Kış aylarının uzun ve soğuk geçtiği Ağrı ve ilçelerinde vatandaşlar soğuktan korumak için toprağın altında depoladıkları tonlarca patatesi baharın gelmesiyle birlikte sofralarda tüketilmek üzere yerin altından tekrar çıkartıyor.
Hasat zamanı çevre il ve ilçelerden Ağrı’ya getirilen patatesleri çuval çuval satın alan vatandaşlar, aldıkları tonlarca patatesi evlerinde ve bahçelerinde yaptıkları yeraltı depolarında donmadan ilkbahara kadar koruyor. Yaklaşık 8 ay boyunca bu şekilde toprağın altında muhafaza edilen patatesler hem taze kalıyor hem de lezzetini koruyor.
Kışın aylık periyotlarla yüzeyi yaklaşık bir metre kalınlığında karla kaplı olan toprağın altından çıkarılan patatesler, kentte sofraların vazgeçilmezi oluyor.
Her aile kışın iki tona kadar patates depoluyor
Ağrı merkeze bağlı Yukarı Ağadeve köyünde yaşayan ve bahçesindeki iki metrelik kuyuda depoladığı patatesleri çıkaran Mehmet Yılmaz, "Sonbaharda hasat zamanında uygun fiyatlara patates satın alıyoruz. Aldığımız patatesleri içeride muhafaza edemiyoruz. Patates bizim buralardan en temel yiyeceklerden bir tanesi. Bizim için eski bir geçmişi var. Patatesi Sonbahar aylarında hasattan sonra çuval çuval alıyoruz. Aldığımız patatesleri önce barındırdığı topraktan temizliyoruz. Sonrada evlerimizde ya da mutfaklarda açtığımız çukurlarda, bir nevi yeraltı depolarında saklıyoruz. Buna patates ambarı da diyoruz. Burada muhafaza ettiğimiz patatesi, ilkbahara kadar bozulmadan kullanabiliyoruz. Her yemekte kullandığımız için patates bizim için vazgeçilmez bir besin. Çünkü hemen her evde her gün pişiriliyor. Ayrıca köye çok kar yağıyor ve bazen yolumuz kapalı kalıyor. Patatesi bu kadar tercih etmemizin nedeni kış mevsimin uzun ve soğuk geçmesi. Komşular ve akrabalar ile akşam toplandığımız evlerde fırına atılan patatesleri afiyetle yeriz. Onun dışında patatesi tandırda pişiriyoruz ve çok lezzetli oluyor. Uzun kış gecelerinde çerez yerine patates tüketiyoruz" dedi.
‘Bu yöntem çok eskilerden kalma bir gelenek’
Patateslerin yanında diğer birçok gıda maddesini de kışın soğuktan korumak için toprağa gömüldüğünü anlatan Yılmaz, “Genelde yazın işlerimiz bittikten sonra bütün köylüler olarak kışlık erzakımızı alarak stok yapıyoruz. Genelde Sonbaharda her aile bizim memlekette bazen iki tona yakın patates alarak depoluyor. Köylülerimizin en çok aldığı erzakın başında patates geliyor. Burada evlerin nüfusları da genelde kalabalık oluyor ve kışın köyün erkekleri batıya çalışmaya gittikleri için, kış aylarında şehre gidip alış veriş yapacak kimse olmadığı için, insanlar önceden tonlarca erzak alıyor. Kimi evde bir tondan fazla da patates alan oluyor. Bizim köyde çok eskiden kalan bir yöntemdir bu. Her evde muhakkak patatesleri korumak için yapılmış yeraltı deposu vardır. Patatesleri bu depolarda uzun süre bozulmadan saklayabiliyorlar. Bu depolar tamamen doğal. Bu nedenle uzun süre kalsa bile patates bozulmuyor. Bizimde bu aralar tek işimiz köye kışlık erzak ve patates taşımak” diye konuştu.