Cevizin ana vatanı olan Bitlis’in Adilcevaz ilçesinde üretilen meşhur ‘ceviz reçeli’, zorlu üretim sürecinin ardından sofralardaki yerini alıyor.
Yapımı hayli meşakkatli olan ceviz reçeli, cevizlerin tam olgunlaşmadığı dönemde yapılıyor. Tek tek elle dalından toplanan taze cevizler, uzun süren 14 aşamalı bir işlemin ardından reçel yapılıyor. Reçele dönüştürülen bu lezzet ise damaklarda ayrı bir tat bırakıyor. Adilcevaz ilçesinde yaz mevsiminde olgunlaşmaya başlayan ve özenle seçilen yeşil cevizler, kabuğu soyulduktan sonra doğal işlemlerden geçiriliyor. Yılın sadece bir ayında toplanan yeşil cevizlerden reçel elde etme süreci, cevizlerin toplanmasıyla birlikte yaklaşık 20 gün sürüyor. Yöre halkının şifa niyetine yediği ceviz reçeli, ayrıca özel misafirlere de ikram ediliyor. Son yıllarda yapımı yaygınlaşan ceviz reçelinden birçok aile geçimini sağlıyor.
Adilcevaz’da 20 yıldır ceviz reçeli üretimi yapan Ramazan Üstün, “20 yıldır bu işi yapıyorum. Daha önceleri cevizin kabuklusunu alıp Türkiye geneline dağıtımını yapıyordum. Daha sonra ceviz reçeli çıktı piyasaya. Onunla uğraşmaya başladık. Bugüne kadar onunla uğraşıyoruz. Adilcevaz’ın cevizi meşhurdur. Türkiye’de ve dünyada birincidir. Tek tescilli ceviz Adilcevaz cevizidir. Bizde bunun reçelini yapmaya devam ettik, halende yapmaya devam ediyoruz. Ceviz reçelinin yapımı 14 aşamadan geçiyor. İlk aşaması badem büyüklüğündeyken toplanır içi sertleşmeden. Toplandıktan sonra içi soyulur. Tek tek elle, bıçakla soyulur. Soyulduktan sonra diğer aşamaları var. Suyu var, kaynaması var, şekeri var, paketlenmesi var, vakumlaması var. Yani 14 türlü aşamadan geçtikten sonra şişelenip vakumlanır, mutfağımıza, sabah kahvaltılarımıza yetiştiriyoruz. Çağımız internet çağı, Türkiye genelinde her tarafa gönderme şansımız var. Kapılarına, adreslerine teslim yaparız. Faydalarına gelirsek tiroit bezlerine iyi gelir. Bağışık sistemine iyi gelir. Kansızlığa iyi gelir, diş etlerini sertleştirir. Kabızlığın bir derece önleyicisidir. Daha sayabileceğim çok faydaları var. Yıllık üretim 20-22 ton arası değişiyor. Yılına göre cevizin verimine göre üretim miktarı da değişiyor” dedi.
