KIRŞEHİR (AA) - Kırşehir'de, Hitit dönemine ait olduğu tahmin edilen ve definecilerin dinamitle bir kısmına zarar verdiği kaya anıtı "Malkaya" ve çevresinde kurtarma kazısına başlandı.
Merkeze bağlı Karalar köyü sınırlarında bulunan ve milattan önce 1300'lü yıllardan kalma olduğu değerlendirilen kaya anıtı ve çevresinde kazı öncesi temizlik çalışması yapıldı.
Anıt kayanın önünde gazetecilere açıklamada bulunan kazının bilimsel danışmanı ve Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Elif Baştürk, Kırşehir Müze Müdürlüğünün başkanlığında Malkaya'da çalışmalara temizlik kazısı ile başladıklarını söyledi.
Hitit dönemine ait olan kayanın 1950'li yıllarda Alman bilim insanı Bossert tarafından tespit edildiğini ve sonraki senelerde yapılan yayınlarla bilim dünyasına kazandırıldığını belirten Baştürk, "Bu kaya, üzerinde yazıt olan Türkiye'deki sayılı kayalardan ve anıtlardan biri. Net olarak tanımlanmamış ve okunmamış olmakla beraber bu kayada bir prens ve prensesten bahsediliyor. Bu kaya ile bağlantılı yuvarlak bir duvar kalıntısı görülüyor." dedi.
Yuvarlak hattı ortaya çıkartıp kaya anıtıyla bağlantısını saptamayı, daha sonra çevresinde koruma duvarı oluşturmayı amaçladıklarını vurgulayan Baştürk, "Kayanın defineciler tarafından koparılan parçalarının yerine yerleştirilmesini, restorasyon ve konservasyonun yapılmasını, rölövesinin çıkarılmasını planlıyoruz. Kaya, defineciler tarafından dinamitlenerek kırılıp parçalanmış." diye konuştu.
“Taşın neredeyse dört yönü yazılı”Kaya anıtının imparatorluk dönemi değerlendirildiğinde milattan önce 1300'lü tarihlerde yapılmış olabileceğini anlatan Baştürk, şöyle devam etti:
“Taşın neredeyse dört yönü yazılı. En uzun yazıtın olduğu alan kuzeyde. Diğer tarafları tahrip olduğu için net görülmüyor. Kırıklar ve dağılmış alanlar var. Üzeri dikenlerle de kaplı olduğu için hiyeroglif yazıların tamamının şablonları görülmüyor. Temizlendiği zaman daha net ortaya çıkacak ancak en uzun bölüm korunmuş durumda."
Baştürk, kaya ve etrafında yapılacak çalışma sonunda bir dini ritüelin ya da av yapan hanedan üyelerinin hikayesinin ortaya çıkabileceğine dikkati çekerek şunları söyledi:
"Bazı kaynaklarda, bu kayanın burada bulunmasıyla ilgili Hititlerin kuzey-güney yönünde gidiş gelişlerinde bir yol güzergahı olduğunu belirleyen bir sınır taşı mı diye düşünülmüş. Ne kadar olası bilmiyorum. Hanedan üyelerinin çıktığı bir avın anısına dikilmiş bir yazı diye yazıyor bazı kaynaklarda. Onunla ilgili de şu anda net bir şey söylemek mümkün değil. Etraftaki mimari kalıntı ile birleştiği zaman anlamlı olabilecek bir dini ritüelden bahsedebiliriz. Buranın etrafını çeviren altında bir duvar hattının devam ettiği havuz benzeri bir buluntu, bir mimari kalıntı olursa eğer bir dini mimari ile o zaman bağlantılı olabilir diye konuşacağız."
“Kazı muhtemelen 20 gün sürecek”Kırşehir Kültür ve Turizm Müdürü Halil Çalışır da kentin 5 bin yıllık tarihine ışık tutabilecek olan ve halk arasında "Malkaya" olarak bilinen anıt kayanın etrafında kurtarma kazısı başlatıldığını söyledi.
Kazının üniversite ile sürdürüleceğini aktaran Çalışır, şunları kaydetti:
“Daha önce burada defineciler tarafından bir tahribat gerçekleştirilmiş. Bakanlığımız ödenek ayırarak müzemizin başkanlığında bir kurtarma kazısı yapıyor. Bu kazı muhtemelen 20 gün sürecek. Kazıdan elde edilecek sonuçlara göre ileri safhalara geçilecek. 20 günlük çalışmadan sonra etrafını koruma altına alıp üzerini kapatarak, ilimizin turizmine sunacağız."
Muhabir: Abdullah Yıldiz,Serkan Güner