Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), emeklilikte erken çıkış imkanı sağlayan "yıpranma payı" uygulamasında önemli bir değişikliğe hazırlanıyor. Risk taşımayan işlerde çalışanların bu haktan yararlanmasının önüne geçilecek.
Yıpranma Payı Nedir ve Neden Kısıtlanıyor?
"Yıpranma payı", özellikle tehlikeli ve stresli mesleklerde çalışanların emeklilik sürelerini kısalttığı bir uygulamadır. Ancak yapılan incelemeler, bazı iş yerlerinin risk taşımayan meslek kodlarını kullanarak yıpranma payından haksız yere yararlandığı tespit edildi. Bu durumun önüne geçmek amacıyla SGK, yeni kısıtlamalar getirmeye hazırlanıyor.
Risk Taşımayan İşlerde Çalışanlar Mağdur Olacak mı?
SGK'nın incelemeleri sonucunda, aşçı, bekçi, çaycı, danışman, hizmetli veya sekreter gibi risk taşımayan mesleklerde çalışanların yıpranma payından yararlanması engellenecek. İşverenler, bu meslek kodlarından SGK'ya hizmet bildirimleri yapamaz hale getirilecek ve hata mesajı alacaklar.
Yeni Düzenleme Ne Zaman Yürürlüğe Girecek?
SGK'nın yeni kararı, Nisan 2025 döneminden itibaren geçerli olacak.
Yıpranma Payı Kısıtlanmayacak Meslekler
Yani bu düzenleme ile birlikte bazı meslek gruplarının yıpranma payı hakkı korunacak. İşte bu meslekler:
Madenciler
Demir-çelik işçileri
Askerler
Basın mensupları
Yıpranma Payından Yararlanan İş Kollarının Listesi
SGK’nın açıkladığı meslekler ve yıpranma hakkı süreleri:
180 Gün Faydalananlar:
Madencilik ve yeraltı işleri
90 Gün Faydalananlar:
Cıva üretimi işleri
Asit imalatı yapan atölye ve fabrikalar
Sahil Güvenlik Komutanlığı
Emniyet, polis ve MİT mensupları
TBMM yasama organı üyeleri
Radyoaktif işlerde çalışanlar
Türk Silahlı Kuvvetleri
Demir ve çelik fabrikalarında çalışanlar
Ceza İnfaz Kurumu personelleri
Basın ve gazetecilik işlerinde görev yapanlar
TRT’de haber hizmetinde görevli olanlar
Cumhurbaşkanlığı yardımcıları ve bakanlar
60-90 Gün Faydalananlar:
Kurşun ve arsenik işlerinde çalışanlar
Su altında çalışmayı gerektiren işlerde görev yapanlar
60 Gün Faydalananlar:
Alüminyum, kok, döküm ve çimento fabrikaları işçileri
Hemşireler
Ebeler
Cam fabrika ve atölyelerinde çalışanlar
Termik santrallerde görev yapanlar
İtfaiye ve yangın söndürme işlerinde görevli olanlar
İhtiyat pilotları
Diş doktoru
Hasta bakıcı hemşireler
Toplum sağlığı teknisyenleri
Eczacılar
Doktorlar
Bu düzenleme ile birlikte SGK, yıpranma payı uygulamasında daha sıkı bir denetim yaparak haksız kazançların önüne geçmeyi hedefliyor.