VAN POSTASI GAZETESİ ÖZEL/ Ziya Türk’ün Haberi
TÜİK ile Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nden derlenen verilere göre 31 Aralık 2020 tarihi itibariyle Türkiye nüfusu 83 milyon 614 bin 362 kişi olarak, Van’ın nüfusu da 1 149 342 kişi olarak açıklandı.
TRB2 Kalkınma Bölgesinde yer alan Muş’un nüfusu 411 117 kişi, Bitlis’in nüfusu 350 994 kişi, Hakkâri’nin nüfusu da 280 514 kişi oldu.
VAN’IN NÜFUSU ARTTI MI?
2019 -2020 Van Nüfus açıklamalarına göre yapılan karşılaştırma sonucunda Van’ın nüfusunun 12 bin 585 kişi arttığı belirlendi. 2019 yılında nüfusu 1 milyon 136 bin 757 olan Van, 2020 yılında 1 milyon 149 bin 342’ye ulaşarak nüfusunda az da olsa bir artış oldu.
VAN’DA KADINLAR MI ERKEKLER Mİ DAHA ÇOK?
Açıklanan nüfus verilerine göre, Van’da erkek nüfusun kadın nüfustan 22 bin 366 kişi daha fazla olduğu görüldü. 1 milyon 149 bin 432 olan Van nüfusunun 584 bin 854’ü erkeklerden, 563 bin 488’i de kadınlardan oluşuyor.
2019 yılında Van’daki erkek nüfus kadınlardan 19 bin 331 kişi fazla iken, bu farkın 2020 yılında 3 bin 035 artışla 22 bin 366’ya yükselmesi dikkat çekti.
VAN’IN NÜFUS ARTIŞ HIZI DÜŞÜYOR
2012 yılında yüzde 2.88 artış hızı bulunan Van’ın, 2020 yılındaki nüfus artış hızının yüzde 1.11’e düşmesi, nüfus artış hızının gerilediğini gösteriyor. Nüfusunun büyük bir bölümü gençlerden oluşan Van’ın nüfus artış hızının düşmesi, acaba Van nüfusu yaşlanmaya mı başlıyor sorusunu akıllara getirdi.
İşte yıllara göre Van’ın son 9 yılda nüfus artış oranları;
| Yıl | Van Nüfusu | Artış Hızı |
| 2012 | 1.051.975 | % 2.88 |
| 2013 | 1.070.113 | % 1.72 |
| 2014 | 1.085.542 | % 1.44 |
| 2015 | 1.096.397 | % 1.00 |
| 2016 | 1.100.190 | % 0.35 |
| 2017 | 1.106.891 | % 0.61 |
| 2018 | 1.123.784 | % 1.53 |
| 2019 | 1.136.757 | % 1.15 |
| 2020 | 1.149.342 | % 1.11 |
VAN’IN NÜFUSU AZ MI, ÇOK MU ARTIYOR?
Van’ın nüfusu beklenen düzeyde artıyor mu? Hakkâri başta olmak üzere çevresindeki illerden yoğun göç alan ve mevcut nüfusun doğum oranını da üzerine eklediğimizde, Van’ın nüfus artış hızının yüksek olması bekleniyor.
Ancak Van’ın nüfusu beklendiği gibi yüksek bir artış oranına sahip değil. 2011 yılında meydana gelen deprem ve devamındaki çözüm süreci yıllarında terör örgütü PKK/KCK’nın esnaftan topladığı haracın da etkisi ile Van aldığından çok göç verdi. Niteliksiz iş gücü ve ekonomik olarak düşük gelirli kesimlerden göç alan Van, sermayesi olan, nitelikli iş gücü ile birlikte kültürel birikimi de olan önemli bir kesimi göç verdi.
Özellikle çözüm süreci sırasında haraç ve benzeri talepler ile terör örgütü PKK/KCK tarafından tehdit edilen işadamı ve yatırımcının Van’dan göç etmesi, işsizlik ve ekonomik sıkıntının artmasını da beraberinde getirdi.
PKK/KCK terör örgütünün yurt içinde ve dışındaki etkisinin azaltılması, alınan güvenlik tedbirleri ile Van’ın ve bölgenin daha güvenli hale gelmesi, Van’ın nüfus artış hızını da olumlu bir şekilde etkiledi.
Şimdi sıra güvenliğin sağlandığı Van ve bölgeye yatırımcıların gelerek, genç nüfusun çalışabileceği işletmelerin ve fabrikaların açılmasına geldi.
Yıllara Göre Van Nüfusu;
| Yıl | Van Nüfusu | Erkek Nüfusu | Kadın Nüfusu |
| 2020 | 1.149.342 | 585.854 | 563.488 |
| 2019 | 1.136.757 | 578.044 | 558.713 |
| 2018 | 1.123.784 | 574.461 | 549.323 |
| 2017 | 1.106.891 | 563.824 | 543.067 |
| 2016 | 1.100.190 | 561.592 | 538.598 |
| 2015 | 1.096.397 | 560.480 | 535.917 |
| 2014 | 1.085.542 | 554.791 | 530.751 |
| 2013 | 1.070.113 | 545.479 | 524.634 |
| 2012 | 1.051.975 | 538.121 | 513.854 |
| 2011 | 1.022.532 | 525.144 | 497.388 |
| 2010 | 1.035.418 | 525.788 | 509.630 |
| 2009 | 1.022.310 | 523.864 | 498.446 |
| 2008 | 1.004.369 | 516.525 | 487.844 |
| 2007 | 979.671 | 500.068 | 479.603 |
14 YILDA KiLOMETRE KAREDE KAÇ KİŞİ ARTTI?
Van genç nüfusun çokluğu ile öne çıkan bir şehir. Van’ın genç nüfusu birçok ilin nüfusundan çok daha fazla. Çevresindeki benzer durumda olan şehirlere göre nüfus artış hızı olumlu olarak değerlendirilen Van, kendi içinde değerlendirildiğinde yerinde saymaya devam ediyor.
2007 yılında kilometre kareye 46 kişinin düştüğü Van’da, 2020 yılında kilometre kareye düşen kişi sayısı 54 oldu. 14 yılda kilometre kare başına düşen kişi sayısı sadece 9 oldu.
Yıllara Göre Van Nüfus Yoğunluğu;
Kilometrekareye düşen insan sayısı. Van yüzölçümü 21.334 km2.
| Yıl | Van Nüfusu | Nüfus Yoğunluğu |
| 2020 | 1.149.342 | 54 /km2 |
| 2019 | 1.136.757 | 53 /km2 |
| 2018 | 1.123.784 | 53 /km2 |
| 2017 | 1.106.891 | 52 /km2 |
| 2016 | 1.100.190 | 52 /km2 |
| 2015 | 1.096.397 | 51 /km2 |
| 2014 | 1.085.542 | 51 /km2 |
| 2013 | 1.070.113 | 50 /km2 |
| 2012 | 1.051.975 | 49 /km2 |
| 2011 | 1.022.532 | 48 /km2 |
| 2010 | 1.035.418 | 49 /km2 |
| 2009 | 1.022.310 | 48 /km2 |
| 2008 | 1.004.369 | 47 /km2 |
| 2007 | 979.671 | 46 /km2 |
BÜYÜKLÜKLERİNE GÖRE İLÇELERİN NÜFUSLARI
VAN’IN EN BÜYÜK İLÇESİ İPEKYOLU: İpekyolu ilçesinin nüfusu, Bahçesaray, Çatak, Saray, Gevaş, Gürpınar, Başkale, Muradiye, Çaldıran ve Özalp olmak üzere 9 ilçenin nüfusuna denk durumda. Van’ın gerek konut, gerekse esnaf açısından yoğunluğun olduğu, adeta ekonominin kalbinin attığı ilçesi durumunda olan İpekyolu, yaptığı her çalışma ile büyük etki ve yankı oluşturuyor. Resmi kurumların da büyük ölçüde yer aldığı İpekyolu İlçesi’nde yapılacak hizmetler, Van il genelinde büyük yankı uyandıracak durumda.
VAN’IN İKİNCİ BÜYÜK İLÇESİ ERCİŞ: Erciş İlçesinin nüfusu ise Bahçesaray, Çatak, Saray, Gevaş, Gürpınar ve Başkale olmak üzere 6 ilçenin nüfusuna denk durumda. Erciş ilçesi hem nüfus büyüklüğü, hem de bulunduğu coğrafi konum nedeniyle Van Gölü Havzasında büyük bir kitleyi etkiliyor. Bu nedenle Erciş ilçesinde yapılacak hizmetler, özelde Van’da, genelde ise Van Gölü havzasında değişim ve dönüşümün öncüsü olabilecek konumda.
VAN’IN ÜÇÜNCÜ BÜYÜK İLÇESİ TUŞBA: Tuşba ilçesinin nüfusu da Bahçesaray, Çatak, Saray, Gevaş, Gürpınar ve Başkale olmak üzere 6 ilçenin nüfusuna denk durumda. Van’ın anakent ilçelerinden birisi olan Tuşba, kurulduğu coğrafi alan açısından, çarşısı olmayan, kırsal kesim ağırlıklı bir ilçe durumunda. Ancak Van İskelesi, Küçük Sanayi Sitesi, Organize Sanayi Bölgesi ve Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi ilçe sınırlarında bulunuyor. Bu da gelecekte Van ve bölgenin kalbinin atacağı merkezlerden birisi haline dönüşmesi demektir.
Van'ın ilk ve tek Mavi Bayraklı Plajına sahip olan Tuşba, bu alanda Van'a öncülük etmeye devam ediyor.
VAN’IN DÖRDÜNCÜ BÜYÜK İLÇESİ EDREMİT: Turizm açısından Van’ın ve bölgenin tanıtım marka yüzü olarak öne çıkan Edremit ilçesinin nüfusu Bahçesaray, Çatak, Saray, Gevaş ve Gürpınar olmak üzere 5 ilçenin nüfusuna denk durumda. Van depreminden sonra yapılan deprem konutlarının büyük bir bölümü Edremit ilçesinde yer alıyor. Van’ın diğer anakent ilçelerinde çalışan nüfusun büyük bir bölümü Edremit ilçesinde ikamet ediyor. Edremit ilçesindeki çalışmalar ve hizmetler, kısa sürede Van’da gündem olmaya, konuşulmaya başlıyor.
2 bin 500 yıllık tarihi Şamran Kanalı ile yeşilin her tonuna ev sahipliği yapan Edremit, adeta bir doğa cenneti gibi.
Turizm açısından Van’ın ve bölgenin tercihlerinin başında gelen Edremit İlçesi’nde yapılacak hizmetler, özelde Van’da genelde ise bölgede ve Türkiye’de yankı uyandırma potansiyeli taşıyor.
VAN’IN NÜFUSU KÜÇÜK, ANCAK YÜZÖLÇÜMÜ BÜYÜK İLÇESİ GÜRPINAR: Gürpınar ilçesi nüfusu küçük olmasına rağmen, Türkiye’nin yüzölçümü en büyük ilçeleri arasında yerini alıyor. Ayrıca Gürpınar, Van’ın içme suyunu sağlayan bejingir kaynağına da sahip. Zaman zaman “suyunuz elimizde, bize özel davranın, yoksa keseriz” esprilerinin yapıldığı Van’ın ilçesi Gürpınar, hayvancılık ve tarımda öne çıkıyor. Başta norduz koyunu olmak üzere, ilçede kurulu bulunan balık çiftlikleri önemli gelir kalemleri arasında yer alıyor. İlçe sınırları içerisinde kurulu bulunan Van Et tesislerine ek olarak, Tarıma Dayalı İhtisas Organize Hayvancılık Bölgesi’nin de kuruluş aşamasında olması, Gürpınar’ı bölgenin hayvancılık markası yapmaya aday durumda.
İlçede son dönemde kurulan ayakkabı fabrikaları ile bölgenin ayakkabısını da üretmeye aday olan Gürpınar, oluşturacağı istihdam ile gençlerin dikkatini çeken bir ilçe.
VAN’IN TERMAL MERKEZİ OLAN İLÇESİ ÇALDIRAN: Nüfus büyüklüğü açısından altıncı sırada olan, ancak özellikle kış mevsiminde soğuk havası açısından ilk sırada yer alan Çaldıran, termal suyu ile de dikkat çekiyor.
Türkiye’nin eksi 40 derecede termal ısıtma ile seracılığın yapıldığı ilk ve tek ilçesi olma unvanını elinde bulunduran Çaldıran, kayak tesisleri ile termal tesisleri yan yana yaparak, isteyen kayak yapsın, isteyen aynı anda termal tesislerde sağlık bulsun düşüncesi ile tesisleşme çabasında.
Yapılacak olan tesisler ve yatırımlar sonucunda Çaldıran’ın İzlanda ile aynı özelliklere sahip, kış ve yaz turizm merkezi olmasının kaçınılmaz olduğu birçok çevre tarafından dile getiriliyor.
VAN'IN AKDAMAR ADASINA EV SAHİPLİĞİ YAPAN İLÇESİ GEVAŞ: Nüfus büyüklüğü açısından sondan dördüncü olan Gevaş, ilçe sınırları içerisinde yer alan Akdamar Adası ile Van'ın en çok turist alan ilçesi durumunda. Abalı kayak tesislerinin de Gevaş'ta olduğunu düşündüğümüzde, Van'ın kış sporları açısından merkez konumunda. Ancak ilçe merkezi Abalı Kayak Merkezi veya Akdamar adası nedeniyle oluşan hareketlilikten yeterince pay alamıyor. Yeni yapılan plaj ile birlikte ziyaretçileri şehir merkezine de çekme çabaları devam ediyor.
Vizontele Film çekimlerinin de yapıldığı Gevaş'ta, Deli Emin Bisiklet Şenliği ilçedeki etkinliklere renk katıyor.
İlçede kurulu bulunan seralar ve bahçeler ile Van'ın sebze deposu olarak anılan Gevaş, organik sebzeleri ve yamaç paraşütü ile de gündeme geliyor.
İlçelere Göre Van Nüfusu;
| Yıl | İlçe | İlçe Nüfusu | Erkek Nüfusu | Kadın Nüfusu | Nüfus Yüzdesi |
| 2020 | İpekyolu | 334.470 | 166.903 | 167.567 | 29,10% |
| 2020 | Erciş | 176.680 | 91.080 | 85.600 | 15,37% |
| 2020 | Tuşba | 162.153 | 84.099 | 78.054 | 14,11% |
| 2020 | Edremit | 128.557 | 64.230 | 64.327 | 11,19% |
| 2020 | Özalp | 65.495 | 33.717 | 31.778 | 5,70% |
| 2020 | Çaldıran | 63.133 | 32.589 | 30.544 | 5,49% |
| 2020 | Muradiye | 50.247 | 25.678 | 24.569 | 4,37% |
| 2020 | Başkale | 49.850 | 26.250 | 23.600 | 4,34% |
| 2020 | Gürpınar | 34.956 | 18.154 | 16.802 | 3,04% |
| 2020 | Gevaş | 28.242 | 14.253 | 13.989 | 2,46% |
| 2020 | Saray | 20.843 | 10.935 | 9.908 | 1,81% |
| 2020 | Çatak | 20.337 | 10.743 | 9.594 | 1,77% |
| 2020 | Bahçesaray | 14.379 | 7.223 | 7.156 | 1,25% |
VAN’NIN YARISINDAN FAZLASI GENÇ NÜFUS
Van’da yaşayan 1 milyon 149 bin 342 kişiden 620 bin 335’i 24 yaş altı kişilerden oluşuyor. Bu da gösteriyor ki Van nüfusunun yarısından fazlası gençlerden oluşuyor. Gençlerin eğitimi, mesleki açıdan yetiştirilmesi, yetişmiş insan gücü olarak hayata tutunmalarının sağlanması büyük önem taşıyor.
Burada en büyük görev ve sorumluluk, aileler başta olmak üzere, Van İl Milli Eğitim Müdürlüğü, Özel Okullar, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Rektörlüğü, Meslek odaları, Sivil Toplum Kuruluşları ile gençlerin kendilerine düşüyor.
En önemli sorumluluk ise siyasi partilerin. Siyasetçilerin kendi siyasal amaçları için gençlerin geleceklerini ve hayallerini yok etmemeleri gerekiyor. Siyasetçilerin kendi çocuklarına gösterdikleri özen ve dikkati, toplumun gençlerine de göstermesi kamuoyunun en büyük beklentisi.
25 -60 yaş aralığındaki nüfus ise 456 bin 747 kişi. Bu da çalışan ve iş gücü potansiyeli açısından Van nüfusunun dinamik yapısını ortaya koyuyor.
60- 90 yaş ve üzeri aralığındaki nüfus ise 72 bin 260 kişi. Aynı zamanda bu veri koronavirüs salgınından korunması gereken kişi sayısını da ortaya koyuyor.
Van Nüfusunun Yaş Gruplarına Göre Dağılımı;
| Yıl | Yaş Grubu | Nüfus | Nüfus Yüzdesi |
| 2020 | 0-4 Yaş | 128.169 | 11,15% |
| 2020 | 10-14 Yaş | 124.786 | 10,86% |
| 2020 | 15-19 Yaş | 122.384 | 10,65% |
| 2020 | 20-24 Yaş | 115.124 | 10,02% |
| 2020 | 25-29 Yaş | 107.110 | 9,32% |
| 2020 | 30-34 Yaş | 89.359 | 7,77% |
| 2020 | 35-39 Yaş | 75.373 | 6,56% |
| 2020 | 40-44 Yaş | 59.973 | 5,22% |
| 2020 | 45-49 Yaş | 53.473 | 4,65% |
| 2020 | 50-54 Yaş | 33.035 | 2,87% |
| 2020 | 55-59 Yaş | 38.424 | 3,34% |
| 2020 | 5-9 Yaş | 129.872 | 11,30% |
| 2020 | 60-64 Yaş | 24.021 | 2,09% |
| 2020 | 65-69 Yaş | 19.143 | 1,67% |
| 2020 | 70-74 Yaş | 13.411 | 1,17% |
| 2020 | 75-79 Yaş | 7.953 | 0,69% |
| 2020 | 80-84 Yaş | 4.488 | 0,39% |
| 2020 | 85-89 Yaş | 2.065 | 0,18% |
| 2020 | 90+ Yaş | 1.179 | 0,10% |
VAN DAHA ÇOK GÖÇ MÜ ALDI, GÖÇ MÜ VERDİ?
Van’ın aldığı ve verdiği göç açısından 7 yılının değerlendirildiği çalışmada ilginç sonuçlar yer alıyor.
2008’den 2014’e kadar olan süreçte Van sadece bir kez 2012 yılında aldığı göç verdiği göçten fazla olmuş.
Bu göç tablosuna baktığımızda, Van bölge illerinden ve ilçelerden, iş gücü açısından nitelikli olmayan, ekonomik olarak yeterli gücü olmayan nüfusu göç alırken, nitelikli iş gücü ile sermaye ve yatırımcısını göç verdi. Tecrübe ve kültürün de göç verildiği Van’da aldığı göçler nedeniyle oluşan hemşeri kümeleşmeleri kentin gelişmesinin önündeki en büyük sorun olarak öne çıkıyor.
Van’ın Aldığı ve Verdiği Göç;
| Yıl | Aldığı Göç | Verdiği Göç | Göç Farkı |
| 2014 | 27.587 | 44.435 | -16.848 |
| 2013 | 32.118 | 38.507 | -6.389 |
| 2012 | 50.003 | 46.639 | 3.364 |
| 2011 | 23.415 | 72.273 | -48.858 |
| 2010 | 23.231 | 31.312 | -8.081 |
| 2009 | 22.866 | 27.175 | -4.309 |
| 2008 | 21.187 | 30.275 | -9.088 |
Kaynak: Van Postası Gazetesi