İSTANBUL (AA) - İstanbul Kültür Üniversitesi (İKÜ) Uluslararası Ticaret Bölüm Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Nebile Korucu Gümüşoğlu, dünyayı etkisini altına alan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının dünya ticaretine etkilerini, ülkeleri bekleyen yeni gelişmeleri ve olası krizleri değerlendirdi.
İstanbul Kültür Üniversitesinden yapılan açıklamada görüşlerine yer verilen Gümüşoğlu, firmalarda dijitalleşme sürecinin başladığını, yatırımların artık dijitalleşmeye göre şekilleneceğini, dijitale yatırım yapan firmalar ayakta kalırken, diğerlerinin ise salgın sonrası yok olma tehlikesiyle karşı kalacağını ifade etti.
Bu sürecin ardından yeni bir düzenin oluşacağına işaret eden Gümüşoğlu, "Şu anda dijitalleşme yolunda atılan adımlar kalıcı olacak. E-ticaret, lojistik ve e-pazarlama gibi kavramlar ticarette daha fazla yer alacak. Beklenmeyen krizlere daha dayanıklı olmak için çalışacağız. Şoklara dayanıklı ülkeler, şirketler ve kişiler kazanacak. Bu süreçten birçok sektör olumsuz etkilendiği için ekonomide dengeye dönmenin kısa vadede mümkün olmayacağını düşünüyorum." değerlendirmesini yaptı.
Koronavirüsün dünya ticaretini mikro ve makro düzeyde etkilediğini belirten Gümüşoğlu, bu etkinin ilerideki dönemde de devam edeceğine dikkati çekti. Gümüşoğlu, mikro düzeyde insanların tüketici davranışlarının değiştiğini, gıdaya olan talep ve organik tarıma yönelimin arttığını, organik gıda ticaretinde daha fazla artışın beklendiğini aktardı.
- "Salgından olumsuz etkilenecek kitlelerin başında gençler geliyor"
Doç. Dr. Gümüşoğlu, Dünya Çalışma Örgütü'nün son raporuna da değinerek, şunları kaydetti:
"Salgın, şirketlerdeki iş gücünü de etkiliyor. İş gücü piyasasından olumsuz yönde en fazla etkilenecek kitle gençler gibi görünüyor. Çünkü raporda, gençlerin 5'te 1'inin ne eğitimde ne iş gücünde ne de öğretimde bulunduğu görülüyor. Dünyada zaten genç işsizlikle ilgili sorunlar var. Bunun yanı sıra gençlerin büyük bir çoğunluğu da kısmi zamanlı işler, hizmet ve turizm sektöründe çalışıyor. Bunların salgından en çok etkilenen sektörlerin başında geldiğini düşünürsek maalesef bu süreçten olumsuz etkilenecek kitlelerin başında gençler geliyor."
IMF'nin son raporuna göre dünya genelinde koronavirüs nedeniyle yüzde 3'lük küçülme beklendiğini aktaran Doç. Dr. Gümüşoğlu, "AB ülkeleri için bu küçülme yüzde 7 olarak açıklandı. Dolayısıyla ekonomik ve ticari açıdan beklenen en büyük tehlikelerden biri de işsizlik olacak. Yine Dünya Çalışma Örgütü'nün raporuna göre birçok sektörde yer alan kadınlar da bu süreçte yara alacak." ifadelerini kullandı.
IMF'nin raporunda Türkiye'nin bu yıl yüzde 5 küçülmesinin, 2021'de ise yüzde 5 büyümesinin öngörüldüğünü kaydeden Gümüşçüoğlu, "Turizm, eğitim gibi sektörlerde dijitalleşmeye gitmek zorundayız. Aslında bu süreçte ilk adımlar atıldı. Bunun sonucu olarak da 1 milyon yazılımcı yetiştirilecek. Bu kararın çok önemli olduğunu düşünüyorum. Salgından, eğitime ve bilime önem vererek kurtulabiliriz. Ülkelerin bilime verdiği değerin arttığını görüyoruz." değerlendirmesini yaptı.
- "AB ve DSÖ'nün varlığı sorgulanıyor"
Ülkeler arası ilişkilerin ekonomik ve politik olarak değişim sürecine gireceğine işaret eden Gümüşoğlu, şunları anlattı:
"Öncelikle Avrupa Birliği (AB) gibi ekonomik örgütler ve iş birlikleri sorgulanacak. Çünkü İtalya, Fransa gibi salgını ağır yaşayan ülkeler dayanışma noktasında sorun yaşadı, bunu gözlemledik. 'Salgın sonrası ekonomik örgütlere gerek olacak mı? Bu örgütler varlığını sürdürecek mi?' gibi politik tartışmalar olabilir. Uzun vadede AB'nin dağılması gündeme gelebilir diye düşünüyorum. Çünkü şu anda Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) bile varlığı ve yapılan yatırımlar sorgulanıyor."