Business Insider'ın (BI) mercek altına aldığı bu yeni dönemde, insansız hava araçları (İHA) ile donatılmış gemiler ön plana çıkıyor. Bu alanda sahaya ilk inen ve dikkat çeken üç ülke ise Türkiye, İran ve Çin olarak sıralanıyor.
TÜRKİYE'NİN İLK İHA GEMİSİ: TCG ANADOLU
Türkiye, 2015’te sipariş edilen ve 2023’te Türk Deniz Kuvvetleri’ne katılan TCG Anadolu ile bu alanda bir ilke imza attı. Bayraktar TB3 ve Kızılelma gibi gelişmiş İHA'larla donatılan gemi, dünyanın ilk özel yapım İHA gemisi oldu.
TB3 ve Kızılelma: Denizlerin Yeni Gözü ve Gücü
Bayraktar TB3: TB2’nin deniz uyumlu versiyonu olan bu İHA, 21 saatten fazla havada kalabiliyor ve 280 kg mühimmat taşıyabiliyor.
Kızılelma: Savaş uçağı kabiliyetine sahip insansız bir jet olan Kızılelma, 0.9 Mach hıza ulaşabiliyor ve 13.700 metre irtifada uçabiliyor.
2024 Kasım’da TB3, Anadolu’dan ilk kalkış ve inişini gerçekleştirerek kısa güverteli bir gemiden kalkan ilk sabit kanatlı İHA oldu. Ocak 2025’te ise bir tatbikatta hedefi başarıyla vurarak etkinliğini kanıtladı.
İRAN'DAN SÜRPRİZ HAMLE: ŞEHİT BAHMAN BAGHERİ
Geçtiğimiz yıl şubat ayında İran, dönüştürülmüş bir konteyner gemisini Şehit Bahman Bagheri adıyla İHA taşıyıcısına dönüştürdüğünü duyurdu. 170 metrelik uçuş güvertesine sahip olan bu gemi, çeşitli İHA modellerine ev sahipliği yapıyor.
Bagheri'nin İHA Filosu:
Mohajer-6
Ababil-3
Mini Homa drone’ları
Gizli savaş uçağı prototipinden türetilmiş yeni bir İHA modeli
İranlı yetkililer, geminin aynı zamanda denizaltı drone'larını ve silahlı insansız botları da konuşlandırabildiğini belirtiyor.
ÇİN'İN SESSİZ GÜÇ GÖSTERİSİ: SICHUAN
27 Aralık’ta denize indirilen Sichuan, 853 feet uzunluğu ve 40 bin tonun üzerindeki ağırlığıyla dünyanın en büyük amfibi saldırı gemisi unvanını kazandı. Çin donanmasının Tip 075 sınıfı üzerinden geliştirilen bu gemi, İHA operasyonlarına özel olarak adapte edilmiş bir yapıya sahip.
Mancınık ve Durdurma Sistemleri: Geminin güvertesinde sabit kanatlı insansız hava araçlarının kalkış ve iniş yapabilmesi için mancınık ve durdurma sistemleri bulunuyor. Bu, Çin’in insanlı savaş uçaklarından bağımsız, tamamen insansız bir hava filosuna yatırım yaptığının güçlü bir sinyali olarak değerlendiriliyor.
İHA TAŞIYICILAR NE ANLAMA GELİYOR?
İHA gemileri, çok sayıda insansız hava aracını kısa sürede havalandırabilecek uçuş güvertelerine sahip, özel olarak inşa edilmiş gemilerdir. ABD Donanması 1980’lerden bu yana farklı gemilerde İHA kullansa da, tam teşekküllü bir İHA gemisi konsepti son yıllarda ortaya çıkmıştır. Bu gemiler, düşük maliyetli ama etkili bir savaş kabiliyeti sunarak özellikle keşif ve taarruz görevlerinde önemli avantajlar sağlamaktadır.
ASIL AMAÇ NE?
Askeri uzmanlara göre, bu gemilerin amacı sadece keşif ve saldırı kabiliyetleri değil, aynı zamanda düşük maliyetli ve hızlı üretilebilen bir hava gücü oluşturmaktır. Pilot gerektirmemesi, düşürüldüğünde siyasi sonuç doğurmaması ve üretim hızındaki avantajlar, İHA taşıyıcılarını 21. yüzyılın deniz savaşlarında kilit konuma taşımaktadır.
GELECEK İHA'LARDA MI?
Türkiye’nin TCG Anadolu’su aktif görevlerde yer alırken, Çin’in Sichuan gemisi ise ilk deniz denemeleri için hazırlanıyor. İran’ın Bagheri gemisi de Basra Körfezi’nde görev icra etmeye başladı. Bu üç gemi, askeri stratejilerin insansız geleceğine işaret ederken, "gökyüzü hâkimiyeti artık pilotsuz uçakların tekelinde mi?" sorusunu da beraberinde getirmektedir.