10 Mayıs Dünya Saglık icin Hareket Et Gunu dolayısıyla İl Sağlık Müdürü Dr. Öğr. Üyesi Erkan Hirik bir açıklama yaptı.
Müdür Hirik, “Fiziksel aktivite, gunluk yasam icerisinde kas ve eklemlerimizi kullanarak enerji tuketimi ile gerceklesen herhangi bir bedensel hareket olarak tanımlanmaktadır. Bireylerin fiziksel ve ruhsal saglıgının gelistirilmesinde katkı olusturmanın yanı sıra toplum refahını, cevrenin korunmasını tesvik ederek gelecek nesillere yonelik bir yatırım olusturmaktadır.
Hareketsiz yasam, modern toplumlar icin en onemli problemlerin basında yer almaktadır. Kronik hastalıkların ortak risk faktorlerinden birisi olan fiziksel inaktivite (fiziksel hareketsizlik), dunya genelindeki olume neden olan risk faktorleri sıralamasında obezitenin de onunde dorduncu sırada yer almaktadır. Meme ve kolon kanserlerinin yaklasık %21-25’inin, diyabetin %27’sinin ve iskemik kalp hastalıgının %30’unun ana nedeninin fiziksel hareketsizlik oldugu tahmin edilmektedir. Fiziksel hareketsizlik yalnızca yetiskinler icin degil, cocuklar ve gencler icin de ciddi bir saglık riski tasımaktadır.
Bakanlıgımızca gerceklestirilen Turkiye Beslenme ve Saglık Arastırması 2017 on sonuclarına gore; Dunya Saglık Orgutu’nun saglık icin fiziksel aktivite onerilerini karsılamayanların sıklıgı 19 yas ve uzeri bireylerde %37,6’dır.
Dunya Saglık Orgutu ile birlikte yurutulen Turkiye Cocukluk Cagı (ilkokul 2. Sınıf ogrencileri) Sismanlık Arastırması COSI-TUR 2016 sonuclarına bakıldıgında ailelerin ifadelerine gore cocukların %9,5’i hafta ici hic oyun oynamamakta, %19,9’u gunde bir saatten az ve %29,7’si gunden bir saat oyun oynamaktadırlar. Cocukların %42,5’i gunde bir saat, %23,5’i 2 saat ve %12,7’si 3 saat ve uzerinde televizyon seyretmekte/bilgisayarda zaman gecirmektedirler.
Gunluk yasamı mumkun oldugunca aktif gecirmek saglıklı bir yasamın ilk adımıdır. Daha fazla yarar elde edebilmek ve saglıgı koruyup gelistirebilmek icin duzenli fiziksel aktivite yapılmalı ve yasamın bir parcası haline getirilmelidir.
Saglıgın korunması ve gelistirilmesi icin haftada 150 dakikalık (haftanın 5 gunu 30 dakikalık) orta siddette bir egzersiz yetiskinler acısından yeterlidir. 1-4 yas arası cocuklar, gun icinde farklı siddetlerde toplam 180 dakikalık fiziksel aktivite yapmalıdırlar. 5-18 yas arasındaki cocuk ve ergenler icin ise, gunde 60 dakika, orta siddetliden yuksek siddetli aktivitelere dogru siddeti degisen aktiviteler onerilmektedir.
Orta siddetli aktiviteler sırasında kisi konusabilir fakat sarkı soyleyemez. Hızlı yurumek, dusuk tempolu kosular, dans etmek, ip atlamak, yuzmek, masa tenisi oynamak, yavas tempoda bisiklet surmek vb. orta siddetli aktivite ornekleridir.
Yuksek siddetli aktiviteler sırasında kisi, aktivite sırasında nefesi kesilmeden birkac kelimeden fazlasını konusamaz. Tempolu kosu, basketbol, futbol, voleybol, hentbol ve tenis oynamak, step-aerobik derslerine katılmak, tempolu dans etmek vb. yuksek siddetli aktivite ornekleridir.
Fiziksel aktivitenin arttırılması sadece bireysel degil toplum tabanlı, cok sektorlu, multidisipliner ve kulturel yaklasım gerektirmektedir. Bu nedenle toplumun obezite ile mucadele konusunda bilgi duzeyini artırmak, yeterli ve dengeli beslenme ve duzenli fiziksel aktivite alıskanlıgı kazanmasını tesvik etmek ve boylece ulkemizde obezite ve obezite ile iliskili hastalıkların (kalp-damar hastalıkları, diyabet, bazı kanser turleri, hipertansiyon, kas-iskelet sistemi hastalıkları vb.) gorulme sıklıgını azaltmak amacıyla Bakanlıgımız tarafından Turkiye Saglıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Programı hazırlanmıs ve uygulanmaktadır. Programda toplumda fiziksel aktivitenin onemi ve saglık uzerine etkileri hakkında farkındalık olusturmak amacıyla fiziksel aktivite ile ilgili ozel gunlerin kutlanması da yer almaktadır.
10 Mayıs Dunya Saglık Orgutu tarafından bulasıcı olmayan hastalıkların onlenmesinde fiziksel aktivitenin yararları konusunda toplum bilincini olusturmak, iyi uygulamalara dikkat cekmek ve fiziksel aktivitenin yararlarını savunmak, yasamın her alanında ve her yerde (okul, ev, isyeri) toplum genelinde fiziksel aktiviteye katılımı arttırmak, saglıklı davranısları ve yasam tarzlarını tesvik etmek icin “Saglık icin Hareket Et Gunu” olarak belirlenmistir. Bu kapsamda 10 Mayıs her yıl 81 ilimizde duzenlenen cesitli etkinliklerle kutlanmaktadır” dedi.