Erzurum’un Tortum ilçesinde bulunan Haho Kilisesi bin 100 yıldır bütünlüğünü koruyor. Camiye çevrilen kilise, yöre halkı tarafından korunuyor.
Haho Kilisesi Tortum ilçesine bağlı Bağbaşı köyünde bulunuyor. Meryem Ana Kilisesi olarak da bilinen yapı, Bagratlı Kralı III. Davit tarafından 976-1001 yılları arasında yaptırılmıştır. 19’uncu yüzyılda camiye dönüştürülen yapı, Taş Cami ismini almıştır. Yapı, kapalı Yunan haçı ile bazilika planının birleştirilmesi ile meydana gelmiştir. Yapının içerisindeki kabartmalarda aslan, boğa, kartal, grifon gibi figürlere geniş yer verilmiştir. Ayrıca iç; mekânın duvarları ve özellikle apsis, İncil’den alınma sahneleri içeren ve Hazreti İsa ile Meryem’i tasvir eden fresklerle bezenmiştir. Kilisenin apsis bölümünün üzeri kule şeklinde yükselmiştir. Yapının içerisine, uzun kenarların ortasındaki yuvarlak kemerli bir kapıdan girilmektedir.
Ziyaret edenler tarafından çokça beğenilen kilise asırlar geçmesine rağmen bütünlüğünü korumaya devam ediyor. Kısmen tahrip edilse de iç mekan ve ön kısım bin 100 yıldır adeta asırlara meydan okuyor.
