İSTANBUL (AA) - Haftanın ikinci yarısında küresel bazda beklentilerden iyi gelen makroekonomik verilerle dünya genelinde pay piyasalarında haftanın ilk yarısındaki düşüşler büyük oranda telafi edildi.
Hafta içinde açıklanan Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) verileri, ekonomilerdeki toparlanmanın genel olarak beklentilerin üzerinde olduğuna işaret etti. İmalat sanayi PMI, Almanya'da 66,6 puanla Nisan 1996'dan bu yana en yüksek seviyeye çıkarken, ABD'de 59'a, Avro Bölgesi'nde 62,4'e ve İngiltere'de 52'ye çıktı.
ABD 10 yıllık tahvil faizleri sekiz haftalık yükseliş eğiliminin ardından bu hafta 4 baz puan düşüşle, yüzde 1,66'ya geriledi.
Emtia fiyatlarında bu hafta değer kayıpları yaşandı. Brent petrolün varil fiyatı haftayı önceki kapanışın hemen altında 64,3 dolardan tamamlarken, bakırın libresi haftayı yüzde 0,4 düşüşle 4,1 dolardan tamamladı.
Altının ons fiyatı da iki haftalık yükselişin ardından haftayı bir önceki haftaya göre yüzde 0,8 azalışla 1.732 dolardan kapattı.
Küresel piyasalarda 29 Mart haftasında, pazartesi Dünya Bankası Başkanı David Malpass'ın, salı Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva'ın konuşmaları ile perşembe IMF’nin Mali İzleme Raporu’nun 2. Bölümü takip edilecek.
ABD'de bu hafta Powell'ın açıklamaları takip edildi22 Mart haftasında Fed Başkanı Jerome Powell'ın yaptığı konuşmalar yatırımcıların gündemindeydi. Öte yandan, ABD basınında yer alan haberlerde ABD Başkanı Joe Biden'ın ekonomi danışmanlarının, ülke ekonomisini desteklemek amacıyla 3 trilyon dolarlık altyapı ve istihdam paketi hazırladığı bildirildi.
Fed Başkanı Powell'ın Temsilciler Meclisinin Finansal Hizmetler Komitesinde yaptığı sunumda, ekonomideki toparlanmanın beklenenden daha hızlı ilerlediği, ancak belirsizliklerin devam ettiği vurgulandı.
Powell, toparlanmanın tamamlanmaktan çok uzakta olduğunu ve Fed olarak ekonomiye ihtiyaç duyduğu desteği gerektiği sürece sağlamaya devam edeceklerini yineledi.
Enflasyonda bu yıl artış beklediklerini belirten Powell, ancak enflasyon üzerindeki etkinin büyük ya da kalıcı olmayacağını ifade etti.
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen ise vergi politikasına ilişkin değişiklikleri değerlendirmeyi umduklarını belirterek, vergi politikası değişikliğinin altyapı programlarının finanse edilmesine yardımcı olacağını dile getirdi.
Ayrıca Amerikan Ulusal Halk Radyosuna da (NPR) röportaj veren Powell, ekonomi toparlandıkça ve bankanın hedeflerine doğru önemli ölçüde ilerleme kaydedildikçe tahvil alımlarını azaltacaklarını belirtti. Bunun uzun vadede faiz oranlarını yükseltmelerini de sağlayacağına işaret eden Powell, politika değişikliğine ilişkin sürecin mümkün olduğunca "kademeli" ve "şeffaflıkla" gerçekleşeceğinin altını çizdi.
Hafta içinde Fed'den yapılan açıklamada ise, bankaların hisse geri alımı ve temettü ödemeleri yapmalarına yönelik uygulanan kısıtlamaların, stres testinin sonuçlarına göre "çoğu firma" için 30 Haziran'da kaldırılacağı bildirildi.
Bu hafta açıklanan verilere göre ABD ekonomisinin 2020'nin dördüncü çeyreğinde kaydettiği büyüme yüzde 4,1'den yüzde 4,3'e revize edildi. İşsizlik maaşı başvuruları da 20 Mart ile biten haftada piyasa beklentilerinin üzerinde azalış göstererek 684 bine indi ve son 1 yılın en düşük seviyesine geriledi.
Dayanıklı mal siparişleri de şubatta yüzde 1,1 azalışla ve kişisel harcamalar yüzde 1 düşüşle beklentilerin altında kalırken, kişisel gelirler ise yüzde 7,1 azalışa karşın tahminlerin üzerinde gerçekleşti.
Söz konusu gelişmelerle hafta genelinde alıcılı seyreden New York borsasında, bir önceki hafta kapanışına göre S&P 500 endeksi yüzde 1,57, Dow Jones endeksi yüzde ise yüzde 1,36 artış ile tüm zamanların en yüksek haftalık kapanışını gerçekleştirirken, Nasdaq endeksi yüzde 0,58 değer kaybetti.
29 Mart ile başlayan haftanın veri takviminde, pazartesi Dallas Fed imalat aktivite endeksi, salı tüketici güven endeksi, çarşamba ADP istihdam raporu ile Yellen'in Finansal İstikrar Gözetim Konseyi toplantısındaki konuşması, perşembe ISM imalat PMI verileri ve cuma tarım dışı istihdam ile işsizlik oranı başta olmak üzere yoğun veri gündemi takip edilecek. Cuma günü ABD piyasaları tatil nedeniyle kapalı olacak.
Ayrıca, ABD Başkanı Biden'in 2022 Mali Yılı bütçesinin bir ön izlemesini, bu baharda yapılacak sunum öncesinde Kongre'ye göndermesi bekleniyor.
Avrupa borsaları kısıtlamalara karşın pozitif seyrettiAvrupa tarafında, Kovid-19 salgınına yönelik aşılama çalışmaları devam ederken, mutasyon riski ülke bazlı da olsa gündemin odağındaki yerini koruyor. Almanya’da Kovid-19 salgınıyla mücadele kapsamında 28 Mart’ta kadar geçerli olan tedbirler sertleştirilerek 18 Nisan’da kadar uzatıldı.
Almanya Merkez Bankası (Bundesbank), hafta içindeki açıklamasında salgının yayılmasını önlemek amacıyla uygulanan sıkı kısıtlamalar sonucu ülke ekonomisinin ilk çeyrekte keskin şekilde daralabileceğini bildirdi.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, Avrupa'da yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla mücadele kapsamında uygulanan kısıtlamaların bu yılın ilk yarısında tüketimi baskılamasının beklendiğini duyurdu.
Almanya'da, Kovid-19 vakalarındaki artışa rağmen, geçen ay 92,7 puan olan Ifo İş Dünyası Endeksi martta 96,6 puana yükseldi.
Almanya'da bu ay için eksi 12,7 puan olarak ölçülen Tüketici Güven Endeksi, Kovid-19 salgını nedeniyle getirilen kısıtlamaların hafifletilmesinin etkisiyle nisan ayı için 6,5 puan artarak eksi 6,2 puana yükseldi.
Almanya'nın kamu borcu ise, geçen yıl 273,1 milyar avro artış göstererek 2 trilyon 171 milyar avroya ulaştı.
Öte yandan, Bundesbank tarafından yapılan açıklamada, Bundesbank ile Deutsche Bourse ve Almanya Finans Ajansı’nın gerçekleştirdiği bir deneme projesinde, dijital tahvil alımlarının blok zincirinde işleme koymaya yönelik yeni bir sürecin test edildiği kaydedildi.
İngiliz Ulusal İstatistik Ofisi (ONS) verilerine göre, ülkede yüzde 0,72 olan enflasyonun, şubatta yüzde 0,4'e gerilediği belirtilerek, enflasyonun düşüşünde giyim ve ikinci el araç fiyatlarındaki azalışın etkili olduğu belirtildi. İngiltere'de işsizlik ise yüzde 5,1'den şubatta yüzde 5'e düştü.
Bu gelişmelerle düşüş eğiliminde hareket eden avro/dolar paritesi düşüş eğilimini üst üste ikinci haftaya taşıdı ve haftayı yüzde 1 değer kaybıyla 1,1789'dan tamamladı.
Haftalık bazda Almanya'da DAX endeksi yüzde 0,88, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,48, İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 0,8 değer kazanırken, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,15 değer kaybetti.
Gelecek hafta; pazartesi Avro Bölgesi'nde Tüketici Güven Endeksi, salı İngiltere'de büyüme, Almanya'da işsizlik, çarşamba bölge genelinde imalat sanayi PMI verileri takip edilecek. Cuma günü, tatil nedeniyle Almanya, İngiltere ve Fransa borsalarında işlem yapılmayacak.
Asya borsaları karışık seyrettiAsya borsalarında Japonya'da satıcılı bir seyir izlenirken, Çin ve Güney Kore'de yükseliş kaydedildi.
Çin Merkez Bankası (PBoC) bir yıllık faiz oranını yüzde 3,85'te sabit bırakarak, üst üste 11. ayda da para politikasında değişikliğe gitmedi.
ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu'nun (SEC) hafta içinde, Çinli şirketleri denetim standartlarına uymamaları halinde ABD borsalarından çıkarmaya yönelik yasanın uygulanmaya başlandığını duyurmasına karşın Çin borsalarında yukarı yönlü bir seyir izlendi.
Japonya'da imalat sanayi PMI martta 51,4'ten 52'ye yükseldi. Japonya'da açıklanan mart ayı çekirdek Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) de yüzde 0,1 gerileyerek, yüzde 0,2 düşüş yönündeki tahminlerin üzerinde kaldı.
Bu gelişmelerle bu hafta, Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 2,67 gerilerken, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,4 değer kazandı. Güney Kore'de Kospi endeksi ise haftayı önceki haftalık kapanışın hemen üzerinde tamamladı.
Gelecek hafta, salı Japonya'da işsizlik, salı Çin'de hizmet sektörü ve bileşik PMI ile Japonya'da sanayi üretimi, çarşamba Çin'de imalat sanayi PMI verileri takip edilecek.
BIST 100 endeksinde son bir yılın en yüksek haftalık değer kaybı görüldüHafta başında Borsa İstanbul'da Endekse Bağlı Devre Kesici Sistemi iki kez devreye girse de stop-loss (zarar kes) emirlerinin tetiklenmesiyle satış baskısının gün sonuna kadar sürdüğü görüldü.
Analistler, borsada stop-loss emirlerinin azalmasıyla pay piyasalarının kısmen dengelendiğini ancak haftanın devamında satış baskısının kırılamadığını ifade etti.
Satışların bankacılık hisselerinde yoğunlaştığını aktaran analistler, piyasalardaki oynaklığa işaret ederek, yatırımcıların sakin olması gerektiğini ve fiyatların kısa sürede yeni denge seviyesini bulacağını söyledi.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, AK Parti'nin 7. Olağan Büyük Kongresi'nde yaptığı konuşmada "Son birkaç gündür piyasalardaki dalgalanmalar, Türkiye ekonomisinin temellerini, gerçek dinamiklerini, potansiyelini kesinlikle yansıtmıyor. Ekonomideki reform programımızın politikalarını ve takvimini ilan ettik. Vakit, daha çok çalışma, üretme ve hedeflerimize yürüme vaktidir. Ülkemize yatırım yapan uluslararası yatırımcılara Türkiye'nin gücüne ve potansiyeline güvenmeleri çağrısında bulunuyorum." ifadelerini kullandı.
ABD Başkanı Biden, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı 22-23 Nisan'da çevrim içi gerçekleştirilecek iklim temalı Liderler Zirvesine davet ederek, zirvenin iklim krizine karşı ortak çabalar konusunda dünyanın en büyük ekonomilerinin liderlerini ve diğer küresel paydaşları bir araya getireceğini vurguladı.
Öte yandan, Tüketici Güven Endeksi martta 2,2 puan yükselerek 86,7'ye çıktı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından Haftalık Menkul Kıymet İstatistikleri'ne göre, yurt dışında yerleşik kişiler, 19 Mart haftasında net 60,4 milyon dolarlık hisse senedi ve 427,2 milyon dolarlık Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) alırken, yabancıların DİBS alımları 8 Ocak haftasından bu yana en yüksek miktara işaret etti.
Kapasite kullanım oranı ise martta hafif gerileyerek yüzde 74,9'dan yüzde 74,7'ye indi.
Bu gelişmelerle BIST 100 endeksi haftayı bir önceki hafta kapanışına göre yüzde 9,6 değer kaybederek 1.382,15 puandan tamamladı. Endeks böylece son bir yılın en yüksek haftalık değer kaybını kaydetti.
Dolar/TL, haftayı yüzde 12,3 artışla 8,1044'ten kapattı.
Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 1.465 seviyesinin direnç, 1.340 seviyesinin destek olarak öne çıktığını söyledi.
Gelecek hafta yurt içinde pazartesi Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) yayımlayacağı şubat bankacılık sektörü net kar/zarar durumu, çarşamba dış ticaret dengesi ve ekonomik güven endeksi, perşembe imalat sanayi PMI verileri takip edilecek.