Aşı ve kanser ilaçlarının üretiminde Küba ile iş birliği kararı

ANKARA (AA) - Sağlık Bakanlığından yapılan yazılı açıklamaya göre, Bakanlık tarafından, yerlileşme ve millileşme hedefleri doğrultusunda uluslararası ikili iş birliklerine hız verildi.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Cenevre'de düzenlenen 2. Dünya Sağlık Asamblesi'ndeki temasları kapsamında, Küba, Portekiz, Irak, Azerbaycan, İran, Kırgızistan, Endonezya ve Çekya Sağlık Bakanları ile ikili görüşmeler gerçekleştirdi.

Bu çerçevede Endonezya Sağlık Bakanı Nila Moeloe ile iki ülke arasında "Sağlık Alanında İş Birliği Anlaşması", Kırgızistan Sağlık Bakanı Kosmosbek Çolpanbayev ile "2014 tarihli İş Birliği Anlaşması'nın Ek Protokolü" imzalandı.

Bu anlaşmalarla sağlık hizmetleri, bulaşıcı ve bulaşıcı olmayan hastalıkların önlenmesi ve kontrolü, ilaç, aşı ve tıbbi cihazlar, insan kaynağı kapasite gelişimi konularında teknoloji paylaşımı, uzman ziyaretleri, eğitim-seminer ve çalıştaylar ile sağlık sektöründeki yatırımların karşılıklı teşvik edilmesi gibi çalışmalar yürütülecek.

Öte yandan Sağlık Bakanlığından üst düzey heyetler tarafından, aşı yerlileştirme ve teknoloji transferi çalışmaları kapsamında son iki ayda Küba, Güney Kore, Bangladeş ve Endonezya'da önemli çalışmalar yürütüldü ve karşılıklı ziyaretlerle aşı, ilaç, tıbbi sarf ve cihaz konusunda iş birliği imkanları geliştirildi.

Küba ile 27 Ekim 2018'de Ankara'da imzalanan mutabakat zaptının ardından irtibatlar hız kazandı.

Bakan Koca'nın, Cenevre'de Küba Sağlık Bakanı Jose Angel Portal Miranda ile gerçekleştirdiği ikili görüşmede, enfeksiyonlara karşı aşılar, kanser aşısı ve ilaçlarının birlikte üretimi konusunda iki ülke arasında Çalışma Grubu oluşturulması kararı alındı.

Özellikle inovatif molekül geliştirme ve onkoloji çalışmalarında önemli tecrübeye sahip olan Küba'dan üst düzey bir heyet, bu hafta Türkiye'ye gelecek. Küba ilaç kurumu BioCubaPharma Başkanı ve kurum temsilcileri, Sağlık Bakanlığı yetkilileriyle görüşmeler gerçekleştirecek.

Öte yandan, Türkiye'de biyoteknolojik ürünlerin Ar-Ge'sini yürütecek insan gücünün yetiştirilmesine yönelik araştırma ve eğitim merkezinin Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) bünyesinde kurulması planlanıyor. Sağlık Bakanlığı yetkilileri bu konuda inceleme yapmak üzere, geçen hafta İrlanda Ulusal Biyoproses Araştırma ve Eğitim Enstitüsü'nü ziyaret etti.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, yaptığı değerlendirmede, ilaç alanında başlatılan millileşme çalışmalarının, tüm sağlık ürünlerine yaygınlaştırılacağına işaret etti.

Nihai amacın ilaçta, aşıda, kan ürünlerinde ve tıbbi cihazda kendi kendine yetebilen bir ülke durumuna gelmek olduğunu vurgulayan Koca, şunları kaydetti:

"Bir diğer hedefimiz de global pazarlarda rekabet edebilen bir üretim yapısına kavuşmaktır. Kişi başına düşen gelirimizin 10 bin dolar seviyesinin üstüne çıkabilmesi için ülke olarak yüksek teknolojili ürünlerin üretimine ihtiyacımız var.

İlaçta yerelleşme çalışmalarımıza başlarken 3 temel hedefimiz vardı. İthalatı azaltarak cari açığı düşürmek, ilaç sanayimizin kapasite kullanım oranını geliştirmek ve buna bağlı olarak nitelikli iş gücü istihdamını arttırmak. Bugün, tükettiğimiz her 100 kutu ilacın 80'ini ülkemizde üretiyor hale geldik. Ancak bu rakam, değer bazında yüzde 46 seviyesinde kalmıştır. Bu da katma değeri daha yüksek ürünleri yerelleştirmemiz gerekliliğinin bir göstergesidir. Sanayimizin kapasite kullanım oranı yüzde 65'lerden yüzde 75'lere çıktı. İstihdamda da 35 binler seviyesini yakaladık. Burada yakaladığımız ivme ile daha fazla sayıda yüksek katma değerli ürün üretme ve bu ürünleri dünya pazarlarına ihraç etme hedefimize ulaşacağız."

Türkiye'de 13 hastalığa karşı rutin bağışıklama programı yürütüldüğünü anımsatan Koca, Türkiye'nin, zorunlu aşıların ücretsiz uygulandığı nadir ülkelerden biri olduğunu vurguladı.

Nüfusun büyüklüğü ve bağışıklama programının genişliği sebebiyle aşılama maliyetinin de yüksek olduğunu ifade eden Bakan Koca, "Bu kapsamda aşı için ayrılan bütçe, 2017 yılında 820 milyon, 2018 yılında ise yaklaşık 930 milyon TL olarak gerçekleşti. 2023 yılına kadar aşıların tamamının yerlileştirilmesini hedefliyoruz. Bu çerçevede difteri-tetanos, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi, 5'li karma aşı, hepatit, suçiçeği aşılarının yerli üretimi için çalışmalarımız devam ediyor." değerlendirmesini yaptı.