Türk Eğitim-Sen, Türkiye genelinde ücretli öğretmen sayılarını araştırdı. Türk Eğitim-Sen Genel Başkanı Talip Geylan, her yıl gerçekleştirdikleri bu çalışma için 81 il valiliğinden bilgi istediklerini ve bu kez 81 ilin tamamından sayıların ellerine ulaştıklarını duyurdu. yapılan çalışmalar sonucu Van’da görev yapan 733 ücretli öğretmenin 11’i ön lisans mezunu olduğu sonuçlandı.
Geylan konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “Sendikamızın araştırmasına göre; 81 ilden gelen veriler doğrultusunda ülkemizdeki ücretli öğretmen sayısı 80 bin 583’tür. Geçen yıl ülkemizde ücretli öğretmen sayısı 74 ilde 83 bin 783’tü. Bu yıl ücretli öğretmen sayısında 3 bin 200 civarında düşüş yaşanmıştır. Ancak yine de ücretli öğretmen sayısı hala çok yüksektir ve bu rakamlar ücretli öğretmenliğin ülkemizde neredeyse asal istihdam modeli haline geldiğini ortaya koymaktadır” dedi. En yüksek ücretli öğretmen sayısına sahip illeri de tespit ettiklerini belirten Geylan, “Buna göre, İstanbul 20 bin 902 ile en yüksek ücretli öğretmen sayısına sahip ilimizdir. İstanbul’u 4 bin 10 ücretli öğretmen ile Ankara takip etmektedir. Ücretli öğretmen sayısının yüksek olduğu diğer iller ise şunlardır: Bursa 3 bin 644, Şanlıurfa 3 bin 281, İzmir 2 bin 770, Kocaeli 2 bin 70, Antalya 2 bin 37, Hatay 1.906, Gaziantep 1.834, Diyarbakır 1.827, Tekirdağ 1.415, Mersin 1.306” ifadelerini kullandı.
ÜCRETLİ ÖĞRETMENLERİN MEZUNİYET ALANLARINA GÖRE DAĞILIMI
81 ildeki ücretli öğretmenlerin mezuniyet durumlarına bakıldığında; 37 bin 208’inin eğitim fakültesi mezunu, 33 bin 280’inin lisans mezunu, 8 bin 268’inin de ön lisans mezunu olduğunu aktaran Geylan, “Ücretli öğretmenlerin mezuniyet alanlarına göre bazı illerdeki dağılımı şu şekildedir: Adana’da görev yapan bin 156 ücretli öğretmenin 691’i eğitim fakültesi, 409’u lisans, 56’sı ön lisans mezunudur. Ankara’da görev yapan 4 bin 10 ücretli öğretmenin bin 802’si eğitim fakültesi, bin 961’i lisans mezunu, 247’si ön lisans mezunudur. Aydın’da görev yapan 651 ücretli öğretmenin 326’sı eğitim fakültesi, 220’si lisans, 105’i ön lisans mezunudur. Muğla’da görev yapan 690 ücretli öğretmenin 329’u eğitim fakültesi, 224’ü lisans, 137’si ön lisans mezunudur. Siirt’te görev yapan 596 ücretli öğretmenin 279’u eğitim fakültesi, 186’sı lisans, 131’i ön lisans mezunudur. İstanbul’da ön lisans mezunu ücretli öğretmenlerin sayısı eğitim fakültesi mezunu öğretmenlerin sayısına yakındır. İstanbul’da görev yapan 20 bin 902 ücretli öğretmenin 5 bin 424’ü eğitim fakültesi, 11 bin 491’i lisans, 3 bin 987’si de ön lisans mezunudur” açıklamasında bulundu.
“İstanbul’da engelliler sınıf öğretmeni olarak görev yapan ücretli öğretmenlerin 627’si eğitim fakültesi mezunu iken, bin 652’si ön lisans mezunudur” Geylan, özel uzmanlık gerektiren zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmenliğinde dahi ön lisans mezunu ücretli öğretmen görevlendirmesi yapıldığını vurgulayarak, “Zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmenliğinde ön lisans mezunu ücretli öğretmenlerin sayısı 2 bin 261’dir. Hatta zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmeni olarak derslere giren ön lisans mezunu ücretli öğretmenlerin sayısı, bazı illerimizde eğitim fakültesi mezunu ya da lisans mezunu ücretli öğretmenlerden fazladır. Zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmeni olarak Elazığ’da görev yapan 14 ücretli öğretmenin 1’i eğitim fakültesi mezunu, 2’si ön lisans mezunu, 11’i lisans mezunudur. Zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmeni olarak Gümüşhane’de eğitim fakültesi mezunu ücretli öğretmen görev yapmazken, ön lisans mezunu ücretli öğretmen sayısı 1, lisans mezunu ücretli öğretmen sayısı da 2’dir. İstanbul’da zihinsel-görme-işitme engelliler öğretmeni olarak görev yapan 4 bin 715 ücretli öğretmenin 627’si eğitim fakültesi mezunu iken, 1.652’si ön lisans, 2 bin 436’sı da lisans mezunudur. Kırıkkale’de ise zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmeni olarak görev yapan ön lisans mezunlarının sayısı hem eğitim fakültesi mezunlarını hem de lisans mezunlarını geçmiştir. Kırıkkale’de zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmeni olarak görev yapan 87 ücretli öğretmenin 19’u eğitim fakültesi mezunu, 23’ü lisans mezunu, 45’i ise ön lisans mezunudur” ifadelerini kullandı.
Branş öğretmeni olarak görev yapan ön lisans mezunu ücretli öğretmenlerin sayısının 3 bin 400 olduğunu belirten Geylan, branş öğretmeni olarak görev yapan ön lisans mezunu ücretli öğretmenlerin bazı illere göre dağılımını da belirlediklerinin altını çizerek şunları kaydetti:
“Branş öğretmeni olarak; İstanbul’da görev yapan 11 bin 896 ücretli öğretmenin 1.382’si, İzmir’de görev yapan 1.585 ücretli öğretmenin 399’u, Ankara’da görev yapan 2 bin 276 ücretli öğretmenin 218’i, Mersin’de görev yapan 762 ücretli öğretmenin 122’si, Muğla’da görev yapan 317 ücretli öğretmenin 78’i, Aydın’da görev yapan 365 ücretli öğretmenin 72’si, Bitlis’te görev yapan 256 ücretli öğretmenin 58’i, Manisa’da görev yapan 463 ücretli öğretmenin 48’i, Kocaeli’nde görev yapan 930 ücretli öğretmenin 46’sı ön lisans mezunudur.
Sınıf öğretmeni olarak görev yapan ön lisans mezunu ücretli öğretmenlerin sayısı 263’tür. Sınıf öğretmeni olarak; İstanbul’da görev yapan 2 bin 403 ücretli öğretmenin 62’si, Siirt’te görev yapan 268 ücretli öğretmenin 50’si, Muş’ta görev yapan 342 ücretli öğretmenin 19’u, Kırklareli’nde görev yapan 70 ücretli öğretmenin 17’si, Bitlis’te görev yapan 302 ücretli öğretmenin 12’si, Kars’ta görev yapan 197 ücretli öğretmenin 11’i ve Van’da görev yapan 733 ücretli öğretmenin 11’i ön lisans mezunudur.
69 ilde norm kadro açığı 103 bin 527
69 il valiliğinden gelen verilere göre ise ülkemizde norm kadro açığı 103 bin 527’dir. 81 ilin tamamından norm kadro ihtiyacı elimize ulaşsaydı, bu sayı daha da yüksek olacaktı. 80 bin 583 ücretli öğretmen görevlendirmesine rağmen ücretli öğretmen sayısı norm kadro ihtiyacının altında kalmaktadır. Şöyle ki; İstanbul’da norm kadro ihtiyacı 2l6 bin 62 iken, ücretli öğretmen sayısı 20 bin 902’dir. Antalya’da norm kadro ihtiyacı 2 bin 977 iken, ücretli öğretmen sayısı 2 bin 37’dir. Adana’da norm kadro ihtiyacı 1.631 iken, ücretli öğretmen sayısı 1.156’dır. Kahramanmaraş’ta norm kadro ihtiyacı 1.694 iken, ücretli öğretmen sayısı 1.360’dır. İzmir’de norm kadro ihtiyacı 3 bin 232 iken, ücretli öğretmen sayısı 2 bin 770’dir. Şanlıurfa’da norm kadro ihtiyacı 4 bin 251 iken, ücretli öğretmen sayısı 3 bin 281’dir. Bursa’da norm kadro ihtiyacı 5 bin 408 iken, ücretli öğretmen sayısı 3 bin 644’tür. Kayseri’de norm kadro ihtiyacı 1.407 iken, ücretli öğretmen sayısı 1.017’dir.
Araştırma ile ilgili bir açıklama yapan Türk Eğitim-Sen Genel Başkanı Talip Geylan şunları kaydetti: “Türk Eğitim-Sen’in ücretli öğretmen araştırması ülkemizdeki öğretmen ihtiyacını tüm gerçekliğiyle ortaya koymaktadır. Ülkemizde kadrolu öğretmen ihtiyacı kadar öğretmen ataması ne yazık ki yapılmamaktadır. Tabi arazlı da olsa görevlendirilen ücretli öğretmenlerle de öğretmen ihtiyacı karşılanamamaktadır. Ayrıca bu tablodan okullarda kadrolu branş öğretmenlerinin, branşları dışında ek ders karşılığı derslere girdiğini görüyoruz. Özellikle büyükşehirlerimizdeki ücretli öğretmen sayılarının yüksekliği de dikkat çekicidir.
Yıllardır hep söylüyoruz: Ücretli öğretmen görevlendirmesi eğitimde kaliteyi düşüren en önemli etkendir. Öğretmen yeterliliğine sahip olmayan iki yıllık ön lisans mezunlarının bile ücretli öğretmen olduğu ülkemizde, MEB’in bu atama politikası aslında geleceğimiz adına önemli bir tehlikedir. Ayrıca bu öğretmenlerin güvencesi yoktur. Hiçbir hakka sahip değillerdir. Büyük çoğunluğunun aylık ücreti asgari ücreti bile bulmamaktadır. MEB’in bu şekilde ucuz iş gücü çalıştırması insan haklarına aykırı bir uygulamadır! Öğretmenleri adeta sömürünün bir parçası haline getirmek 100 yıllık bir devlete yakışmamaktadır. Eğitimde tasarruf yapılamayacağını her defasında tekrarlıyoruz. Eğitim gibi ülkemizi geleceğe taşıyan bir alanın en önemli unsuru olan öğretmenden tasarruf yaparsak, dünyada rekabet iddiamızı da kaybederiz. Bu noktada talebimiz nettir: Hükümet kendisine yakışanı yapmalı ve kadrolu alım dışındaki öğretmen istihdamına son vermelidir. 81 bin ücretli öğretmenin görevlendirildiği ve 100 binin çok üzerinde öğretmen açığı göz önünde bulundurulduğunda MEB’in, 2020 yılı için 20 bin atama yapması kabul edilemez. Bundan dolayı Şubat’ta ilave 40 bin öğretmen ataması yapılması için ivedilikle tedbir alınmalıdır. Çocuklarımızı yetiştiren öğretmenlerimizin sadece kadrolu ve KPSS puan üstünlüğüne göre atanması gerekir. Hele hele insani boyutu zerre kadar olmayan ücretli öğretmenlik uygulaması eğitimin hiçbir kademesinde olmamalıdır.”