İSTANBUL (AA) - MEHMET FATİH ERDOĞDU - Daikin Türkiye Üst Yöneticisi (CEO) Hasan Önder, tedarik zincirinde şu an için büyük bir sorun yaşamadıklarını belirterek, "Yüzde 80-85 oranında üretim devam ediyor, bir sıkıntı görmüyoruz. Bundan sonra devleti dinleyeceğiz eğer sokağa çıkma yasağı ilan edilirse çıkmayacağız ama etmezse çalışmaya devam ediyoruz." dedi.
Önder, "Skype" üzerinden video konferans yöntemiyle AA muhabirinin sorularını yanıtladı
Yurt dışı bağlantılı şirket oldukları için sürecin en başında evden çalışma sistemine geçerek, geride kalan personele maske ve eldiven dağıttıklarını belirten Önder, "Yüzde 80-85 oranında üretim devam ediyor, bir sıkıntı görmüyoruz. Bundan sonra devleti dinleyeceğiz eğer sokağa çıkma yasağı ilan edilirse çıkmayacağız ama etmezse çalışmaya devam ediyoruz. İç pazarda yüzde 50-60 arasında bir daralma bekliyoruz fakat normalize olacağını düşünüyoruz, öyle dehşet kriz senaryoları battık bittik psikolojisiyle hiç iş yapamayız." şeklinde konuştu.
- "Sektörde daralma olması normal"
İklimlendirme sektöründe yılın ilk yarısında yüzde 60'lık bir daralma yaşanmasını beklediklerini kaydeden Önder, "İtalya bizim için önemliydi hem mal satıyoruz hem de mal alıyoruz. Oradaki kriz bizi tetikledi ve daha erken tedbirler almaya başladık.Tabi sektörde daralma normal, yüzde 60 kadar ilk yarıda olabilir. Eylüle kadar devam edebilir. Biz Japon şirketi olduğumuz için bizim yarı yılımız eylül sonunda oluyor, bizim yarı yıl daha dün başladı." diye konuştu.
Önder, 2 milyar liralık cirolarının yarısının ihracattan geldiğine işaret ederek, şunları söyledi:
"Ciromuzun yarısı ihracattan ve Avrupa'dan geliyor. Burada tabi ki iptaller önemli bir konu. İkincisi tedarik zincirindeki aksama. Sadece sizdeki aksama değil eğer zincirin bir yerinde aksama olursa üretim yine duruyor. Çok şükür tedarik zincirinde şu an için büyük bir sorun yaşamadık. Daikin'in Türkiye ağı önemli bir merkez, en önemli şirketlerden biriyiz. Avrupa'da en çok ciro yapan 3'üncü şirket durumuna geldik daha önce 10-15 seviyelerindeydik 300 milyonun üzerinde ciro yapıyoruz. Üretim olarak farklı ürünler bulunduğu için Türkiye üs bir ülke ciddi bir etkiye sahip.
Daikin'in hedeflerinde kolay değişiklik olmaz. Zaten 1-2 yıllık hedef koymuyor 10 yıllık vizyon koyduğu için bizde şu an yatırım görünüyor. 2020'ye yönelik de merkezi sistem cihazlarla ilgili yaklaşık 50 milyon avroluk bir yatırım görünüyor. Yani biz herhangi hedef değişikliği yapmadık. Ciroda düşüklük olacaktır ama yatırım hedeflerine devam edeceğiz. Önümüz yaz biz hem ısıtmada hem soğutmada olduğumuz için soğutmadaki ciro kaybımızı ısıtmada kapatabiliriz. İhracata yönelik çalışmalarımız var çünkü kriz her ülkeyi etkilemedi. Özellikle Türki Cumhuriyetlerde bu kadar yoğun etki yok. Yıl genelinde hedefi büyütemeyeceğiz ama geçen seneki yıl sonu seviyelerinde ciro elde edeceğiz normalde bizim yüzde 25 büyüme hedefimiz vardı. Yani hedefimizden yüzde 25 küçülme bekliyoruz."
- "Destek paketleri KOBİ'ler için çok önemli"
Ekonomiye destek paketlerinin daha çok KOBİ'ler için çok önemli olduğunu kaydeden Önder, "Çünkü bizim gibi büyük uluslararası firmalar bir şekilde finansmanını yönetebiliyor. Yani 1 sene hiçbir şey olmasa yine maaş ödeyebiliriz bizim gücümüz var. Paketler KOBİ'ler için önemli çünkü onlar bize aynı zamanda ürün sağlayıcı firmalar. Parça veriyorlar belirli ürünleri alıyoruz o yüzden daha önemli." ifadelerini kullandı.
Önder, devletin yapılabilecek paketleri hayata geçirerek tatmin edici destekler verdiğini akardı.
Üretim durmayacaksa organize sanayilerde gerekli testlerin yapılabileceğine dikkati çeken Önder, "Mobil kitlerle sağlık ekiplerinin çalışması ve bu alandaki üretimimiz çok önemli. Çalışanlarımız kendilerini güvende hissetsin. Biz şeffaf yönetiyoruz şirketimizi ve sürecin uzaması durumunda da hiçbir şekilde çalışan çıkarmayı opsiyon olarak bile düşünmüyoruz. Süreç nasıl giderse gitsin bütün çalışmalarımızı çalışanı işten çıkarmama üzerine kurduk. 6 ay gidişatı gözlemleyeceğiz ve sonunda yine kriz devam ederse maaş zamlarını vermeyebiliriz. Mevcut 2020 zamları durdurulabilir veya kısmi çalışmaya geçilebilir." değerlendirmesinde bulundu.
- "Evden çalışma hizmet sektörüne göre değil"
Hizmet sektörü çalışanlarının her durumda sahada olması gerektiğini belirten Önder, "Bilgisayardan ya da online olarak kombi tamiri yapılamıyor. Biz de hiç bir şekilde servisi aksatmamak için maske tulum eldiven dağıttık. Hastalara bile hizmet edebilecek şekilde hazırız. Evden çalışmanın yüzde yüz yaygınlaşacağını düşünmüyorum. Evden çalışınca disipline olamıyorsunuz. Bilgisayar başında çalışmak çok efektif değil. Yavaş yavaş evden çalışmaların bu süreç sonrasında azalacağını düşünüyorum. Bir nesil sonrası farklı olabilir ama 45-50 yaş arası kuşak şu an buna hazır değil." dedi.
Önder, küresel arenada virüsün başlangıç merkezi olmasına rağmen üretime geri geçmeleri nedeniyle Çin'in yeninden en büyük tedarikçi olduğunu söyledi.
Türkiye'nin bu krizi fırsata çevirebilmek için yan sanayi üretimine ağırlık vermesi gerektiğini bildiren Önder, "KOBİ'ler çok önemli. Türkiye'de bu üretimi gerçekleştirebilirsek o zaman ciddi manada ön plana çıkarız. Bu belki bize ders olur, bütün yedek parçaların Türkiye'de sağlanabilmesi lazım ve ülke portföyümüzün genişletilmesi lazım. Stratejik ve konum olarak zaten avantajlıyız, bunlar yapıldığı takdirde kriz fırsata dönüşebilir." şeklinde konuştu.