Uzmanlara göre Yunanistan'ın adaları silahlandırmasının hiçbir hukuki gerekçesi yok

Uzmanlar, Yunanistan'ın 12 adaları silahlandırmasının hiçbir hukuki gerekçesi olmadığını, Türkiye'nin ise Lozan, Uşi ve Montrö Sözleşmesi zemininde haklarını yeniden uluslararası gündeme taşıyacağını ifade etti.

Genel 3.09.2020 13:11:02 0
Uzmanlara göre Yunanistan
Tarih: 01.01.0001 00:00 Güncelleme: 03.09.2020 13:11

İSTANBUL (AA) - Uzmanlar, Yunanistan'ın, 1923 Lozan Antlaşması ve 1947 Paris Barış Antlaşması'na aykırı olarak 12 adaları silahlandırmasının hiçbir hukuki gerekçesi olmadığını, Türkiye'nin ise Lozan, Uşi ve Montrö Sözleşmesi zemininde haklarını yeniden uluslararası gündeme taşıyacağını ifade etti.

İstanbul Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. İlyas Topsakal, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra, 27 Haziran 1946'da Paris Konferansı'nda, "Nüfusun çoğunluğu Rumlardan oluşuyor" gerekçesiyle 12 adaların Yunanistan'a bırakıldığını söyledi.

Topsakal, 12 adalar meselesinin, 1932 ve 1952 yılları arasında Türkiye ile Yunanistan arasında problem olmaya başladığını belirterek, "Yunanistan'ın, Lozan ve Paris Antlaşmalarına aykırı olarak adaları silahlandırmaya başlaması, iki ülke ilişkilerini bugünkü gerilime kadar taşıdı. Bu ve benzeri durumlar, 1960'lı yıllardan itibaren Yunanistan ile Türkiye arasında Ege Denizi merkezli bir güç çekişmesine dönüşmüş ve bu yıllardan sonra adalar, alenen silahlandırılmaya başlanmıştır." diye konuştu.

Yunanistan'ın, 1936 yılında imzalanan Montrö Boğazlar Sözleşmesi'ne istinaden adaları silahlandırdığına dair açıklamalarının da uluslararası hukuka uygun olmadığını dile getiren Prof. Dr. Topsakal, sözlerine şöyle devam etti:

"Yunanistan'ın egemenliği altında bulunan adaların birçoğu, uluslararası antlaşmalar ile silahsızlandırılmış ve statüsü koruma altına alınmıştır. Lozan Boğazlar Sözleşmesi'nin 8. maddesi ile Boğazönü Adaları (Limni ve Semadirek), Lozan Barış Antlaşması'nın 13. maddesi ile Merkezi Doğu Ege Adaları (Midilli, Sakız, Sisam ve İkarya), 1947 Paris Barış Antlaşması'nın 14. maddesinin 2. fıkrası uyarınca da 12 adalar silahsızlandırılmıştır. Bu antlaşmalarla, adalarda kolluk kuvvetleri dışında bir silahlı kuvvet bulundurulmaması ve tahkimat yapılmaması hükme bağlanmıştır. Ana problem teşkil eden Ege Adaları'nın silahlandırılmasının kaynak noktası ise 1960'lı yıllara denk düşmektedir."

"Yunanistan'ın 12 ada üzerindeki fiili işgaline son vermek gerekiyor"

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Süleyman Kızıltoprak da İkinci Dünya Savaşı'nın sonuna kadar 12 adaların İtalya'nın idaresinde kaldığını, 1947 Paris Konferansı ile bu adaların İtalya’dan alınıp Yunanistan’a verildiğini hatırlatarak, "21 devlet tarafından imzalanan Paris Antlaşması'nın 14. maddesine göre, Yunanistan söz konusu adaları askerden arındırıp silahsızlandıracaktı. Yunanistan, bu adalarda güvenliği sağlamak için az miktarda jandarma ve polis bulundurma hakkına sahiptir. Ege'deki küçük adalar ve kayalıklar, ada rakamlarına dahil edilirse 3 bin kadar ada, adacık ve kayalık vardır. Yunanistan bunların her birine 100'er asker gönderse 300 bin askere ihtiyaç duyar. Bu da Yunanistan'ın insan kaynakları ve askeri kapasitesinin çok üstündedir." ifadelerine yer verdi.

Lozan’da, İtalya’ya bırakılan 12 adaların, 1947’deki Paris Antlaşması'yla Yunanistan’a verilmesinin, 1945 BM Anlaşması madde 108'e ve 1969 Viyana Antlaşmalar Hukuku Sözleşmesi'nin birçok maddesine aykırı olduğunu belirten Kızıltoprak, şu değerlendirmede bulundu:

"Çok taraflı antlaşma hükümlerinin değişmesinde temel kural oy birliği veya üçte iki oy çokluğuna işaret etmektedir. Konunun uzmanlarının belirttiği gibi, Türkiye ile birlikte toplam 8 devletin taraf olduğu 1923 Lozan Antlaşması’nın 15. maddesi ise Lozan’a taraf olan 5 devletin (İngiltere, Fransa, Yunanistan, Yugoslavya, İtalya) ve Lozan’a taraf olmayan 16 devletin katılımı ile 1947’de değiştirilerek Paris Antlaşması imzalanmıştır. Buna göre, hukuka aykırı biçimde oy birliği ya da üçte iki oy çokluğu olmadan 12 adanın Yunanistan’a verilmesi meşru değildir ve Yunanistan’ın, 12 ada üzerindeki fiili işgaline son vermek gerekiyor."

"Paris Antlaşması'nın geçerliliği tartışmaya açılmıştır"

Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Uluslararası Hukuk Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Selami Kuran da 400 yıl boyunca Osmanlı idaresinde kalan 12 adaların Balkan Savaşı'ndan sonra İtalya'da kaldığını, 27 Haziran 1946 Paris Konferansı kararlarıyla 10 Şubat 1947'de "silahsızlandırma" şartıyla Yunanistan'a devredildiğini anlattı.

Paris Barış Konferansı'na Türkiye'nin de resmen davet edildiğini, Türkiye hükümetinin konferansa katılmama yönünde bir karar aldığını hatırlatan Prof. Dr. Kuran, şöyle devam etti:

"1947'de imzalanan Paris Antlaşması ile 1913 Londra ve 1923 Lozan Antlaşması'na atıfta bulunularak gayri askeri statüde olmak şartıyla adalar Yunanistan'a verildi. Gayri askeri statü şartı, Yunanistan tarafından 60 yıldır ihlal ediliyor. Uluslararası hukuk açısından 12 adanın Yunanistan'a devrini öngören Paris Antlaşması ihlal edilmiş, geçerliliği tartışmaya açılmıştır. Meis Adası'nda deniz ve hava üssü kurduğunu, hatta son günlerde asker çıkardığını da gördük. Yunanistan tüm bunları, 'meşru müdafaa' hakkına dayanarak' yaptığını söylüyor. Türkiye'den kendisine yönelik bir tehdit, saldırı veya savaş hali yok ki neyin meşru müdafaa hakkını kullanıyor?"

Anahtar Kelimeler:
Haberi Sesli Oku

İŞ İLANLARI

Van Erciş Şeker Fabrikası 105 Personel Alıyor: Kampanya Dönemi İş İmkânı


Van İş İlanları

Van YYÜ 60 Akademisyen Alımıyla Güçleniyor: Detaylar ve Başvuru Şartları


Van İş İlanları

Adalet Bakanlığı’na 20 bin personel alınacak


Van İş İlanları

Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle Kamuya 2.659 Yeni Personel Alımı! İşte Detaylar


Van İş İlanları

Sağlık Bakanlığı 3 Bin 658 İşçi Alımı Kura Sonuçları Açıklandı! İşte Detaylar


Van İş İlanları

SPOR HABERLERİ

İngiliz Futbol Efsanesi Lineker, Galatasaray'ın Yıldızı Osimhen'den Özür Diledi


Van Spor

Korkut’ta tenis antrenmanları sürüyor


Van Spor

Elazığspor Asbaşkanı Şerifoğulları’na ceza


Van Spor

Fenerbahçe, Fransız ekibi Nice’i İstanbul’da 3. kez yendi


Van Spor

Erzurumspor’da borç engeli tamamen kalktı


Van Spor

Çıran’dan sağduyu çağrısı


Van Spor

Galatasaray - Beşiktaş derbisini Yasin Kol yönetecek


Van Spor

Erzurumspor FK, Vanspor FK maçının hazırlıklarını sürdürdü


Van Spor

Osimhen geri döndü! Galatasaray'dan tek golle tarihi zafer


Van Spor

Elazığspor’da Mustafa Sarıgül dönemi


Van Spor

Teknik Direktör Fırat Gül: "Elazığspor’a başarılar diliyorum"


Van Spor

Elazığspor’da Fırat Gül’le yollar ayrıldı


Van Spor

2026 Snowboard Dünya Kupası yeniden Erzurum’da


Van Spor

Elazığlı güreşçi Balkan Şampiyonasında


Van Spor

Derbi öncesi moral buldu! Beşiktaş 3 puanı 3 golle aldı


Van Spor

Galatasaray, Liverpool’u konuk edecek


Van Spor

Elazığspor: "Hakem maçın gidişatını tamamen değiştirmiştir"


Van Spor

Hakkarili Zehra Özdemir dünya 6’ncısı oldu


Van Spor

Plaj futbolu Adilcevaz etabı sona erdi


Van Spor

Erzincan’da "Avrupa Spor Haftası" pedallarla kutlandı


Van Spor

Erzincanlı milli sporcu badmintonda şampiyon oldu


Van Spor

SON DAKİKA HABERLERİ