Van’da kahvaltı sofralarının vazgeçilmezi otlu peynir kışa hazırlanıyor.
Van’ın önemli değerlerinden olan ve yaz aylarında dağların yüksek kesimlerinde toplanan türlü otlara sütün buluşmasıyla yapılan otlu peynir kış aylarında da tüketilmek üzere Salamura ve küp peyniri olmak üzere iki şekilde tutuluyor. İHA muhabirine konuşan Peynirciler Çarşısı esnafı Hasan Kayhan, kışlık olarak hazırlanan otlu peynirin yaklaşık olarak 5-6 ay toprak altında bekletildikten sofralarla buluştuğunu belirterek, "Van’ın meşhur otlu peyniri 4 mevsim tüketilmektedir. Yaz aylarında hazırlanan otlu peynir salamura ya da küp şeklinde saklanarak kış aylarında tüketilmektedir. Salamura olarak hazırlanan peynir sırasıyla bidona dizilir. Bidon dolduktan sonra çökmesi beklenir peynir kalıpları çöktükten sonra üzerine peynir suyu dökülerek serin bir ortama bırakılır. Küp peynir ise bir sıra peynir bir sıra çökelekten yapılan cacık olmak üzere boşluk kalmayacak şekilde bidona doldurulur. Buradaki en önemli husus boşluk kalmamasıdır. Bu bittikten sonra bir sıra tuz üzerine döküyoruz. Ondan sonra bidonun kapağını deliyoruz ve toprağa ters olacak şekilde bırakıyoruz. Peynir suyunu ve tuzunu toprağa veriyor” dedi.
Van’ın otlu peynirinin köylerde yapıldığını anlatan Kayhan, “Van’ın otlu peyniri genelde köylerde yapılıyor bizlerin hiçbir fabrikası ya da üretim yeri yoktur. Tamamen köylerde ve doğal bir ortamda yapılıyor. Her şeyi doğaldır. Yapımında kullanılan maya bile hayvanın kursağından yapılmaktadır. İçerisinde kullanılan otlar, tuz ve süt tamamen doğaldır. Yapımı tamamlanan peynirler bize gelir bizler de onları işleterek satarız. Ya da bizlere hazır gelir. Burada satarız” şeklinde konuştu.
“Avrupa ülkelerinde talep var fakat gönderme imkanımız yok”
Van peynirini Türkiye’nin birçok iline hatta bazı Avrupa ülkelerine de gönderildiğini anlatan Kayhan, "Van otlu peyniri, Ankara, İstanbul, İzmir, Antalya, Batman ve Diyarbakır başta olmak üzere hemen hemen Türkiye’nin her yerine çarşımızdan gönderilmektedir. Bunun yanında zaman zaman Almanya, Amerika veya diğer Avrupa ülkelerine bile münferit olarak peynir gönderen var. Kargo şirketleri yurt dışına götüremiyor. Talep var ama gönderecek imkânımız yok. Yoksa gurbetteki Türkiye vatandaşları buraları arayarak peynir istiyor” dedi.
Kışlık peynir alırken nelere dikkat edilmeli?
Peynirde önemli olan yapılma şekli ve kalitesi olduğuna da sözlerine ekleyen Peynirci Hasan Kayhan, "İlimizde en güzel peynir Gürpınar ve Özalp ilçelerimizde gelmektedir. Burada önemli olan kullanılan malzemenin hijyenik olması ve usulüne uygun yapılmasıdır. Peynirin tadına baktığımızda zaten kalitesini anlayabiliyorsunuz. Bu nedenle biz köylerde peynir alacağımız kişilere nasıl peynir tutulacağı hakkında bilgiler veriyoruz. Onlarda verdiğimiz o bilgiler doğrultusunda peyniri yapıyorlar. Bizde o peynirleri kış mevsiminde ya tezgâhlarımıza bırakıyoruz, ya da büyük şehirlere yolluyoruz" ifadelerini kullandı.
Vatandaşlar yüksek fiyatlardan yakındı
Peynir alan vatandaşlar ise fiyatların yüksek olduğunu ancak istedikleri kalitede peynir bulabildikleri için mutlu olduklarını ifade ettiler.