Gastroenteroloji Uzmanı Dr. Adnan Kırcı, çölyak hastalığının genetik yatkınlığa bağlı olarak ortaya çıktığını ve ince bağırsakta gluten proteini nedeniyle alerjik reaksiyon geliştiğini ifade etti. Buğday, arpa, çavdar ve yulaf içeren gıdaların hastalığın tetikleyicisi olduğunu vurgulayan Dr. Kırcı, yalnızca fazla gluten tüketmenin çölyak hastalığına sebep olmadığını, hastalığın oluşabilmesi için genetik yatkınlığın da bulunması gerektiğini belirtti.
Elips Haber’in haberine göre Dr. Kırcı, birinci dereceden akrabalarında çölyak bulunan kişilerde hastalığın görülme riskinin yüzde 15 arttığını, ikizlerde bu oranın daha yüksek olduğunu söyledi. Ancak, genetik yatkınlığı olan herkeste çölyak gelişmeyeceğini belirten uzman, çevresel faktörlerin de büyük önem taşıdığını dile getirdi. Gluten tüketiminin devam etmesi durumunda yıllar içinde hastalığın ortaya çıkabileceğini kaydetti.
Çölyak hastalarının beslenmelerine dikkat etmesi gerektiğini vurgulayan Dr. Kırcı, sadece tahılların değil, sanayi tipi işlenmiş gıdaların da gluten içerdiğine dikkat çekti. Paketli gıdalarda, hazır yoğurt ve salçalarda, çikolata ve soslanmış kuruyemişlerde, işlenmiş et ürünlerinde gluten bulunduğunu belirten uzman, bu tür ürünlerden uzak durulması gerektiğini ifade etti.
Buna karşılık, bitkisel ürünler, bakliyat, beyaz ve kırmızı et, mısır, pirinç ve patates gibi besinlerin güvenle tüketilebileceğini söyleyen Dr. Kırcı, makarna ve bulgur pilavı yerine kalorisine dikkat edilerek pirinç pilavı tercih edilebileceğini belirtti.
Türkiye'de çölyak hastalığının görülme oranının yüzde 1 civarında olduğunu dile getiren Dr. Kırcı, her tanı konan vakaya karşılık yedi gizli vakanın bulunduğunun tahmin edildiğini söyledi. Kadınlarda çölyak hastalığının erkeklere oranla iki kat daha fazla görüldüğüne dikkat çeken uzman, hastalığın tanısının klinik belirtiler, kan testleri ve endoskopik biyopsi ile konduğunu ifade etti.
Bebeklerde ve küçük çocuklarda çölyak hastalığının karın ağrısı, ishal, kusma ve kilo alamama gibi belirtilerle ortaya çıkabileceğini belirten Dr. Kırcı, yetişkinlerde ise gaz, şişkinlik, ishal, bazen kabızlık, erken yaşta kemik erimesi, diş çürükleri, ağız aftları, demir ve vitamin eksikliği gibi semptomlarla kendini gösterebileceğini söyledi.
Çölyak hastalığının tedavisinin temelinde diyetin bulunduğunu vurgulayan Dr. Kırcı, hastaların ömür boyu gluten içeren gıdalardan kaçınması gerektiğini ifade etti. Akdeniz tipi beslenmenin çölyak hastalığı riskini azalttığını belirten uzman, taze sebze, meyve ve balık gibi gıdaların tüketilmesini önerdi.
Dr. Kırcı, çölyak hastalığının farklı tipleri olduğunu, bazı hastalarda klinik şikayetler bulunmasa da hastalığın ilerleyen süreçte etkilerini artırabileceğini söyledi. Sessiz çölyak hastalarının kan testlerinde pozitif sonuç alınmasına rağmen belirgin şikayetler göstermediğini belirten uzman, zamanla bu hastalarda belirtilerin ortaya çıkabileceğini ifade etti.
Çölyak nedeniyle vitamin eksikliği yaşayan hastaların D vitamini, demir, B12 vitamini, çinko, magnezyum ve kalsiyum takviyeleri alması gerektiğini dile getiren Dr. Kırcı, hastalığın kas ve iskelet sisteminde zayıflamaya neden olabileceğini belirtti. Tanı konan hastalara yaşlarına ve kilolarına uygun egzersizlerin önerildiğini söyledi.
Çölyak şüphesi olan kişilerin vakit kaybetmeden bir uzmana başvurması gerektiğini vurgulayan Dr. Kırcı, hastalığın erken teşhis edilmesinin önemine dikkat çekti. Gluten içeren gıdaların tüketilmesinin çölyak hastalarında ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini belirten uzman, doğru beslenme alışkanlıklarının kazanılmasının hastalığın yönetilmesinde kritik rol oynadığını ifade etti.