Bitlis’in Ahlat ilçesindeki taşçılar, bin bir güçlükle volkanik kaya kütlelerini parçalayarak, gerçekten ekmeklerini taştan çıkarmanın mücadelesini veriyor.
Kaya kütlelerini balyoz, manila ve büyük mıhlarla parçalayarak yapı malzemesi oluşturan taşçılar, zorlu bir ekmek mücadelesine sabahın erken saatlerinde başlıyor. Havaların ısınmaya başlamasıyla birlikte yerel yöntemlerle taş çıkaran Ahlatlı ustalar, bin bir güçlükle Nemrut Dağı eteklerinden çıkardıkları volkanik kaya kütlelerini parçalayarak yapı malzemesi oluşturuyor. Havaların ısınması ve inşaat mevsiminin başlamasıyla birlikte onlarca taşçı, sezona alın terlerini dökerek ekmeklerini taştan çıkarmanın mücadelesinin startını verdi.
Nemrut Dağı eteklerinden çıkarılan ve "Ahlat taşı" olarak bilinen volkanik taş, ilçede asırlardır yapı malzemesi olarak kullanılır. Önce demir ve kalın çivilerle kaya kütlesinde uygun damarlar tespit eden ustalar, daha sonra buralara kalın mıhlar çakıyorlar. Uzun demirleri çiviyle iz açılan alana yerleştiren ustalar, kaya kütlesinin yerinden oynamasını sağlıyor. Daha sonra kaya kütlesini parçalara ayırarak yapı için ham hale getiriliyor. Bundan sonraki işlemler ise ayrı bir iş, ayrı bir taş işçiliği gerektiriyor. Taş ustaları, çıkardıkları malzemeleri kullanılacak yapı için uygun hale getiriyorlar.
Ahlat taşının kırmızı, siyah, kül, gri, açık sarı ve beyaz renk seçenekleri de bulunuyor. Ahlat taşı; bina, cami, minare ve çeşme yapımında da kullanılıyor. Ayrıca ilçede bol bulunan 11 ve 12’nci yüzyıldan kalma tarihi eserlerin restorasyonunda da Ahlat taşı kullanılıyor.
İlçede babadan kalma taşçılık mesleğini sürdüren Mehmet ve Yusuf Gürgüs kardeşler, mesleklerinin zorluklarını anlatırken, tek geçim kaynaklarının ise bin bir meşakkatle yerden çıkardıkları taşları satarak sağlamak olduğunu, taş kütlesinin yerden çıkmasıyla birlikte ekmeklerinin de çıktığını ifade ettiler.
Hüsnü Akürek ise, Ahlat taşının cami, minare, çeşme ve mimari yapılar ile birçok yapıda kullanıldığı ve izolasyonu mükemmel olan bir yapı taşı olduğunu ifade etti. Akürek. “Ahlat taşı ile yapılan binalar yazın serin, kışın ise sıcak oluyor. Ahlat taşı hem mimari hem de dayanıklılığı ile aranan yapı malzemesi olma özelliğini halen devam ettiriyor. Taş kullanıldıktan sonra da estetik güzelliği ile göz kamaştırırken, tüm ülkede aranan bir yapı malzemesi olarak biliniyor” dedi.
