Kestanede milyonlarca dolar zararı 'torymus' önleyecek

BURSA (AA) - Bursa Orman Bölge Müdürlüğü bünyesinde kurulan laboratuvarda, kestane ağaçlarına zarar veren gal arısıyla mücadele için yetiştirilecek "torymus" adlı böcekler doğaya bırakılarak üründe yıllık 18 milyon dolara varan zararın önlenmesi hedefleniyor.

Orman Bölge Müdürlüğü verilerine göre, Bursa ve Yalova'da yıllık 15 bin ton üretilen kestanenin rekoltesi, gal arısı nedeniyle yüzde 70 kayıpla 4 bin 300 ton olarak gerçekleşiyor. Buna paralel olarak elde edilmesi beklenen gelir de 25 milyon dolardan 7 milyon dolara iniyor.

Kestane üreticisini büyük kayba uğratan gal arısı zararlısı ile mücadele için çalışma başlatan yetkililer, laboratuvarda her yıl 50 bin torymus böceği yetiştirip doğaya bırakacak ve zararın önüne geçilecek.

Laboratuvarda ayrıca çam kese böceğiyle mücadele için yıllık 50 bin calosoma ve kızıl kuyruklu kayın tırtılına karşı 5 bin parazitoid üretilecek.

Bursa Orman Bölge Müdürü Yalçın Akın, AA muhabirine, sorumluluk sahalarındaki ormanlara en büyük zararı çam kese böceği, kestane gal arısı ve kızıl kuyruklu kayın tırtılının verdiğini vurguladı.

Söz konusu zararlılara karşı asla ilaçlama yapmadıklarını belirten Akın, bunların yırtıcısı olan böcek türlerini kullanarak biyolojik mücadele yürüttüklerini dile getirdi.

Akın, şöyle devam etti:

"Bursa'da kestane çok önemli bir ağaç türü, ekonomik getirisi var. Bölgemizde yıllık 15 bin ton civarında kestane üretimi olması gerekirken, 4 bin 300 ton civarında bir üretim oluyor. Bu üretim düşüklüğünün sebebi de kestane gal arısı denilen zararlı böcek. Bununla bir mücadele gerçekleştiriyoruz, bu böceğin yırtıcısını üretiyoruz ve doğaya salıyoruz. Bu verim düşüklüğü ekonomide çok ciddi kayıplara sebep oluyor, aşağı yukarı 18 milyon dolar civarında bir zararımız var. Bu zararlı böcekle biyolojik olarak mücadele ederek, bu 18 milyon dolar civarındaki maddi zararımızı uyguladığımız mücadeleyle ortadan kaldırmanın çabası içindeyiz."

Akın, çam kese böceğinin ağacı öldürmediğini, sadece yeşil rengine zarar verdiğini aktardı.

Biyolojik mücadelede kullanılan ve "terminatör" olarak nitelendirilen böcekleri laboratuvarda özel kutularda besleyip doğaya saldıklarını anlatan Akın, "Bunlar, çam kese böceklerinin tırtıllarını yiyerek onlarla besleniyor. Böylece popülasyonu dengeye getirmeye çalışıyoruz." dedi.

Akın, geçen ay Bursa'nın İnegöl ve Kütahya'nın Domaniç ilçesinde kayın ağaçlarına zarar veren tırtıla karşı da çalışma başlattıklarını kaydetti.

Kayın tırtıllarını yiyecek yararlı böcekleri bu ormanlara bırakacaklarını söyleyen Akın, "Kayın tırtılının yuva yaptığı ormanlarda, kışın pupa toplayarak, tırtılların toprağa indiği dönemde bunları toplayarak popülasyonu azaltacağız." diye konuştu.