WASHINGTON (AA) - ABD Başkanı Joe Biden, Beyaz Saray'da yaptığı konuşmada, Afganistan'da kalan 2 bin 500 ABD askerinin tamamen bu ülkeden çıkması için hazırlanan takvimi açıkladı.
Ekim 2001'de dönemin ABD Başkanı George W. Bush'un, ABD'nin Afganistan'daki terör hedeflerini bombalamaya başladığını duyurduğunu anımsatan Biden, 11 Eylül 2001'de terör saldırılarının ardından ABD'nin böyle bir karar aldığını vurguladı.
Biden, 11 Eylül saldırılarının kurbanlarını hiçbir zaman unutmayacaklarının altını çizdi.
Afganistan'ın bir daha ABD'ye yönelik terör saldırılarının bir üssü olmaması için çalıştıklarını kaydeden Biden, ABD'nin Afganistan'daki askeri varlığını genişletme döngüsünü devam ettirmeyeceğini vurguladı.
Biden, "Şu an Afganistan'da ABD askerlerinin varlığı döneminde başkanlık yapan 4'üncü kişiyim. 2 Cumhuriyetçi, 2 Demokrat başkan oldu. Ben bu sorumluluğu 5'inci bir başkana daha aktarmayacağım." ifadelerini kullandı.
"Çıkarken acele etmeyeceğiz"Başkan Biden, müttefik ve ortak ülkeler, askeri ve istihbarat uzmanları, diplomatlar, Kongre ve Başkan Yardımcısı Kamala Harris ile konuyu istişare ettiğini aktararak "Amerika'nın en uzun savaşını bitirme zamanı geldi. Amerikan askerlerinin eve dönme zamanı geldi." dedi.
Donald Trump yönetiminin Afganistan'da kalan 2 bin 500 Amerikan askerinin çekilmesi için 1 Mayıs'ı son tarih olarak belirlediğini belirten Biden, "1 Mayıs'ta son askerlerimizi çekmeye başlayacağız. Ancak buradan çıkarken acele etmeyeceğiz. Bunu sorumlu, temkinli ve güvenli bir biçimde yapacağız." değerlendirmesinde bulundu.
Biden, Afganistan'da yaklaşık 20 yıldır ABD'nin yanında olan müttefik ve ortaklarına teşekkür ederek "11 Eylül'deki hain saldırının 20'nci yıl dönümünden önce ABD askerleri, NATO müttefiklerimizin askerleri ve operasyonel ortaklarımızla Afganistan'dan çıkmış olacak." ifadesini kullandı.
Afganistan ile Taliban arasında yapılan barış görüşmelerini de desteklemeye devam ettiklerini kaydeden Biden, "Biz Afgan kadın ve kız çocuklarının haklarını savunmaya devam ederken, önemli insani ve kalkınma desteği de sağlayacağız. Ayrıca bölgedeki diğer ülkelerden, özellikle de Pakistan, Rusya, Çin, Hindistan ve Türkiye’den Afganistan’ı desteklemek için daha çok şey yapmalarını isteyeceğiz." diye konuştu.
Biden, tek bir ülkede binlerce asker tutmayı "saçma" buluyorBiden, El Kaide'nin kurucusu Usame bin Ladin'in öldürülmesinin ardından 10 yılı aşkın süredir hala Afganistan'da kalmalarını eleştirerek "Bizim Afganistan'da kalma nedenimiz günden güne netliğini yitirdi. Dünyadaki terör tehditleri bile son 20 yılda birçok yere yayıldı. Sadece tek bir ülkede binlerce asker tutmak, her yıl milyarlarca dolara mal oluyor. Bu bana ve liderlerimize saçma geliyor." ifadelerini kullandı.
Afganistan'dan çıkarken gözlerinin terör tehditleri üzerinde olacağını vurgulayan Biden, Taliban ve Afgan hükümetinin terör tehditlerine yönelik kendilerine verdiği sözleri tutmasını beklediklerini söyledi.
"Zorlukların çözümüne odaklanmalıyız"Biden, Afganistan'dan çıkmalarının ABD'nin güvenilirliği ve güçlü duruşuna zarar vereceği yönündeki eleştirilere de şu yanıtı verdi:
"Ben bunun tam tersini düşünüyorum. 20 yıl önce olan korkunç bir saldırı (11 Eylül saldırıları) nedeniyle Afganistan'a girdik. Bu durum, 2021'de hala orada olmamızı açıklayamaz. Taliban ile tekrar savaşa girmektense duruşumuzu etkileyecek, bugüne ve gelecek yıllara ulaşan zorlukların çözümüne odaklanmalıyız."
Son 20 yılda ulusal rekabet alanında çok değişiklik olduğunun altını çizen Biden, Çin ile rekabet, siber tehditlerle mücadele ve yeni teknolojileri takibe odaklanmaları gerektiğini dile getirdi.
Beyaz Saray: diplomatik ve insani çalışmaları desteklemeyi sürdüreceğizBeyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki ise Biden'in açıklamasından önce Beyaz Saray'da düzenlediği basın toplantısında, ABD'nin Afganistan'dan çekilme kararı başta olmak üzere gündem maddelerini değerlendirdi ve gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Psaki, Afganistan'daki durumu NATO müttefikleri ve bölge ülkeleri ile görüştüklerinin altını çizerek, Afganistan'ın yeniden bir terör merkezi olmaması için bölgeyi yakından izlemeye devam edeceklerini aktardı.
Biden'ın Afganistan'dan çekilme noktasında fikrini değiştirip değiştirmeyeceğinin sorusuna Psaki, "Biden, bu kararı müzakereler sonucunda aldı. Tüm zor faktörleri göz önünde bulundurdu. Bugün konuşmasında açıklayacağı takvime bağlı kalacaktır." yanıtını verdi.
Psaki, Afganistan'a 11 Eylül terör saldırısının ardından girdiklerini anımsatarak, "Afganistan'a bize 11 Eylül'de saldıranlara karşı adaleti sağlamak için gittik." dedi.
Biden'ın Afganistan'da askeri bir çözüme inanmadığına işaret eden Psaki, "Afganistan konusu, diplomatik bir çözüm gerektiriyor. Biz askerlerimizi çekerken bile diplomatik ve insani çalışmaları desteklemeyi sürdüreceğiz. Pakistan, Rusya, Çin, Hindistan, Türkiye gibi bölge ülkelerinden harekete geçmelerini isteyeceğiz." diye konuştu.
Psaki, Biden'ın Afganistan'dan tamamen çekilme tarihini neden 1 Mayıs'tan 11 Eylül'e çektiğinin sorulması üzerine "Biz bölgedeki diplomatik ortaklarımız ve askerlerimize fazladan zaman vermek istedik." ifadesini kullandı.
Taliban'ın bundan sonraki adımlarının ne olacağıyla ilgili soruya Psaki, "Taliban'ın taahhütlerini yerine getirmesini bekliyoruz. Taliban, Afganistan'ın dışlanmış bir ülke olmasına izin vermeyecektir. Bu bizim bakış açımız. Böyle davranmaları onların da çıkarına olacaktır." değerlendirmesinde bulundu.
Biden ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in dün yaptığı telefon görüşmesini "yapıcı" olarak nitelendiren Psaki, "Putin'e, zor da olsa müzakereler yapmamız gerektiğini söyleyen Biden, endişelerini de dile getirmekten geri durmadı. Yaptıklarının bir sonucu olacağını söyledi." ifadesini kullandı.
Psaki, görüşmede, Rus Muhalif Aleksey Navalnıy meselesinin gündeme gelmediğine dair Rus tarafının açıklamasının anımsatılması üzerine "Biden'ın görüşmesinin detaylarına inmeyeceğim. Ancak Navalnıy'ın sağlığı ve iyiliği bizim için önemli. Daha önce Ruslara birçok kanaldan bu konudaki görüşümüzü ilettik." diye konuştu.
Psaki, İran Natanz'daki uranyum zenginleştirme tesisine yönelik sabotajın kaynağına yönelik herhangi bir yorumdan kaçınırken, "Biz diplomatik görüşmelerin, dolaylı bir yoldan bile olsa en doğru yol olduğuna inanıyoruz. Yarın Viyana'daki görüşmeler devam edecek. Bunun uzun bir süreç olacağını biliyorum ancak yine de iyiye işaret." değerlendirmesinde bulundu.
Başkent Washington DC'nin eyalet olmasına yönelik tartışmalara Biden'ın destek verip vermediğine yönelik soruya "Biden, Washington DC'nin eyalet olmasını destekliyor, önüne bu konuda bir yasa tasarısı gelirse memnuniyetle imzalar." yanıtını verdi.