Atatürk Üniversitesinden gıda ve hayvancılığa bilimsel yaklaşım

Atatürk Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ömer Çomaklı tarafından gıda, hayvancılık uygulama ve araştırmalarında yeni yöntemler uygulayıp geliştirmek, bunları üretici ve öğrencilere tanıtmak, bölgesel ve ulusal kalkınmaya katkı sağlayacak iş birliği mekanizmaları kurmak ve sürdürülebilir hale getirmek için gerekli olan kurumsal altyapı olanakları sunmak amacıyla 2017 yılında kurulan Gıda ve Hayvancılık Uygulama ve Araştırma Merkezinde (GHUAM) üretim teknolojileri ve altyapı yenileme çalışmaları tamamlandı.

Yenileme çalışmaları kapsamında merkez bünyesinde yer alan iki adet sığırcılık, koyunculuk, arıcılık, tavukçuluk birimi ile pilot süt ve ekmek fabrikasının fiziki yapıları düzenlenerek üretim teknolojileri modernize edildi.

Yeni nesil üniversite vizyonu çerçevesinde öncelikli alanlar arasında yer alan gıda üretimine yönelik mevcut birimler yenilenirken, gıda ve hayvancılık konularında yürütülecek araştırma, uygulama, eğitim ve yayım faaliyetlerinin etkinliğinin artırılması, ilgili akademik birimlerin eğitim-öğretim, inceleme, staj, proje ve tez çalışması gibi faaliyetlerine destek sağlanması ile bölge üreticilerine ve sanayicilere rol model olarak daha kaliteli süt ve tahıl üretiminin uygulamalı metotlarının öğretilmesi amaçlandı.

Hayvan Sağlığı ve Refahı İçin Çalışmalar Sürüyor

Hayata geçirdiği projeler ışığında bölgenin tarım ve hayvancılık sektöründeki potansiyeli ile küresel üretim ve ticaretteki payını artırması için teknolojik gelişmeleri yakından takip ettiklerini belirten Rektör Çomaklı, merkez bünyesinde gerçekleştirilen yenileme faaliyetleri hakkında şunları söyledi: “Daha önce Ziraat ve Veteriner Fakülteleri bünyesinde faaliyet gösteren çiftlikleri iki araştırma merkezi haline getirerek hizmet ve üretim kapasitelerini artırmayı hedefledik. İçerisinde merkez müdürlüğü idari binasının da yer aldığı birçok fiziki mekânı yenileyerek hizmete açtık. 400 büyükbaş hayvanın bulunduğu sığır yetiştiriciliği birimlerinde güvenlik sisteminden, makine parkına, padoklardan, süt sağım ekipmanları ve dolum tanklarına kadar birçok noktada modernizasyon çalışmaları gerçekleştirdik. Hayvan sağlığı ve refahını artırmak için gezinme alanlarını düzenledik, hayvan reviri tanzim ettik ve hayvan ayak problemlerini gidermek için hijyenik ayak banyoları oluşturduk.”

Atatürk Üniversitesi ve DAP Bölge Kalkınma İdaresi iş birliğiyle yürütülen Çiftçi Eğitim Programlarında (TARBİLEM) özellikle koyun yetiştiriciliğine dikkat çekildiğini aktaran Rektör Çomaklı, koyunculukta bölgenin avantajlı yönlerine değinerek, bugüne kadar göz ardı edilen fırsatların değerlendirilmesi gerektiğini ifade ederek şunları kaydetti: “Koyunculukta sahip olduğumuz binlerce yıllık kültürel deneyim, yerel çeşit varlığımız, koyunların sığırlara göre üreme süresinin kısa olması, veriminin yüksek, yemden yararlanma yeteneğinin fazla olması, Erzurum ve çevresinin mera bakımından koyunculuğa uygun olması mutlaka değerlendirilmesi gereken güçlü yönlerimiz. Üniversite olarak koyunculuğa katkı noktasında çiftçimizin her zaman yanındayız.”

Nitelikli damızlık üretimi, kuzu kayıplarının önlenmesi ve ıslah yoluyla koyunculukta verimliliği artırmaya yönelik önemli projeleri yürütmeye başladıklarını ve bunun için de mevcut koyunculuk biriminde bir takım fiziki düzenleme ve AR-GE’ye yönelik teknolojik modernizasyon çalışmaları gerçekleştirdiklerini belirten rektör Çomaklı bu doğrultuda yaklaşık 860 koyunun yetiştirildiği koyunculuk biriminde tüm padokların yenilendiğini, hayvanların dinlenme ve sulama alanlarının bölünerek düzenlendiğini ve bilimsel çalışmalara zemin olacak yeni laboratuvarlar oluşturularak ekipmanlarının temin edildiğini söyledi.

Pilot Süt ve Ekmek Fabrikası Baştan Aşağı Yenilendi

Yeni Nesil Üniversite Tasarım ve Dönüşüm Projesi kapsamında büyük bina onarımı gerçekleştirilen Pilot Süt Fabrikasının modernizasyon çalışmaları tamamlandı ve fabrika son sistem makine ve ekipmanlarla üretim potansiyelini ve çeşitliliğini artırdı. Gıda güvenliğine uygun yüksek hijyen koşullarının sağlandığı fabrikada “Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları Sistemi” (HACCP) devreye alındı. Yapılan bu çalışmalarla ilgili açıklama yapan Rektör Çomaklı, gıda ile ilgili yapılan lisansüstü çalışmalar ve araştırma projeleri için altyapının sağlandığını ve fabrikada kurulan AR-GE laboratuvarlarında ilgili fakülteler için araştırma imkânlarının sunulduğunu belirtti. Fabrikanın öğrenciler için önemli bir uygulama merkezi haline geldiğini söyleyen Rektör Çomaklı gerçekleştirilen modernizasyon çalışması ile Üniversitemizin ilgili bölümlerinden lisans öğrencilerinin ders uygulamaları için ideal bir ortam oluşturulduğunu ve öğrencilerin son sistem makine ve ekipmanları tanıma ve üretim yapma imkânı bulabildiklerini sözlerine ekledi.

Günlük 5 Ton Süt İşleniyor, 10 Bin Ekmek Üretiliyor

Günlük 5 ton sütün işlendiği pilot süt fabrikasında hijyenik ve teknolojik kurallara uygun olarak pastörize süt, yoğurt, probiyotik yoğurt, tereyağı, ayran, dondurma ve civil peynir üretimi yaptıklarını belirten Rektör Çomaklı, ürün çeşitliliğini artırma yönünde de birtakım girişimlerde bulunduklarını söyledi. Fabrikada son olarak kaşar peyniri üretimine de başladıklarını açıklayan Rektör Çomaklı söz konusu ürünlerin, merkeze bağlı kantinde satışa sunulduğunu ve ayrıca araştırma hastanesine gönderildiğini söyledi.

Merkeze bağlı bir diğer fabrikada ise günlük ortalama 10 bin (roll) ekmek üretimi yaptıklarını hatırlatan Rektör Çomaklı, yenilenen makine ve ekipman alt yapısıyla bu sayının önümüzdeki günlerde artarak katlanacağını söyledi. Üniversite hastanesinin ekmek ihtiyacının karşılandığı fabrikayı geçtiğimiz günlerde ziyaret eden Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen de GHUAM ekibini çalışmalarından ötürü tebrik etmişti.

Ürünler Yeni Markalarıyla Tüketiciye Sunuluyor

Gıda ve Hayvancılık Uygulama ve Araştırma Merkezinin markalaşma süreci kapsamında Atatürk Üniversitesi Kurumsal İletişim Direktörlüğüne (KİD) bağlı Marka Biriminin çalışmaları sonucu “Ata Uni Çiftlik Ürünleri” markasıyla ambalaj çalışmaları tamamlanan ürünler yeni marka ve etiketleriyle tüketiciye sunuluyor. Otomatik toplama ve tarihleme makineleriyle günde 4 bin 200 yumurtanın üretildiği tavukçuluk birimi ile yılda 3-4 ton balın üretildiği arıcılık biriminde kurulan ambalajlama ve şişeleme sistemleriyle ürünler Ata Uni Çiftlik markasıyla satışa sunuluyor.

Üniversite - Çiftçi İş Birliği Devam Ediyor

GHUAM’ın Atatürk Üniversitesinin toplumsal katkı anlayışı çerçevesinde önemli bir misyonu üstlendiğini kaydeden Rektör Çomaklı merkez öğretim üyelerinin Teknoloji

Transfer Ofisi (ATA-TTO) ile iş birliği içerisinde bölge sanayicisi ve çiftçileriyle bir araya geldiğini, ortak projeler gerçekleştirmek için düzenli aralıklarla toplantı ve ziyaretler gerçekleştirdiklerini sözlerine ekledi. Bu toplantılarda özellikle ülke ekonomisine büyük yük getiren damızlık materyal ithalatının azaltılması yönünde atılacak adımların, canlı damızlık hayvan yetiştiriciliğine teşvik ve embriyo transferi çalışmalarının anlatıldığını kaydeden Rektör Çomaklı bölge çiftçisinin konuya ilgisinin kendilerini oldukça memnun ettiğini de dile getirdi.