Definecilerin tahrip ettiği tarihi kümbet restore edilerek turizme kazandırılmayı bekliyor

Tunceli’nin Pülümür ilçesinde bulunan ve 1800’lü yıllarda dönemin yerel derebeyi Şah Hüseyin adına yaptırılan tarihi kümbet ve kabristan definecilerin tahribatına uğradı. Kümbeti ziyaret eden köylüler, 2016 yılında tescillenen kü

Kültür Sanat 16.07.2021 11:20:25 0
Definecilerin tahrip ettiği tarihi kümbet restore edilerek turizme kazandırılmayı bekliyor
Tarih: 01.01.0001 00:00 Güncelleme: 16.07.2021 11:20

Tunceli’nin Pülümür ilçesinde bulunan ve 1800’lü yıllarda dönemin yerel derebeyi Şah Hüseyin adına yaptırılan tarihi kümbet ve kabristan definecilerin tahribatına uğradı. Kümbeti ziyaret eden köylüler, 2016 yılında tescillenen kümbet ve kabristanın restore edilmesi için yetkililere çağrıda bulundu.

Tunceli’nin Pülümür ilçesine 37 kilometre uzaklıkta bulunan Ağa Şenlik köyündeki tarihi kümbet ve kabristan 1860-1863 yıllarında Ali Bey tarafından babası Şah Hüseyin anısına inşa edilmiş. İki kümbet, bir kabristan, kışla, yetimhane ve ahırdan oluşan eser, defineciler tarafından belli dönemlerde kazılarak tahrip edildi. Ağa Şenlik köyünde yaşayan vatandaşlar, tahrip edilmesine rağmen hala büyük bölümü ayakta olan kümbet ve kabristanın restore edilerek gelecek nesillere aktarılmasını istiyor.

"Bu tür yerlerin onarılıp restore edilmesini istiyoruz"

Köy sakinlerinden Necati Güven, bu tarihi eserlerin Tunceli’nin siyasi tarihinin, kültürel birikimlerinin önemli bir kısmının ifadesi olarak yapılan abideler olduğunu söyledi. Güven, "Doğal olarak siyasi, ideolojik ve cehaletten kaynaklanan saldırın hedefi olmuş. Bizim talebimiz buranın koruma alanı olarak alınması, eski haline iadesi mümkünse iadesi bunu talep ediyoruz" dedi.

Tarihi eserlerin belli dönemlerde kazıldığını aktaran Songül Akpınar ise 2013 yılında köye geldiklerinde buna tanık olduklarını belirterek, "O dönem köyün girişinde belli noktaların kazılarak otla kamufle edildiğini fark ettik. Köy merkezine gelince de bu türbelerin daha da fazla tahribata uğradığını, kazıların olduğunu fark ettik. Fotoğraflarını çektik. Dönemin kaymakamıyla görüştük. Konuyla ilgilendi ve gerekli yazışmalar yapıldı. Bir zaman sonra Erzurum Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından bu türbelerin korunması amacıyla cevap geldiğini öğrendik. Bu bizi sevindirdi açıkçası. En azından bir nebze de olsa tahribatın önüne geçilebileceğini düşündük" diye konuştu.

2016 yılında kültürel varlıkların tescil edildiğini hatırlatan Akpınar, "Ama bu sene geldiğimizde kazıların halen devam ettiğine tanık olduk. Biz sadece bu köy olarak değil Tunceli genelinde bütün köylerin ne ziyaret ne mezar ne türbe benzeri hiçbir yerin kazılmasını istemiyoruz. Bu tür yerlerin onarılıp restore edilmesini istiyoruz. Ayrıca köy muhtarlarının sorumluluklarını yerine getirmesini istiyoruz" şeklinde konuştu.

Her figürün bir anlamı var

Yapı hakkında bilgi veren Pülümür Belediye Başkanı Müslüm Tosun da "Burası dönemin yerel derebeyi olarak anılan Şah Hüseyin Beye ait. İki türbe bir de kabristan olarak bilinir. Üzerindeki figürlerden yılan figürü giriş ve çıkış kısımlarında bulunur. Bunun koruyuculuk anlamına geldiği ki Alevi geleneğinde de yaygındır. Evin sahibi gibi tanımlanır. Çarkıfelek figürü diye tabir edilen figürler vardır. Bunlar da güneş, ay ve gökyüzünü sembolize etmektedir. Ateş ve güneşin insanları kötülükten koruyan iyiliğin sembolü olarak tanımlanır. Yine ayrıca selvi ağacı motifleri görülüyor. Bu da selvinin bütün yıl yeşil kalmasının ölümsüzlüğü ifade ettiği, uzunluğu ise gökyüzüne yani Allah’a yakın olmakla ilgili. Rüzgar vurduğunda ’Hu’ sesi çıkardığıyla ilgili yakın doğu inancına tanımlanır" dedi.

Yapının korunarak restore edilmesi gerektiğinin altını çizen Başkan Tosun, "1800’lü yıllardan kalan bir yapı. Tarihimizi, geçmişi günümüze taşıyan değer olarak kabul edilerek restore edilmesi ve gelecek kuşaklara aktarılmasının anlamlı olacağını düşünüyorum. Kültür varlıklarının buna sahip çıkarak restore etmesini talep ediyorum" ifadelerini kullandı.
Anahtar Kelimeler:
Haberi Sesli Oku

İŞ İLANLARI

Van Erciş Şeker Fabrikası 105 Personel Alıyor: Kampanya Dönemi İş İmkânı


Van İş İlanları

Van YYÜ 60 Akademisyen Alımıyla Güçleniyor: Detaylar ve Başvuru Şartları


Van İş İlanları

Adalet Bakanlığı’na 20 bin personel alınacak


Van İş İlanları

Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle Kamuya 2.659 Yeni Personel Alımı! İşte Detaylar


Van İş İlanları

Sağlık Bakanlığı 3 Bin 658 İşçi Alımı Kura Sonuçları Açıklandı! İşte Detaylar


Van İş İlanları

SPOR HABERLERİ

Kartal, Konya engelini aştı! Beşiktaş 3 puanı 2 golle aldı


Van Spor

Türkçe Konuşan Ülkeler Satranç Birliği Kuruldu: İlk Başkan Türkiye


Van Spor

Galatasaray, Bodo/Glimt'i rahat geçti


Van Spor

Vanspor PFDK’ya Sevk Edildi: Taraftarın Tezahüratı Cezaya Neden Oldu


Van Spor

Galatasaray evinde Bodo/Glimt ile karşılaşacak


Van Spor

Galatasaray Sahaya Galibiyet İçin Çıkıyor: Bodo/Glimt Maçı Kadrosu Netleşti


Van Spor

Elazığlı sporcu Karakaş, Türkiye’yi temsil edecek


Van Spor

Elazığ Belediyespor boksörü Elif Naz, milli takım kampında


Van Spor

Malatyalı hakemler Dünya Şampiyonası’nda Türkiye’yi temsil edecek


Van Spor

Gürkan Sönmez; "Hareketsiz yaşam, gençliğin en büyük tehdidi"


Van Spor

Bakan Bak, Malatya’da Şampiyonlar Kupası maçını izledi


Van Spor

Bakan Bak: "Gençler için yatırımlarımıza devam edeceğiz"


Van Spor

Okul sporlarına Aşkale ambargo koydu


Van Spor

Arıcak’ta ortaokullar arası futbol turnuvası sona erdi


Van Spor

Elazığ yeni bir spor kulübü kazandı


Van Spor

Milli hentbol heyecanı Elazığ’da


Van Spor

Voleybolda kadınlarda Erzincan Valiliği erkeklerde Milli Eğitim Müdürlüğü şampiyon oldu


Van Spor

Elazığspor’da Fuat Bavuk zirvede


Van Spor

Voleybolun kalbi Malatya’da atacak


Van Spor

Muş Lalezar Spor ilk maçında 3 puan kazandı


Van Spor

Elazığspor, Sarıgül’le 3’te 3 yaptı


Van Spor

SON DAKİKA HABERLERİ