Kafkas Arısı Üretim, Eğitim ve Gen Merkezi Müdürlüğünde kurulan laboratuvarda Bal arılarının ürettiği propolis ayrıştırılıyor. Kafkas Arısı Üretim, Eğitim ve Gen Merkezi Müdürü Sinan Aydın, ’’Propolis içerik olarak antibakteriyal, antienflamatuar özellikleri sebebi ile özellikle sağlık sektöründe; akciğer, solunum rahatsızlıkları, ülser, mide hastalıkların tedavisinde destek amaçlı kullanılmaktadır’’ dedi.
Aydın, bal arılarının üretmiş olduğu propolisin içeriği bakımında bugüne kadar 180’e yakın bileşiğin tespit edildiğini ve yapılan çalışmalar sonucunda bunun 300 civarında olduğu tahmin edilmekte olduğunu söyledi. Propolisin gerçekten bal arısının insanlığa sunmuş olduğu büyük bir şifa kaynağı olduğunu ifade eden Aydın, ’’Propolis içerik olarak antioksidan özelliği, antibakteriyal, antienflamatuar özellikleri sebebi ile özellikle sağlık sektöründe hastalıkların tedavisinde destek amaçlı kullanılmaktadır. Genel olarak bakıldığı zaman yara iyileştirici, akciğer, solunum rahatsızlıklarında, ülser, mide gibi birçok rahatsızlıklarda kullanılmakta. Tabi burada en önemli faktör bir Tıp Hekim’in tavsiyesi üzerine kullanılması çok önemlidir. Hekimlerin tavsiyesi dışında kullanılmaması gerekir’’ dedi.
Sağlık sektörü haricinde mobilya sektöründe de koruyucu cila olarak da kullanıldığını dile getiren Aydın, Mobilya sektöründe kullanılan propolisin posası ahşabın mikroorganizmalara karşı ve özellikle ağaç parazitlerine karşı koruyucu bir özelliğe sahip olduğunu söyledi.
Sinan Aydın, Serhat Kalkınma Ajansına sundukları proje ile Ardahanlı arıcıların bal dışındaki arı ürünlerinin yani propolis, arı sütü, Apilarni ve arı zehri gibi diğer ürünlerin üretim yöntemlerini anlatarak katma değeri daha yüksek olan bu ürünlerin ekonomiye kazanılmasını hedeflediklerini söyledi.
Aydın, ’’Arı ürünleri işleme ve paketleme projesi kapsamında Serhat Kalkınma Ajansına 2022 yılında sunmuş oldukları projenin kabulü ile bugün yüzde 90 seviyede gerçekleştirmesi tamamlandı. Proje bedeli 2 milyon 580 bin olup bu proje kapsamında Ardahanlı arıcıların bal dışındaki arı ürünlerinin yani propolis, arı sütü, Apilarni ve arı zehri gibi diğer ürünlerin üretim yöntemlerini anlatarak katma değeri daha yüksek olan bu ürünlerin ekonomiye kazanılması hedefleniyor. Bu proje sonunda yine başka bir projemiz olan Kafkas Arı Konağı projemizin içerisinde Serhat Kalkınma Ajansı, Ardahan Valiliği ve Özel idare genel sekreterliğinin katkılarıyla yapılmış olan Arı konağı satış ofisinde katma değeri yüksek bu ürünler satışa sunulacak. Arı ürünleri işleme ve paketleme projesi kapsamında üretim bandında yer alan propolis üretim hattı da en önemli kalemlerimizden bir tanesi. Propolis nedir? Propolis bal arıları tarafından bitki ve ağaç tomurcuklarının kendilerini mikro organizma, fungallar, mantar ve bakterilere karşı korumak için salgıladıkları reçinelerin bal arıları tarafından toplanarak kendine özgü bazı enzimleri de ekleyerek pelet haline getirip kovan içerisinde gerek çatlak ve deliklerin kapanması, yani dolgu malzemesi olarak, gerekse de peteklerin ve mumların onarımı ile tamir unsuru olarak ve en önemlisi de kovan içerisinde hem petek gözleri ana arı yumurta atmadan önce propolis ile cilalayarak hijyenik hale getirmek ve kovan içerisinde mikro organizmalara karşı propolisin antioksidan , antiinflamatuar, antifungal gibi bir çok özelliğini kovan içerisinde kullanmaktadır. Dolayısıyla Kafkas arısı ırkı da propolisi en iyi toplayan bal arıları arasında olduğundan Ardahan yöresi propolisleri daha da önem kazıyor. İlimizde ve yöremizde 1500’e yakın bitki türünün olması ve bu coğrafyanın Türkiye’nin en temiz havasına sahip olması ve toprak kalitesi bakımından ülkemizin en verimli meralarının olduğu bu bölgede yetişen bitkilerinden elde edilen propolisin kalıntı yönden daha temiz ve kaliteli olduğunu söyleyebiliriz.‘’
Propolislerin değişik yöntemlerle toplandığını söyleyen Aydın, ’’Propolisler arıcılar tarafından değişik yöntemlerle toplanmakta. Bazı arıcılar kovan içerisinde bir delik açarak propolisi toplamakta. Bazı arıcılar da kovan giriş deliğinde arılar tarafından toplanıp biriktirilen propolisler. Bzı arıcılar da çerçeve üzerinde biriken propolislerin el demiri vasıtası ile kazılanarak toplanması. En verimli yöntem ise kovanların üzerine plastik propolis tuzakları bırakılarak belli dönemlerde, ilkbahar veya sonbahar dönemlerinde daha çok propolis toplanır. Ve bu propolis tuzaklarına biriken propolis kalite yönünden en iyisidir diyebiliriz. Tuzaklardan elde edilen propolisler daha sonra işlenmek üzere ünitemize, paketleme tesislerimize getiriliyor. Burada toplanan propolisler derin dondurucuda eksi 18 derecede bir müddet beklettikten sonra çekiç ile parçalara ayırarak Ekstraksiyon işlemi için gerekli çözücülerle geçilmekte. Ekstraksiyon işleminden sonra belli bir süzgeç ve eleme işleminden sonra son olarak çıkan ürün bir süre dinlendirilmekte. Son olarak 20 milimlik şişelere aktarılarak piyasaya sunuluyor. Dolumdan önce propolislerin laboratuvar ortamında gerek antioksidan aktivitesi gerekse polifenor bileşikler ve fenor bileşikler yönünden analizleri yapıldıktan sonra belli oranda yüksek olan değerdeki propolislerin dolumu yapılıp piyasaya sunuluyor. Ama antioksidan, fenorik bileşikler yönünden düşük çıkan propolisleri de iade ediyoruz. Propolis içerisinde antibiyotik, ilaç kalıntısı yönünden de incelenmesi gerekiyor. Merdiven altında işletme kurup propolis üretip insanlara sağlık amaçlı satılıyor. Bu çok yanlış, çünkü; propolis henüz daha sıtandardı geliştirilmemiş bir madde. Mutlaka ve mutlaka profesyonel bir işletmede veya laboratuvar ortamında tüm analizleri yapıldıktan sonra tüketiciye verilmesi lazım. Aksi takdirde tüketicilerin sağlık amaçlı almış oldukları ürünler zarar verebilir’’ dedi.