Çin'in Wuhan kentinde ortaya çıkan ve kısa sürede tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgını nedeniyle Van Peynirciler Çarşısı esnafı zor günler geçiriyor.
VAN POSTASI GAZETESİ ÖZEL
Van’da kahvaltı sofralarının vazgeçilmezi olan otlu peynir, her yıl büyük bir rağbet görürken, bu yıl koronavirüs salgını nedeniyle peynirci esnafı istenilen satışı yapamadıklarını söylediler.
Van ve çevre yörelerde üretilen Van peyniri bu yıl beklenen düzeyde ilgi görmedi. Van Peynirciler Çarşısı esnafı, koronavirüs salgını nedeniyle işlerinin ciddi anlamda düştüğünü belirterek, Van Büyükşehir Belediyesi’nden kira desteği talebinde bulundular. Çarşı esnafı devlet tarafından ertelenen vergi, sigorta ve stopajların sonraki aylarda eşit taksitlerle faizsiz alındığını, bunun gibi birçok ilde kurumlara ait yerlerde aynı uygulamanın yapılmadığını belirterek, Van Büyükşehir Belediyesi’nin de kendilerinden faiz almamalarını talep etti.
Van Büyükşehir Belediyesi’nin kiralarını pandemi döneminde ertelediğini fakat ertelenen kiralara faizlerin eklendiğini belirten esnaflar, Van Valisi Mehmet Emin Bilmez’den destek beklediklerini söylediler.
Sakatatçı esnafının Van Peynirciler Çarşısı’ndan ayrılmasıyla birlikte işlerinin ciddi anlamda düştüğünü de hatırlatan esnaflar, sakatatçılarla bir bütün olduklarını ve bundan dolayı işlerinde bir düşüşün söz konusu olduğunu belirttiler.
Her yıl bu dönemlerde çarşının dolduğunu ve her esnafın başını kaşıyacak zaman bulamadığını ifade eden esnaflar, bu yıl koronavirüs salgını nedeniyle giderlerini dahi karşılayamadıklarını söylediler.
“SİFTAH AÇMAYAN ESNAFLAR VAR”
Çetin Sencer isim esnaf, zor günler geçirdiklerini belirterek, “Koronavirüs tüm esnafları olduğu gibi bizi de ciddi anlamda etkiledi. İşler %90-95 civarında düştü diyebiliriz. Çarşı bomboş. Çarşının genelinde bir hareketlilik yok. Bu süreç böyle devam ederse birçok esnaf kepenk indirir. Zor şartlar yaşıyoruz. Devlet büyüklerinden destek bekliyoruz. Esnaflara destek kredisi çıkarılmalı. Geçen yıla oranla işler %90’a kadar düştü. Geçtiğimiz yıl günlük 3 bin TL’ye kadar ciro yapan esnaflar bugün günlük ekmek paralarını dahi çıkarmakta zorlanıyor. Siftah açmayan esnaflar var. Daha önce dışarıdan buraya gezmeye gelenler mutlaka buraya uğrayıp bir şeyler alıyorlardı. Fakat pandemiden dolayı bu yıl kimse gelmiyor. Geliş gidiş olmadığı için satışlarımız ciddi anlamda düştü diyebiliriz. Devlet büyüklerinden ve esnaf odalarının bu işe el atmalarını bekliyoruz” dedi.
“İŞLERİMİZ GEÇEN YILA ORANLA %99 CİVARINDA DÜŞTÜ”
Mehmet Reşat Kaya isimli esnaf ise işlerinin büyük oranda düştüğünü söyleyerek, “Pandemi süreci bizi ciddi anlamda sarstı. İşlerimiz ciddi anlamda düştü. Gördüğünüz gibi çarşıda bir tane müşteri yok. Maddi olarak zor günler geçiyoruz. Bu anlamda belediyeden, Sayın Valimizden destek bekliyoruz. Pandemi sürecinde kiralarımız ertelenmişti. Fakat geçtiğimiz gün elimize gelen yazı ile bu kiralar faiziyle bizden isteniyor. Kiralarımızı nasıl ödeyeceğiz bilmiyoruz. Bu anlamda belediye yetkililerinden destek bekliyoruz. İşlerimiz geçen yıla oranla %99 civarında düştü. İlimizde vaka sayılarının baya arttığını duyuyoruz. Sakatatçıların buradan gitmesi de işlerimizi ciddi anlamda düşürdü. Çünkü sakatat esnafının bulunduğu dükkanlarda peynircilere verilince esnaf sayısı çoğaldı ve işler düştü. Daha önce buraya sakatat almaya gelen vatandaşlar, mutlaka ya peynir yada cacık alıp öyle gidiyorlardı. Buda bizi ciddi anlamda etkiledi diyebiliriz. Belediyeden kira desteği istiyoruz” ifadelerini kullandı.
“ESNAFIMIZ ÇOK ZOR DURUMDA”
Rıdvan Yağız isimli esnaf ise “Koronavirüs esnaflar olarak bizi çok etkiledi. Maalesef bu süreçte kimse bize yardımda bulunmadı. Bizim kiralarımızı 3 ay ertelediler. Bu üç ay ertelenen kiraları bizden faiziyle birlikte geri aldılar. Esnafımız çok zor durumda, halimizi soran, derdimizi dinleyen yok. Van Milletvekilleri bir gün bizim sorunlarımızı dinlemediler. Van’da şuanda 8 tane milletvekili var. Bu vekillerden biri bir gün gelip de bu esnafı ziyaret edip dertlerini dinlemedi. Onlar her ay maaşlarını tıkır tıkır alıyorlar ama bizi sorun kimse yok. Bankalarda şuanda kredilerimiz var ve ödeyemiyoruz. Pandemiden en çok etkilenen sektörlerin başında esnaf geliyor. Devletimizden destek bekliyoruz. Kira konusunda yardım bekliyoruz. En azından faizlerin silinmesini istiyoruz. Kiralarımızın indirilmesini talep ediyoruz. Peynirciler çarşısı esnafı gerçekten kan ağlıyor. Geçen yıla oranla işlerimiz ciddi anlamda düştü. Geçen yıl işlerimiz çok iyiydi. Şuanda işlerimiz maalesef yok. Van Büyükşehir Belediyesi’nin kiracıları olarak onlardan destek bekliyoruz. Belediyeden kirada indirim istiyoruz. Esnafın yaşaması için bu desteklerin verilmesi gerekiyor. Sakatatçı esnafının da buradan gitmesi işlerimizi ciddi anlamda düşürdü. Çünkü vatandaş gelip buradan sakatatını aldıktan sonra peynirci esnafından peynir, cacık ve kavut aldıktan sonra gidiyordu. Hem bizim işimiz hem de onların işi güzeldi. Cirolarımız ciddi anlamda düştü. Günlük giderlerimizi dahi çıkaramıyoruz. Sayın Valimizden ve yetkililerden destek bekliyoruz” diye konuştu.
“MERDİVEN ALTI BİRÇOK YERDE PEYNİR SATIŞI YAPILIYOR”
Peynirciler Çarşısı esnaflarından Mehmet Nar, Van Büyükşehir Belediyesi’nden kira desteği beklediklerini belirterek, “Pandemi döneminde kapalı olduğumuz günlerde oldu. Biz Van Büyükşehir Belediyesi’nin kiracılarıyız ve burada 50 tane dükkân var. Bu esnaflardan 40-45’i şuanda borçlarını ödeyemediği için icralık olmuşlar. Bizim düşüncemiz Van Büyükşehir Belediyesi bizden kira talep etmeyecek, bize bu süreçte yardımcı olur diye düşündük. Ama ertelenen borçlarımıza birde faiz eklendi. Buradaki esnaflar bunu ödeyecek durumda değil. Peynirciler çarşısı dışında vergi levhası olmayan, ruhsatı olmayan, merdiven altı birçok yerde peynir satışı yapılıyor. Biz bu merdiven altı esnaflardan dolayı ilerleme sağlayamıyoruz. Bunu Van Büyükşehir Zabıta Daire Başkanlığına ve Tarım İl Müdürlüğüne de ilettik. Bize bu konuda kimse yardımcı olmadı. Her yıl geçen yılı arattırıyor. Bizim işlerimiz eskisi gibi değil. Kiramızı dahi çıkaramıyoruz. Gelir gideri karşılamıyor. Esnaflar olarak çok ciddi sıkıntılar yaşıyoruz. Özellikle kira anlamında belediyeden destek bekliyoruz. Faizlerin bizden alınmamasını talep ediyoruz. Milletvekillerinin esnafları ziyaret edip dertlerini dinlemesi gerekiyor. Kimsenin esnafla ilgilendiği yok. Sakatatçıların buradan gitmesi de bizi ciddi anlamda etkiledi. Kasaplar ve peynirciler olarak bir bütündük. Kötü bir koku vardı ama iş olarak kasapların buradan gidişi bizi çok kötü etkiledi. Hem onları hem bizi etkiledi. Büyükşehir Belediyesi’nin esnaflarına yardımcı olması lazım. Kiralardaki faizlerin alınmamasını talep ediyoruz. Bu süreçte yardımcı olmasını bekliyoruz. Burada 9 tane dükkan özel mülk. Bu özel mülk sahipleri kiracılarının kiralarını %50 civarında düşürdüler. Bu duyarlılığı belediyeden de bekliyoruz” ifadelerini kullandı.
Kaynak: Van Postası Gazetesi