Kars Vali/Belediye Başkan Vekili Türker Öksüz, soğuk süt zincirini yaygınlaştırmak amacıyla uygulamaya geçen “Sağlıklı Topla, Sağlıklı Tüket Projesi” kapsamında bir takım incelemelerde bulundu.
Vali Türker Öksüz, Arpaçay’a bağlı Burcalı köyünde soğutma tankı ve seyyar sağım makinesi dağıtılan işletmeleri ziyaret ederek bilgi aldı. Öksüz, soğuk süt zincirini yaygınlaştırmak için çiftçilerle bir araya geldi.
Soğuk süt zincirini yaygınlaştırmak amacıyla uygulamaya konulan “Sağlıklı Topla, Sağlıklı Tüket Projesi” kapsamında soğutma tankı ve seyyar sağım makineleri hakkında İl Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Altıntaş’tan bilgi aldı.
Kars’ın ekonomisinin büyük bir oranda tarım ve hayvancılığa dayalı olduğunu, arazi varlığının yüzde 34,7’sinin tarım arazisi olduğunu ifade eden Öksüz, “Tarım arazilerinde yetiştirilen bitkisel ürünlerin büyük kısmının ise hayvancılığa dayalı olan yem bitkileri ekilişlerinden oluşuyor. Çayır ve mera arazilerinin yüzde 39,2 ile tarımsal araziden daha geniş bir alan kaplıyor. İlimiz yaklaşık 607.691 adet büyükbaş hayvan varlığı ile Türkiye genelinde 5. sırada yer almaktadır. Bunun yanında yaklaşık 520.455 adet küçükbaş hayvan mevcudumuz bulunmaktadır. Her ne kadar küçükbaş hayvanlarımızın sütünü yeteri miktarda üretime katamasak da toplamda yıllık süt üretimimiz yaklaşık olarak 620.000 ton civarındadır” dedi.
Öksüz, “Üretilen sütün yaklaşık olarak 250.000 tonu ilimizde bulunan süt işleme tesislerinde işlenerek peynir yapılmaktadır. Bu peynir türlerinden birinci sırada 15.000 tonun üzerinde bulunan kaşar peyniri gelmektedir. Kaşar peynirinin dışında Süt İşletmelerimizde çeçil peyniri, gravyer peyniri ve lor peyniri üretilmektedir. Geriye kalan süt ise hayvancılıkla uğraşan aileler tarafından buzağıların beslenmesi dışında gerek kendi ihtiyaçlarını karşılamak, gerekse ailelerine gelir sağlamak amacıyla peynir yapılarak değerlendirilmektedir. Aileler tarafından ağırlıklı olarak çeçil yapılmaktadır. Bu peynirlerin dışında yöresel olarak “Motal Peyniri, Çanak Peyniri, Malakan Peyniri, Çakmak Beyaz Peyniri, Türkmen Saçak Peyniri, Yağlı Baş Peyniri, Çürük göy peynir, Karın Peyniri, Boşka Koyun Peyniri ve Lor Peyniri” üretimi yapılmaktadır” diye konuştu.
Kars genelinde süt sağımdan sonra soğuk zincire girmeden işletmelere götürülerek üretime sokulmaktadır diyen Vali Öksüz, “Bu süre zarfında sütteki bakteri miktarı artmakta bu da sütün kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir. Oysaki ilimizin zengin bitki florası ve hayvanlarımızın ırk özellikleri nedeniyle sütümüz oldukça kalitelidir. Sütün soğutulmadan ve soğuk zincirde taşınmaması sütün kalitesini düşürmektedir. Sütümüzün kalitesinin korunması için sağılan sütlerin soğutulduktan sonra soğuk zinciri bozulmadan süt işleme tesislerimize taşınması gerekmektedir. Valiliğimiz aracılığı ile çiğ sütün Tarım ve Orman Bakanlığı mevzuatına uygun hale getirilmesi için Kars İl Tarım ve Orman Müdürlüğümüz çiğ sütün soğutulması amacıyla proje hazırlamıştır. Proje ile sütler hayvancılık işletmelerinde sütler hijyenik koşullarda, el değmeden sağımı yapıldıktan sonra soğutularak işleme tesislerine taşınması hedeflenmiştir” şeklinde konuştu.
Öksüz, daha sonra özetle şunları söyledi:
“Bu kapsamda 2020 yılında Tarım ve Orman İl Müdürlüğümüz tarafından hazırlanan ve Kars İl Özel İdaresi tarafından finanse edilen “ Sağlıklı Topla, Sağlıklı Tüket Projsi” hazırlanarak uygulamaya konulmuştur. Proje kapsamında İlimiz Arpaçay İlçesine bağlı Burcalı köyünün tamamında faaliyet gösteren 13 işletme ve bu köyün yakınında bulunan büyükbaş hayvan sayısına göre belirlenecek 5 işletmenin sütü soğutularak işleme tesislerine aktarılacaktır. Proje kapsamında 9 adet 500 litre ve 9 adet 300 litre olmak üzere 18 adet süt soğutma tankı ve 24 adet çift başlıklı seyyar sağım makinesi alınmıştır. Alının süt soğutma tanklarının ve seyyar sağım makinelerinin 13 adedi Burcalı köyündeki işletmelere teslim edilmiştir. Geriye kalan 5 süt soğutma tankı ve 11 adet seyyar sağım makineleri ise belirlenecek olan işletmelere dağıtılmak üzere Arpaçay İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü deposunda muhafaza edilmektedir. Projenin faaliyete geçmesi ile birlikte Burcalı köyünde üretilen sütün tamamı ve daha sonra belirlenecek 5 işletmede üretilen sütler soğutularak işlenmesi sağlanmış olacaktır. Tahmini olarak günlük 6 tona yakın süt soğutulmuş olunacaktır."