Ertaş: "Dil birliği için coğrafya, halk, ülke ayrımı yapmadan "Büyük Türk Lügati" yazılmalı"

Ertaş: "Dil birliği için coğrafya, halk, ülke ayrımı yapmadan "Büyük Türk Lügati" yazılmalı"

Kültür Sanat 2.12.2025 12:10:41 0
Ertaş:
Tarih: 02.12.2025 12:10 Güncelleme: 02.12.2025 12:10
Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği Erzurum Şube Başkanı Murat Ertaş Türk Devletler Teşkilatı’nın 34 harflik ortak alfabe çalışmasını desteklediğini belirterek coğrafyalardan, ülkelerden, halklardan bağımsız, büyük Türkçe lügatin tek eser olarak ortaya konması gerektiğini ifade ederek dil birliğini sadece alfabe birliği olarak ele almanın Türk birliğine beklenen faydayı sağlamayacağını söyledi.
TDED Erzurum Şube Başkanı Murat Ertaş, açıklamalarına şöyle devam etti: "Köklü tarihiyle, İslamla ve diliyle barışık dilbilimcilerin bir an evvel, Türkçemizin büyük lügatini yazması gerekmektedir. Kuran’ın terbiye ettiği Türkçe maalesef 19. ve 20. asırda dünya siyasî tarihinde yaşanan olaylar nedeniyle bir parçalanmışlık yaşamıştır. Terminoloji kaosuna sürüklenen Türkçe dilim dilim doğranmıştır: Anadolu Türkçesi, Rumeli Türkçesi, İstanbul Türkçesi, Osmanlı Türkçesi, Türkistan Türkçesi, Türk Lehçeleri, Türk Ağızları... Türk devletlerinde ve halklarında son yüz yılda sıkça yapılan elifba/alfabe değişiklikleri ve arayışlar bu kaosu derinleştirmiştir. Kiril ve Latin alfabeleri gibi alfabeler ve harf sayıları "ses bayrağımız" dediğimiz Türkçenin seslerini eksiksiz göstermekten uzak kalmıştır. Türkün ruhuna, mana ve hikmetine güncel alfabeler dar gelmektedir. Büyük Türk milletinin zengin söz varlığı güncel sözlük, derleme sözlüğü, ağızlar sözlüğü, lehçeler sözlüğü vb gibi çalışmalarla derlenip toplanmaya çalışılırken aslında iyice parçalanmıştır"
Gaspıralı İsmail Bey’in "Dilde, fikirde, işte birlik" ideali
İstanbul’da 20 asrın başında çıkan başta "Sebilürreşad" olmak üzere tarihi, siyasi ve edebî mecmuaların Kuzey Afrika’dan, Balkanlara, Anadolu’dan Türkistan’a tüm Türk coğrafyasında kolayca okunabildiğini hatırlatan Ertaş, " Gaspıralı İsmail Bey’in "dilde, fikirde, işte birlik" ideali bu bütünlüğün bozulmaya başladığı dönemde bir toparlanma ve kadim medeniyeti hatırlama refleksiydi. O vakit, ne yapılmalı? Türkçemize yeni libaslar, isimler bulma arayışını kenara koyup asrın başındaki kelime ve ses varlığımızı, günümüzdeki kelimeleri ekleyerek Kaşgarlı Mahmud’un 11. asırda yaptığı gibi "BÜYÜK TÜRKÇE LÜGÂT"i bir an evvel hazırlamalıyız. Bunun için: Latin alfabemize, ses varlığımızı eksiksiz gösterecek harfler eklenmeli ve derleme/tarama sözlüklerine kovulan kelimeler bu lügate taşınmalıdır. Türkçenin Afrika, Balkanlar, Anadolu, Kafkasya, Türkistan’daki söz ve ses varlığı tek bir lügatte toplanmalıdır. Bugün bize "dünya dili, bilim dili" dayatılan ve buna inanmamızı bekleyen cahil aydınlarımıza şunu sormak isterim: İngilizce neden bölük pörçük değil! Dünyanın her yerinde İngilizce ses ve kelime varlığı büyük oranda aynı. İngilizce sözlükler aynı... İngilizce dünyada Türkçe gibi ağız, lehçe, yerel, bölgesel gibi kelimelerin prangalarına vurulmuş mudur?" şeklinde konuştu.
Haber Kaynak : İHA
Haberi Sesli Oku

İŞ İLANLARI

TCDD'den Van İlinde İstihdam Fırsatı: 780 Personel Alımı İçin Başvurular Başlıyor!


Van İş İlanları

AFAD Van'dan İstihdam Hamlesi: 33 Daimi Arama ve Kurtarma Teknisyeni Alınacak!


Van İş İlanları

Van Erciş Şeker Fabrikası 105 Personel Alıyor: Kampanya Dönemi İş İmkânı


Van İş İlanları

SPOR HABERLERİ

25 Mart Spor liderlik koltuğuna oturdu


Van Spor

Elazığlı sporcu Türkiye 3’üncüsü oldu


Van Spor

Uluslararası arenada Tunceli’den 6’da 6 şampiyonluk


Van Spor

Türkiye’nin en genç hokey takımından büyük başarı


Van Spor

Furkan Akar ve Denis Örs’ün hedefi olimpiyat madalyası


Van Spor

Tatvan’da Uluslararası Muaythai Şampiyonası düzenlendi


Van Spor

Ağrı Kadın Futbol Takımı, Silopi’den 3 puanla döndü


Van Spor

Battalgazi Belediyespor’dan Millî Takıma bir genç sporcu daha


Van Spor

Mergabütan Kayak Merkezi’nde sezon açıldı


Van Spor

Elazığspor U16 Ligi’nde şampiyon oldu


Van Spor

Iğdır FK - Sivasspor maçının ardından


Van Spor

Trendyol 1. Lig: Iğdır FK: 1 - Sivasspor: 1


Van Spor

Aşkale voleybolda il ikincisi oldu


Van Spor

Ağrı Spor Lisesi hentbolda Türkiye yarı finallerine yükseldi


Van Spor

Teknik Direktör Çağlayan: "Atmaktan çok, kaçırdıklarımızı sorgulamalıyız"


Van Spor

Elazığ’da gençlik merkezleri ile gelecek inşa ediliyor


Van Spor

Karslı dağcılardan Kars’a Spor Tırmanış hakemliği


Van Spor

Oltu Anadolu Lisesi voleybolda finalde


Van Spor

Yeni Malatyaspor 3. Lig’e düştü


Van Spor

Ağrı Kadın Futbol Kulübü’nden hakem raporuna sert tepki


Van Spor

Elazığspor yönetimi, İskenderunspor maçının biletlerini ücretsiz dağıtacak


Van Spor

SON DAKİKA HABERLERİ