Son yıllarda evliliklerin zorlaşması ve boşanmaların artması, toplumsal yapımızda derin izler bırakıyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, boşanma oranlarında gözle görülür bir yükseliş var. Örneğin, 2022’de 180.954 çift boşanmışken, bu sayı 2023’te 171.881 olarak kaydedildi. Boşanmaların en yaygın nedeni olarak “şiddetli geçimsizlik” gösterilse de, bu sorunların arkasında daha derin sebepler yatıyor: yanlış evlilik hazırlıkları, aşırı maddi beklentiler ve aileler arasındaki anlaşmazlıklar.
Evliliği zorlaştıran kültürel alışkanlıklar, çiftlerin üzerinde ağır bir yük oluşturuyor. Gösterişli düğünler, pahalı çeyizler ve ağır ekonomik talepler evlilikleri başlamadan zora sokuyor. Halbuki İslam, evliliği kolaylaştırmayı tavsiye eder. Peygamber Efendimizin (sav) kızı Hazreti Fatıma’nın sade çeyizi bu konuda en güzel örneklerden biridir. Yedi dirhem değerinde bir gömlek, bir başörtüsü, hurma liflerinden yapılmış bir divan ve birkaç basit ev eşyası… Bu sade eşyalara bakarak Peygamber Efendimiz, “Allah’ım! Kaplarının büyük kısmı çanak çömlekten ibaret olan bu kavme bereket ver,” diyerek dua etmiştir.
Evliliğin maddi yönüne yapılan bu vurgular kadar, manevi boyutu da önemlidir. Peygamberimizin, kızı Hazreti Fatıma’ya yaptığı şu nasihatler, evliliğin özünü anlamamız açısından çok değerlidir:
“Sen kocana yer ol ki, o sana gök olsun! Kocana yumuşak davran. Öfkeli hallerinde sessizce yanından kayboluver. Daima senden güzel söz işitsin, güler yüz görsün!”
Bu tavsiyeler, evlilikte anlayış, sabır ve hoşgörünün önemine dikkat çekerken, karşılıklı sevgi ve saygının ilişkilerin temel taşı olduğunu vurgular. Hazreti Ali ve Hazreti Fatıma’nın birbirine ev işlerinde yardımcı olması da günümüz evliliklerine ilham verecek bir davranıştır. Peygamber Efendimizin, Hazreti Ali’nin hizmetçi talebini geri çevirerek, “Rabbinin farzını ifa et; eşinin hizmetine bak,” demesi, evlilikte sorumlulukların paylaşımına dair eşsiz bir örnek sunar.
Bugün modern toplumlarda evlilikler, ne yazık ki, maddi taleplerle zedeleniyor ve kısa sürede yıpranıyor. Oysa evlilik bir yarış ya da gösteriş alanı değil, bir sevgi ve anlayış ortaklığıdır. Çiftlerin ve ailelerin, birbirlerini alt etmek yerine, dayanışma ve yardımlaşma içinde olmaları gerekiyor. Düğünlerin gösterişten uzak, sade ve anlamlı olması; evlilik hazırlıklarının çiftleri maddi yüklerin altına sokmaması elzemdir.
Sonuç olarak, evliliğin özü, sadelikte ve karşılıklı fedakârlıktadır. Peygamber Efendimizin şu hadisi, bu konuda bize yol gösterir: “Kolaylaştırınız, zorlaştırmayınız.” Günümüzde evlilikleri kolaylaştırmak, aile bağlarını güçlendirmek ve boşanmaların önüne geçmek için bu öğüdü hayatımıza rehber edinmeliyiz. Ancak bu şekilde huzurlu yuvalar inşa edebilir ve toplumun temel taşı olan aile kurumunu sağlam tutabiliriz.