Van'ın Tuşba ve Saray ilçeleri, Urartu medeniyetinin izlerini taşıyan ve binlerce yıl öncesine dayanan taş kapılarıyla gizemin ve ilginin odağı haline gelmiştir. Bu tarihi kapıların ne anlama geldiği merak konusudur ve konuyla ilgili araştırmalar devam etmektedir.
TOPRAKKALE MEHER KAPI NEDİR?
Van'ın Tuşba İlçesi sınırları içinde yer alan Toprakkale Meher Kapı, yerli ve yabancı ziyaretçiler tarafından sıklıkla ziyaret edilmektedir. 2012'de gerçekleştirilen temizlik çalışmalarının ardından kapı, turizme yeniden kazandırılmıştır. Van'daki zengin kültürel mirasın bir parçası olan Meher Kapı, "ışık saçan" anlamına gelir ve yerel inanışa göre Tanrı Haldi'nin bu kapıdan çıkacağına inanılır.
URARTULARIN KÜLTÜR MİRASI: MEHER KAPI
Kalker taşından yontularak inşa edilen Meher Kapı, bir ibadet merkezi olarak düşünülmektedir. İçerisinde Urartu tanrılarına, sunulan kurbanlara ve kutsal sayılan coğrafi yerlere dair bilgiler içeren ve 47 satırdan oluşan çivi yazısı kitabe bulunur. Ayrıca kapının hemen ön tarafında kayaya oyulmuş bir kurban sunağı yer alır. Dağlara, nehir ve kentlere dair bilgiler de kitabede yer almaktadır.
TAŞ KAPI EFSANELERİ VE HİKAYELERİ
Taş Kapı'yla ilgili hazine kapısı efsaneleri de bulunmaktadır. Yılda bir kez bellirsiz bir zaman diliminde açıldığına ve kısa bir süre açık kaldıktan sonra tekrar kapandığına dair rivayetler anlatılmaktadır. Buna ek olarak Hz. Ali'ye ait ganimetlerin ve atların bu kapıda saklı olduğu ve payitaht efsaneleri de bulunmaktadır.
SARAY İLÇESİNDE BİR BAŞKA TAŞ KAPI
Van'ın Saray ilçesinde bulunan ve Yeşilalıç Kalesi'nde üstünde Urartu yazıları barındıran Taş Kapı da, Toprakkale'deki kapıya benzerliğiyle ön plana çıkıyor. Ayrıca, kale alanı içinde eski sarnıçlar ve kaya resimleri gibi Urartu dönemine ait başka tarihi değerler de bulunmaktadır.
VAN'IN TARİHSEL MİRASI HAKKINDA ARAŞTIRMALAR SÜRÜYOR
İstanbul Üniversitesi Eskiçağ Tarihi Anabilim Dalı'ndan Prof.Dr. Oktay Belli, bu bölgenin tarihi açıdan büyük önem taşıdığını ve taş kapının, Urartulara ait kutsal bir yapı olarak göz ardı edilmediği için fazla tahribata uğramadığını belirtmiştir. Prof.Dr. Belli, tapınak ve çevresindeki sarnıçların tarihsel değer taşıdığını ve bölgedeki kaya resimlerinin de eski dönemlere ait olduğu düşünülerek, incelenmesi gerektiğini ifade etmiştir. Bu gizemli yapıların keşfi ve korunması yönünde yapılan çalışmalar, Van ve çevresinin tarihi zenginliğini ortaya çıkarmaya ve turizme katkı sağlamaya devam etmektedir.
Kaynak: Van Postası Gazetesi