İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Erzurum Şube Başkanı Abdulkadir Orhan, “Şantiye şefliği gibi önemli bir görev, maalesef çoğu zaman sadece ruhsata atılan bir imzadan ibaret kalmaktadır” dedi.
Güvenli yapı üretimi için şantiye şeflerinin tam zamanlı olarak görev başında bulunmaları gerekirken, 1 şantiye şefinin 5 şantiyeye birden bakma yetkisine sahip olması, yapı güvenliği ve iş kazaları sorununu da beraberinde getiriyor. İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Erzurum Şubesi tarafından yapılan yazılı basın açıklamasında, konuyla ilgili olarak mevzuattaki yetersizliklerin düzeltilmesi gerektiğine vurgu yapıldı. Şube Başkanı Abdulkadir Orhan yapı üretim sürecinde önemli bir görev olan şantiye şefliğinin, uygulamadaki yanlışlıklar nedeniyle çözümün değil, sorunun bir parçası haline geldiğine işaret ederek, bu yöndeki aksaklıkların ortadan kaldırılması çağrısında bulundu.
Başkan Orhan’dan “Şantiye Şefliği” Tanımı
Şantiye şefliğinin tanımını; “Bir yapının veya mimarlık-mühendislik hizmeti gerektiren herhangi bir işin plan, proje ve hesaplarına, ilgili fen ve sanat kurallarına, teknik mevzuata uygun olarak yürütülmesi ve denetlenmesi işi” şeklinde yapan İMO Erzurum Şube Başkanı Orhan, şantiye şefinin birbirinden önemli görev sorumlulukları bulunduğunu hatırlattı.
Başkan Orhan, “Şantiye şefinin önemli görevleri bulunmaktadır; bunlardan ilki yapının fen ve sanat kurallarına, ruhsat ve projesine uygun olarak inşa edilmesi, ikincisi inşaatın iş ve işlemlerinin planlanması, sevk ve idaresi, üçüncüsü iş güvenliğinin sağlanması ve işçi sağlığının gözetilmesidir. Yüzölçümünün yüzde 93’ü aktif deprem kuşağı üzerinde bulunan ülkemizde, güvenli yapı üretimi ve deprem nedeniyle oluşacak zararların asgariye indirilebilmesi için şantiye şefliği anahtar konumunda yer almaktadır” diye konuştu.
“Şantiye şefinin şantiyeden ayrılmaması gerekir!”
Şantiye şefliğinin bir başka kilit rolünün ise, şantiye alanında işçi sağlığı ve güvenliğinin sağlanmasıyla ilgili olduğunu kaydeden Orhan, “İş kazalarının büyük çoğunluğunun inşaat sektöründe yaşandığı herkesin malumudur. Dolayısıyla, iş kazalarına karşı alınacak önlemlerde müteahhitlerin sorumluluklarını yerine getirmesinin yanı sıra, şantiye şefliğinin yetkin kişilerce yürütülmesi hayati öneme sahiptir” dedi.
Şantiye şefinin, taşıdığı sorumluluk ve şantiye alanında yüklendiği görevin kapsamı dikkate alındığında şantiyeden hiç ayrılmaması gereken bir görev olması gerektiğini vurgulayan Orhan; “Bir mühendisin mevzuatta izin verildiği gibi, 30 bin metrekareye kadar 5 ayrı işin şantiye şefliğini yapma şansı yoktur. Bu koşullarda, nitelikli bir yapım hizmeti sunmak olanaksız hale gelmiştir, gelmektedir. Şantiye şefliği ile ilgili hazırlamış olduğumuz durum raporunda açıkça görülebileceği üzere yapı üretim sürecinin yöneticisi pozisyonunda olan şantiye şefliği alanı son derece kontrolsüz ve sorunludur. Mevcut durumda işin niteliği ile hiçbir ilgisi olmayan meslek gruplarının şantiye şefliği görevini üstlenebildiği, hatta belirli bir kesimin şantiye şefliği görevini yürütecek meslek grubundan olup olmadığı dahi anlaşılamamaktadır” ifadelerini kullandı.
Şantiye Şefliği “İmzacılık” Rolüne Büründü
“Toplam ruhsatlar içerisinde inşaat mühendisi üyelerimizin üstlendikleri şantiye şefliği oranı sadece yüzde 45,8’dir” diyen İMO Şube Başkanı Abdulkadir Orhan, bu oranın şube etki alanında yüzde 55, Erzurum’da ise yüzde 71 dolayında olduğunu bildirdi. Orhan, “Bununla birlikte bölgemizde de halen konut ve ticari yapı ruhsatları düzenlenirken bile şantiye şefinin İnşaat Mühendisi olmayan meslek disiplinlerinden görevlendirildiği durumlarla karşılaşmaktayız. Yine söz konusu rapor ve deneyimlerimiz tırnak içinde “imzacılık” diye tarif ettiğimiz, sadece resmi işlemlerde görünsün diye kâğıt üstünde kalan şantiye şefliğinin ne kadar yaygın olduğunu göstermektedir. Can ve mal güvenliği için asli bir çalışma alanı olan şantiye şefliğinin, bir deprem ülkesinde hepimizin gözü önünde ve ilgili her kurum ve kuruluşun bilgisi dahilinde sadece kağıt üzerinde kalması hepimiz için bir utanç kaynağıdır. Bu durum depremle yaşamaya zorunlu olan ülkemizde bizzat can ve mal güvenliğimiz açısından tehdit oluşturmaktadır” şeklinde konuştu.
Başkan Orhan Çözüm Önerilerini Sıraladı
İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Erzurum Şube Başkanı Orhan, açıklamasında bu sorunun çözümü için atılması gereken adımları da sıraladı.
Başkan Orhan, şunları kaydetti: “Her şantiye şefi sadece bir şantiyede tam zamanlı olarak görevlendirilmelidir. Şantiye şefliğinin üstlenilmesinde; yapım işinin konusunun, niteliğinin, büyüklüğünün ve ilgili imalatların oranı dikkate alınmalıdır. Şantiye şefliği sürekli eğitime ve mesleki tecrübeye gereksinim duyan bir görevdir. Bu görevi yerine getirecek kişilerin ilgili meslek odalarınca verilen eğitimlere katılıp belgelendirilmeleri zorunlu tutulmalıdır.
Gerçeğe aykırı beyanda bulunarak şantiye şefliği üstlenilmesinin önüne geçilmesi için şantiye şeflerinden Oda Kayıt Belgesi istenmelidir. Şantiye şefleri odamız tarafından belirlenen mühendislik asgari ücretinin altında çalıştırılmamalıdır. Şantiye şeflerinin özlük hakları yasal güvenceye alınmalıdır. Odamız, şantiye şeflerinin gelişimi için, mesleki eğitimleri vermek ve gerekli belgelendirmeleri yapmak için üzerine düşen görevleri yerine getirebilecek altyapıya, eğitim kadrosuna ve yeterli tecrübeye sahiptir. Tüm meslektaşlarımızı, mesleğimizi ve haklarımızı sahiplenmeye, ilgili idarelerimizi de bu konuda hassas davranmaya ve çalışmalarımızı dikkate alarak önerilerimizi hayata geçirmeye, halkın can ve mal güvenliğini ilgilendiren böylesi önemli bir konuda ivedilikle Odamızla birlikte hareket etmeye davet ediyoruz.”