Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye'nin 3 yıllık yol haritasını içeren Orta Vadeli Program'nın detaylarını açıklayarak, yıllık bazda 13 yıldır aralıksız büyüdüğünü vurguladı.
Türkiye’nin ekonomide yeni 3 yıllık yol haritası belirlendi.
Beştepe'de Orta Vadeli Program Tanıtım Toplantısı gerçekleştirildi.
Bu kapsamda Orta Vadeli Program ile 2024- 2026 dönemine ilişkin enflasyon, istihdam, büyüme gibi temel makro gösterge hedefleri açıklandı.
Konuya ilişkin ilk olarak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz sunum yaptı.
Bunun ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yeni yol haritasının ayrıntılarını paylaştı.
Erdoğan şu şekilde konuştu:
Aziz milletim, ekonomi ve iş dünyamızın kıymetli temsilcileri, değerli basın mensupları sizleri en kalbi duygularımla selamlıyorum.Dün Kırklareli ve İstanbul’da yaşanan sellerde hayatını kaybeden kardeşlerimize Allah’tan rahmet niyaz ediyorum. İçişleri Bakanımız, AFAD’ımız, valiliklerimiz olumsuz etkilenen insanların sıkıntılarının giderilmesi için yoğun bir şekilde çalışıyor.
Her iki şehrimizde de özellikle ebediyete uğurladığımız vatandaşlarımıza rahmet dilerken, ailelerine sabırlar, milletimizin başı sağolsun diyorum.OVP’nin ülkemiz, milletimiz ekonomimiz için hayırlara vesile olmasını diliyorum.
Emeği geçen herkesi, tüm Bakanlıklarımızı, kurumlarımızı özellikle bu konuda teşekkür ediyor, kendilerini tebrik ediyorum. Değerli fikirleri ile programın içeriğine katkı sunan iş dünyasının temsilcilerine, meslek örgütlerine, sivil toplum kuruluşlarımıza, diğer tüm paydaşlara teşekkür ediyorum.
"102 güne rağmen birileri hala kavga ve iç çekişmelerden başlarını kaldıramazken biz işimizi yapıyoruz"
Cumhurbaşkanı Hükümet Sistemi ile birlikte Türkiye’nin yönetimde istikrar olmak üzere nasıl büyük kazanımlar elde ettiğini her gün çok daha iyi görüyor ve idrak ediyoruz. Sadece Türk siyasi tarihine değil, dünya siyaset tarihi literatürüne geçen 14-18 Mayıs seçimlerini tamamladık. Sandıkların açılması ile birlikte tüm belirsizlikler ortadan kalktı, Türkiye’yi kimi yöneteceği belli oldu. Halkımız bir kez daha güven ve istikrar dedi.
Krizlerin, tartışma ve pazarlıkların hiçbiri yaşanmadı. Seçimlerin üzerinden 1 hafta bile geçmeden Kabine’mizi açıkladık. Ekonomideki kurmay kadromuzu kurduk. Hizmet yolculuğuna kaldığımız yerden süratle başladık.
Eski Türkiye’nin alışkanlıklarından kendini kurtaramayanların durumunu içimiz acıyarak izliyoruz. 28 Mayıs’ın üzerinden geçen 102 güne rağmen birileri hala kavga ve iç çekişmelerden başlarını kaldıramazken biz işimizi yapıyoruz.
"Türk millet için en hayırlısını yapmanın peşindeyiz"
Dünyada hemen hiçbir ülkenin önünü göremediği, mevcut belirsizliklere yenilerinin eklendiği zor bir denklemde riskleri başarı ile yöneterek krizleri fırsata çevirmeye çalışıyoruz.
Muhalefetin bir bir ile didişmeyi bırakarak yapıcı eleştirileri ile millet adına denetim görevini yerine getirmesini temenni ediyorum. Biz Türkiye için en doğrusunu, Türk millet için en hayırlısını yapmanın peşindeyiz.
Hiç kimseye ve hiçbir fikre ön yargı ile yaklaşmıyoruz, kimden geldiğine bakmadan ülkemizin faydasına olacak her türlü öneriyi değerlendirmeye hazırız. Bugüne kadar ısrarla sürdürdüğümüz müsvet tavrımızı bundan sonra da koruyacağız.
"Yıllık bazda ise 13 yıldır aralıksız büyüyoruz"
Ekonomi ile ilgili planlarımızda 6 şubatta meydana gelen, 14 milyon insanımızı etkileyen depremi asla gözardı etmiyoruz.
Deprem felaketi yükümüzü ağırlaştırmakta, mücadelemizi daha da zorlaştırmaktadır. Türkiye küresel sorunlara ilaveten asrın felaketinin yol açtığı sıkıntılarla da mücadele etmektedir. Devlet, millet dayanışması ile nasıl bu kadar nice engelleri aştıysak aynı başarıyı depremin yaralarını sarmada da sergiliyoruz.
8 aya dair veriler bu gerçeği açıkça ortaya koyuyor. 2023 yılının ilk yarısında yüzde 3.9 oranında büyüme kaydederek büyüme performansımızı kesintisiz 12 çeyreğe çıkardık. Yıllık bazda ise 13 yıldır aralıksız büyüyoruz.
"1 trilyon dolara ulaşan ekonomik büyüklüğe ulaştırmayı başardık"
Çeyreklik büyüme performansı ile Türkiye OECD üyesi ülkeler içinde pozitif ayrışmıştır. Ekonomiyi yıllıklandırılmış olacak ilk kez 1 trilyon dolara ulaşan ekonomik büyüklüğe ulaştırmayı başardık.
İhracatta yılın ilk 8 ayı 165 milyar doları yıllık bazda 253 milyar doları yakaladık. Turizmde önceki seneye göre çok daha iyi sezon geçiriyoruz.
Yılın ilk 6 ayında emekliliğe hak kazanma koşullarına yönelik düzenlemelere rağmen net 224 bin istihdam artışı sağladık.
Dünyada son 60-70 yılın zirvelerine çıkan enflasyon bizim de sorunumuzdur. Enflasyonla mücadelede başta doğal gaz olmak üzere enerji fiyatlarında hayata geçirdiğimiz sübvansiyonların yanı sıra bir takım ilave tedbirleri aldık.
"2022 yılını milli gelire oranla yüzde 1’lik bütçe açığı ile kapattık"
Fırsatçılara yönelik denetimlerimiz artarak devam ediyor. Sektörlerde oluşan fiyat köpüğünün indiğine şahit oluyoruz. Merkez Bankası rezervimi 117.3 milyar dolar seviyesindeki güçlü seyrini sürdürüyor.
2022 yılını milli gelire oranla yüzde 1’lik bütçe açığı ile kapattık. Bütçe disiplinimiz deprem felaketine daha etkin müdahale etmemizi sağladı. Çeşitli zorluklara rağmen hedeflerimize ulaşma noktasında en küçük şüphemiz yoktur.
Hazırlanan OVP işte bu mücadelemizde bizlere destek verecektir. Program 2024-2026 döneminde Türk ekonomisi için kapsamlı bir yol haritası teşkil edecektir. OVP ile Türkiye yüzyılı vizyonumuzun ekonomik perspektifini yerli ve yabancı yatırımcılarla paylaşmış oluyoruz.
"OVP ile ortaya koyuyoruz"
Ekonomideki ilk yol haritamızı OVP ile ortaya koyuyoruz. Temel ilkeler, politikalar, hedef ve gösterge niteliğindeki ekonomik büyüklükleri paylaşırken hiçbir sorunu görmezden gelmedik. Önceki dönemde farklı olarak yeni programda yapısal dönüşümlere özel bir başlık açtık.
"2024 yılında deprem bölgesi için 1 trilyon liralık kaynak ayıracağız"
Büyüme ve ticaretten fiyat istikrarı ve finansal istikrara, beşeri sermayeden, yeşil ve dijital dönüşüme, afet yönetiminden kamu maliyesi ile iş ve yatırım ortamına yedi temel alanda öncelikli reform adımlarını belirledik.
Program döneminde ekonomik büyümeden kesinlikle taviz vermeyeceğiz. Sıkı para politikasının da desteği ile enflasyonu yeniden tek haneye düşürecek cari işlemler dengesini iyileştireceğiz.
6 Şubat depremlerinin yaralarının en kısa sürede sarılması gündemimizin ilk sırasında yer almaktadır.
Programın ilk yılında tüm kaynaklarımız deprem bölgesini yeniden inşasına göre tahsis ettik. Ek bütçe ile bölgeye 762 milyar lirayı ayırmıştık. 2024 yılında deprem bölgesi için 1 trilyon liralık kaynak ayıracağız.
"Dünya ortalaması üzerinde büyümeye devam edeceğiz"
Tamamında yaklaşık 3 trilyon lira kaynak, deprem bölgesi için kullanılmış olacaktır. Bu kaynakla afetzedelerin konut ihtiyacını giderirken, tüm altyapı ayağa kalkacaktır.
Depremin sebep olduğu tahribatı ortadan kaldırırken dengeli bir ekonomik büyüme ile istihdamı artırmak, enflasyonu tek haneye düşürerek gelir dağılımını iyileştirmek önceliğimizdir.
Ortalama yüzde 4.5 büyümeyi hedefliyoruz. Yaşadığımız afete ve olumsuz şartlara rağmen yüzde 3 civarında beklenen dünya ortalaması üzerinde büyümeye devam edeceğiz.
Dönemin sonunda 1,3 trilyon doları aşan büyüklük ve 14 bin 855 dolara çıkan fert başına milli gelirle yüksek gelir grubu ülkeler arasına girmeyi öngörüyoruz.
İstihdamın yıllık ortalama 909 bin, toplamda 2,7 milyon kişi artmasını, işsizlik oranının tek haneli rakamlarda gerçekleşmesini hedefliyoruz.
"Orta vadede tek haneli enflasyon rakamına ulaşacağız"
Program döneminde para, maliye ve gelirler politikalarını tüm araçları ile uygulayarak enflasyonu artıran yapısal unsurları ortadan kaldıracağız.
İnşallah Hindistan’da yapılacak olan G20 toplantısı işte bütün bu konuları ele aldığımız, orada da işleyeceğimiz önemli başlıklar olacak. Orta vadede tek haneli enflasyon rakamına ulaşacağız.
Dezenflasyon süreci iş ve yatırım ortamımızı iyileştirecek ihracat odaklı sürdürülebilir büyüme iklimi sağlayacaktır. Orta vadede tek haneli enflasyon hedefi ile uyumlu gelirler politikası izlerken, vatandaşların, sabit ve dar gelirli kesimlerin alım gücünü yükselteceğiz.
"İstihdamın yıllık ortalama 990 bin kişi olmasını bekliyoruz"
İstihdamın yıllık ortalama 990 bin kişi, toplamda 2.7 milyon kişi artmasını, işsizlik oranını program dönemi sonunda tek haneli rakamlarda gerçekleşmesini bekliyoruz.
"Turizm gelirlerimiz 70 milyar doların üzerinde"
İhracatımızı 300 milyar doların, turizm gelirlerimizi ise 70 milyar doların üzerine çıkararak mal ve hizmet gelirleri seviyelerimizi tarihi seviyelere ulaştıracağız.
Enerjide, doğal gaz ve petrol arama ile üretimine yönelik attığımız hızlı adımların katkısını daha fazla göreceğiz. Ataşehir’de şu andaki İstanbul Finans Merkezi’ni bizim enerji hub’ımız haline getireceğiz. Burada doğal gaz da bütün madenler de bunlar burada değerlendirmesi yapılacak. Dünya buradan bunları takip edecek.
Bizim finans merkezimizin içinde aynı zamanda enerji, doğal gaz da olacak, aklınıza enerjinin bütün ürünleri nelerse bütün bunların pazarlamasının yapıldığı bir yer burası olacak. Bu kulelerden bir tanesi bu işin pazarlamasının yapıldığı bir yer haline gelecek. Bu adımı atmak için ilgili arkadaşlarımız başta Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığımız çalışmalarını yaparak süratle adımını atacağız.
"Para, maliye ve gelirler politikalarında eş güdüm içerisinde hareket edilecek"
Cari işlemler açığının yüzde 4’ten yüzde 2 civarına inmesini öngörüyoruz. Yapısal dönüşüm sürecinin meyvelerini vermesi ile ileride cari işlemler fazlasına Allah’ın izni ile ulaşacağız.
Orta vadeli programda uygulayacağımız politika sepeti ile enflasyon sorununu ülkemizin gündeminden kaldıracağı. Para, maliye ve gelirler politikalarında eş güdüm içerisinde hareket edilecek.
Gıda fiyatlarında istikrarı ve arz güvenliğini teminen stratejik tarım ürünlerinde yeterlilik oranlarını belirleyerek üretim planlaması yapacağız. Yaş sebze ürünlerinde mevsimselliği en aza indirmek amacıyla sera organize tarım bölgesi kurulmasına yönelik yatırımları hızlandırıyoruz.
"500 bin ton biz sadece Rusya’ya göndermiş olduk."
Soçi ziyaretimizde 500 bin ton biz sadece Rusya’ya göndermiş olduk. Aramızdaki bu dayanışmanın nereden nereye vardığını göstermesi bakımından bu çok çok önemli.
Konut stokundaki kayıpların telafisine yönelik yeni sosyal konut projeleri geliştirerek dar gelirli vantandaşların konuta erişim imkanını artıracağız.
KKM sistemimiz görevini yerine getirmiş, kur istikrarını sağlamada önemli katkı sağlamıştır. Türk lirası mevduatlara dönüşmesinin yolunu açacağız. Merkez Banka’mız yeni şartlara göre güncelleyeceği yatırım taahhütlü kredi ile para politikası duruşundan taviz vermeden yatırımlarımızı destekleyecektir.
"Dijital TL çalışmalarımız devam ediyor"
Finans ve finansla ilgili danışmanlık hizmetlerimizde hizmet ihracatımızı artıracak ülkemize döviz girdisi sağlayacağız. Dijital TL çalışmalarımız devam ediyor. Bununla ilgili takvimi ayrıca paylaşacağız.
Katılım finansa İstanbul’umuzu küresel finans merkezlerinden biri haline getireceğiz. Menkul kıymetlerin ihraç süreçlerini dijitalleştirecek akıllı sözleşmeler üzerinden gerçekleştirilmesini sağlayacağız.
Başta deprem kaynaklı harcamalar olmak üzere gerekli ihtiyaçlar süratle karşılanırken, ekonomide güvenin, istikrarın sigortası olarak gördüğümüz mali disiplini koruyacak ve güçlendireceğiz. Bu iki kavram çok önemli, güven ve istikrar. Güven olmadan istikra olmaz.
"Bütçe açıklarını yüzde 3’ün altına çekeceğiz"
Bütçe açıklarını yüzde 3’ün altına çekeceğiz. Gelir, kurumlar ve vergi usul kanunu başta olmak üzere temel vergi kanununda adil bir vergi sistemi oluşturmaya yönelik düzenleme yapacağız.
"AB ile gümrük birliğinin güncellenmesine yönelik çalışmalarımızı yoğunlaştıracağız"
Kamu harcamalarında periyodik gözden geçirmelerle verimsiz harcama programını tasfiye ederek kaynakların öncelikli alanlara tahsisini sağlayacağız.
Kamu iktisadi teşebbüslerinin üst yönetiminde kurumsal yönetim anlayışını güçlendirerek piyasa koşullarında daha verimli bir biçimde faaliyet göstermelerini temin edeceğiz.
Hedef odaklı, seçici bir yaklaşımla finansmana erişimi kolaylaştırırken enflasyonist baskıya yol açabilecek uygulamalardan kaçınacağız. Ürün bazlı yatırım yol haritaları hazırlayacağız. Turizm ve taşımacılık gibi döviz kazandırıcı hizmet ticaretini destekleyeceğiz. AB ile gümrük birliğinin güncellenmesine yönelik çalışmalarımızı yoğunlaştıracağız.
"Sıfır atık uygulamalarını yaygınlaştıracağız"
Özel kesim girişimlerinin önünü açarak yatırım, ticaret, finans alanında hukuki süreçleri kolaylaştıracağız.
Yapay zeka, siber güvenlik, enerji ve uzay teknolojileri gibi stratejik alanlarda nitelikli iş gücü yetiştirmeye yönelik kamu, özel sektör iş birliği programlarını hayata geçireceğiz.
Kuracağımız aile ve gençlik bankası ile aile yapımızı güçlendirirken gençlerimizin istihdamını, girişimciliğini çeşitli kanallarla destekleyeceğiz. 2053 net sıfır emisyon hedefimiz ve kalkınma önceliklerimiz kapsamında ekonominin her alanında yeşil dönüşüm gerçekleştirmek üzere çalışacağız.
Türk vergi sistemini karbon fiyatlandırma çerçevesinde gözden geçireceğiz. Döngüsel ekonomiye geçiş için bütüncül bir ekonomi eylem planı hazırlayacağız. Sıfır atık uygulamalarını yaygınlaştıracağız.
Kent içi ulaşım başta olmak üzere ulaştırma sektöründe düşük karbonlu ulaşım sistemine geçişi kolaylaştıracağız. Orman varlığının artırılmasına, yeni yutak alanların oluşturulmasına devam edeceğiz.
"2024’te uygulamayı hedeflediğimiz tüm çalışmaları hızla başlatmış olacağız"
Programı bugün sizlerle paylaşıyoruz. Yarın sabah Cumhurbaşkanı Yardımcım ve Bakanlarımız yerli ve yabancı basın mensupları ile bir araya gelerek sorulara cevap vereceklerdir.
Burada yer alan tedbirler daha ayrıntılı ele alınacaktır. Meclis’imize sunacağımız 2024 yılı merkezi yönetim bütçesi kanun teklifine yönelik ödenek teklif tavanları belirlemiş bulunuyoruz. Meclis’imizin de onayını aldıktan sonra 2024’te uygulamayı hedeflediğimiz tüm çalışmaları hızla başlatmış olacağız.
"OVP’nin şimdiden ülkemize hayırlı olmasını diliyorum"
Ekim ayında Meclis’e sunacağımız 2053 perspektifi ile hazırladığımız 5 yıllık kalkınma planı ve program dönemini içeren atılım sürecini başlatacağız. OVP’nin şimdiden ülkemize hayırlı olmasını diliyorum.
Yapılan istişare süreçlerinde görüşlerini ifade ederek veya hazırladıkları çeşitli raporları bizlerle paylaşarak programın hazırlanmasına katkı sunan tüm paydaşlarımıza ayrıca şahsım ve milletim adına teşekkür ediyorum. Orta Vadeli Program’ın tüm sektör ve kamu kurumları tarafından sahiplenileceğine yürekten inanıyorum. Orta Vadeli Programın Türkiye yüzyılı vizyonumuza ivme kazandırmasını temenni ediyorum.
