Kahire'de bir Osmanlı şaheseri: Sinan Paşa Camisi

KAHİRE(AA) - Eski Kahire'nin Nil nehri kıyısındaki limanı olarak bilinen Bulak bölgesindeki Sinaniye Caddesi üzerinde yer alan Sinan Paşa Cami, bir külliye şeklinde inşa edilmiş. Caminin yanında han, hamam, sebil, küçük bir medrese, kahve, dükkanlar ve bir de Osmanlı dönemi evi bulunuyor.

Türk gezgin Evliya Çelebi Seyahatname'de bu yapı için "Caminin kubbesi sanki gökyüzüne bina edilmiş". ifadesini kullanmıştır. Evliya Çelebi'nin söz konusu ifadesi caminin tarihini anlatan levha üzerine Arapça olarak da yazılmış.

Yapımı 1571 yılında tamamlanan caminin uzunluğu 35, genişliği 27 metre. 15 metre kare olan kubbesi 16 renkli pencere ile süslenmiş. Kubbe revakları oluşturan diğer küçük kubbelerin üzerine oturtulmuş.

Sinan Paşa Camisini Kahire'deki diğer Osmanlı dönemi camilerinden ayıran en önemli fark, geniş avlusu ve tek minareli yapısı.

Taş yapı minare dörtgen şeklindeki yüksek bir temelin üzerine oturtulmuş kalem şeklindeki klasik Osmanlı tarzını yansıtıyor.

Taştan ve dikdörtgen şeklinde inşa edilmiş caminin yan duvarlarından biri ağaçlarla dolu bir bahçeye çıkıyor. Tarihçiler bahçenin caminin yapıldığı dönemden kalmış olabileceğini belirtiyor.

Caminin orijinal ahşap minberinin yanı sıra müezzinlerin oturduğu "mahfel" olarak isimlendirilen yere, duvarın içinden yapılan bir merdiven ile çıkılması dikkati çekiyor.

Cami külliyesinde yer alan hamam, Mısır Kültür Bakanlığı tarafından başlatılan restorasyon çalışmaları devam ettiği için ziyarete kapalı.

Kahire'nin başka bir bölgesinde de yine Koca Sinan Paşa tarafından yaptırılmış de tekke bulunuyor.

Başkentin eski yerleşim bölgelerinden Cemaliye semtinin Derbi Kırmız bölgesinde yer alan bu yapı, Mısırlılar tarafından "Sinan Paşa Tekkesi" olarak adlandırılıyor.

Tekkenin duvarında Arapça "Mevlana Sinan Paşa hayratlarındandır" ifadesi yer alıyor.

Osmanlı tarihinde Koca Sinan Paşa (1520 - 3 Nisan 1596) olarak bilinen Sinan Paşa, 1567 yılında Mısır Beylerbeyi görevine getirildi.

Sinan Paşa, Osmanlı padişahları 3'üncü Murat ve 3'üncü Mehmet dönemlerinde 5 defa olmak üzere toplam 8 yıl 5 ay sadrazamlık yapmış bir devlet adamı.

Dört padişahın döneminde çeşitli görevlerde bulunmuş olan Sinan Paşa, Kanuni Sultan Süleyman'ın çeşnicibaşısıyken önce Malatya Sancakbeyi olarak saraydan çıktı ve ardından Erzurum ve Halep Beylerbeyliği görevlerinde bulundu.

Sultan 2’inci Selim devrinde, Mısır Beylerbeyi ve daha sonra Kubbealtı veziri iken Yemen ve Tunus’u Osmanlı topraklarına kazandırarak, Yemen Fatihi ve Tunus Fatihi unvanlarını kazandı.

Sultan 3’üncü Murat devrinde İran’a karşı açılan savaşta önce doğu seferi serdarlığına hemen akabinde 1580 yılında sadrazamlığa getirildi.

Osmanlı coğrafyasının birçok yerinde inşa ettirdiği camilerin yanında üç medrese ve bir mimarlık şaheseri olan Sinan Paşa Köşkü'nü yaptırmıştır.

Ünlü Osmanlı devlet adamı Koca Sinan Paşa'yı Mısırlılar hala "Osmanlının Mısır Valisi Sinan Paşa" olarak hatırlıyor.