Elazığ’ın vazgeçilmez tescilli lezzeti ’Orcik’ için mesai başladı

Elazığ’da Coğrafi İşaret Tescili alan, üzüm ve cevizle hazırlanan 'orcik' yapımına başlandı.

Kültür Sanat 9.10.2021 11:44:57 0
Elazığ’ın vazgeçilmez tescilli lezzeti ’Orcik’ için mesai başladı
Tarih: 01.01.0001 00:00

Elazığ’da Coğrafi İşaret Tescili alan, üzüm ve cevizle hazırlanan "orcik" yapımına başlandı.

Elazığ’da ceviz ve üzüm hasadının ardından orcik yapımına başlanması, köylerde tatlı telaşı da beraberinde getirdi. Bin bir emekle toplanan ceviz ve üzümler, zahmetli bir yolculuğun ardından orciğe dönüşüyor. 3 yıl önce Elazığ Valiliğinin girişimleriyle Coğrafi İşaret Tescili alan orcik, doğal olarak köylerde yapılıyor. Köylünün de önemli bir geçim kaynağı haline gelen orcik için önce cevizler toplanıp kırılıyor. Ardından bağlardaki üzümler toplanarak sıkıldıktan sonra şıra haline getirilip kazanda kaynatılıyor. Cevizler tek tek ipe dizilerek kazanda kaynatılan üzüm şırasına 3-4 defa batırılarak hazır hale getiriliyor. Türkiye genelinde hemen hemen her ilde satışı yapılan orcik, aracı firmalarla yurt dışına da gönderiliyor.

"Orcik Harput tarafının bir simgesidir"

Köylerinin en meşhur ürününün orcik olduğunu aktaran Serince köy muhtarı Eyüp Öz, "Orcik yapımına köy halkı 9’uncu ayda başlar 11’inci aya kadar orcik yapımına devam ederler. Herkesin müşterisi var. Akşamdan şırasını sıkarlar sabah 5’te kalkarlar ve 8’e kadar hazır olur. Sonra batırma işlemini gerçekleştirirler. Yapımı şöyle, önce şıra sıkılır sonra da ufak ufak kaynatıp az bir şey toprak veririz ki pisliğini alsın. Temizledikten sonra un koyup kazanda karıştırırız, kendi halinde bulamaç haline gelir, cevizimizi batırmaya başlarız. Bu bizim geleneğimiz haline gelmiş. Biz doğduk doğalı babamızdan, dedemizden ve nenelerimizden gördüğümüz bir şeydir. Bizde pestil de yapılır, orcik Harput tarafının bir simgesidir. Yapılan orcikleri satıp kazanç elde ediyorlar. İstanbul’a da yurt dışına da siparişler var, ona göre herkes yapıp satıyor" dedi.

"Orcik yapımı 10 gün içinde tamamlanıyor"

Orcik yapan vatandaşlardan Mehmet Hanifi Akılotu, “Bahçeden üzümü getirdikten sonra bizim makinamız var, makinada üzümün suyunu çıkarır sonra da 250-300 kiloluk büyük kazanlarımıza doldururuz. Akşamdan dibine biraz ateş veririz, ateş geldikten sonra üzümün kepini alıp dökeriz. Gece 02.00’da tekrar kalkıp kazanın dibini yakarız. Kazanın şırası kaynadıktan sonra şeker torbalarına koyup süzeriz. İşlem bitince kazanı boşaltıp yıkarız. Ardından süzdüğümüz şırayı kazana doldurup, kaynatırız. Kaynamaya başlayınca ununu koyar, pişirdikten sonra da tekrar kazanın üzerine dökeriz. Bulamaç olana kadar kaynatırız onu. İpe taktığımız cevizleri bulamaca daldırıp çıkarırız. 4 gün boyunca cevizleri bulamaca batırırız. 5 gün de kuruttuktan sonra 10 gün içerisinde orcik yapımı tamamlanmış olur" diyerek orcik yapımını anlattı.

"40 senedir bu iş ile uğraşıyorum bu iş bize dededen kalmadır"

Kendi üzümlerini değerlendirdiklerini de belirten Akılotu, "Kendi üzümümüz var. Üzüm o sene satılmadıysa onu orcik yapıp paraya çeviriyoruz. Bizim için iyi bir gelir. Boş durmaktansa çalışmak daha iyidir. Orcik, Elazığ’a özel kaliteli ve temiz bir üründür. Bahçeden üzümü getirmesinden şırasına kadar temizliğine dikkat ederiz. Biz orciği burada şifoni üzümden yaparız. Şifoni üzümden de orcik çok mükemmel olur, Elazığ orciğinin özelliği budur. 40 senedir bu iş ile uğraşıyorum, bu iş bize dededen kalmadır. Eskiden eve göre yapardık ama şimdi Allah’a şükür Elazığ orciği tutuldu, artık İstanbul’a Ankara’ya ve İzmir’e kaç defa orcik gönderdim. Bizim orciklerimiz kaliteli, 1 sene kalsa dahi en ufak bir yumuşama veya bozulma olmaz" şeklinde konuştu.


Anahtar Kelimeler: