Avrupa’nın en iyi 3 müzesi arasına giren Tunceli Müzesi, 2 binden fazla eserle kentin binlerce yıllık tarihine ışık tutuyor.
24 Aralık 2020 tarihinde kapılarını ziyaretçilere açan Tunceli Müzesi, sadece bir arkeoloji müzesi değil; aynı zamanda bir kent müzesi olarak tasarlandı. Tunceli Müzesi, 9 farklı sergisiyle bölgenin hem tarihsel mirasını hem de toplumsal değerlerini ziyaretçilerine aktarıyor. Kent merkezinde 1935 ile 1937 yıllarında askeri kışla olarak inşa edilen, 1949 yılına kadar kışla olarak kalan ve daha sonra Kültür ve Turizm Bakanlığının destekleri, valiliğin girişimi sonucu geniş bir restorasyondan geçirilen yapı, Tunceli Müzesi oldu. Alman mimarisi tarzına sahip, yaklaşık 5 bin 500 metrekarelik bir alan üzerine kurulu olan Tunceli Müzesi, bünyesindeki 2 binden fazla eserle adeta tarihe ışık tutuyor. Aynı zamanda Alevilik inancının anlatıldığı sergisiyle Türkiye’de bir ilki temsil eden müze, bünyesinde UNESCO listesine giren soyut kültürel miras unsurlarını da barındırıyor.
"Avrupa’nın en iyi 3 müzesinden biri olarak seçildi"
Tunceli Müzesi Müdürü ve Arkeolog Kenan Öncel, Tunceli Müzesi’nin kuruluş süreci, başarıları ve yürüttüğü çalışmaları anlattı. Müdür Öncel, "Müzemiz, 24 Aralık 2020 tarihinde resmen ziyaretçilerine kapılarını açtı. 2022 ve 2023 yıllarında ülkemizi temsilen Uluslararası Müzecilik yarışmalarına katıldı. 2022 yılında ‘En İyi Müzeler’ kategorisinde finale kalmıştı. 2023’te, Cumhuriyetimizin 100’üncü yılında ise Avrupa’nın en iyi 3 müzesinden biri olarak seçildi. Tabi bu genç bir müze için ciddi bir başarıydı. Bu başarı sadece ilimizde değil, ulusal ve uluslararası alanda müzenin tanınmasını sağladı ve ziyaretçi sayısını ciddi bir şekilde etkiledi. O günden bugüne kadar sürekli olarak yeni çalışmalar, sergiler, etkinlikler ve birçok aktiviteyle kendi kapasitesini artırmaya başladı ve aynı zamanda bizler de arazide çalışmaya başladık. Yüzey araştırmaları, yeni tescillerimiz, yeni kültür varlıklarının tespiti, tescillenmesi, taşınabilir olanların müzeye taşınması gibi birçok çalışma yaptık. 2021 yılında Pertek ilçemizdeki Tozkoparan köyünde kazı çalışmalarına başladık. 2021 ve 2022 yıllarında bu kazı devam etti. 6 Şubat felaketinden sonra kazımıza ara vermiştik. 2025 yılında arazideki kazı çalışmalarımıza yeniden başladık ve devam ediyoruz" dedi.
"Ülkemizde Alevilik inancının anlatıldığı ilk ve tek müze Tunceli Müzesi"
Müzede sergilenen 9 farklı alandan bahseden Müdür Öncel, "Müzemiz sadece bir arkeoloji müzesi değil. Arkeoloji ve etnografyanın yanında ilin canlı ve bitki çeşitliliğini anlatan flora fauna sergimiz var, modern tarımdan önce kullanılan geleneksel tarım yöntemlerini anlatıyoruz ve Türkiye’de ilk kez bir müzede Alevilik anlatıldı. Tunceli Müzesinde Alevilik sergisi var, bu anlamda ilk ve tekiz. Tunceli’nin mezar taşlarının anlatıldığı bir sergimiz, Cumhuriyet dönemindeki Tunceli’yi anlatan bir sergimiz var. Ulusal somut olmayan UNESCO listesine girmiş 31 tane soyut kültürel mirasın anlatıldığı bir sergi ve yerel mirasın somutlaştırıldığı halk masallarının resimlerinin yapıldığı toplam 9 farklı sergiden oluşuyor müzemiz. Sadece bir arkeoloji müzesi değil, bir kent müzesi şeklinde tasarlandı. Ülkemizde Alevilik inancının anlatıldığı ilk ve tek müze Tunceli Müzesi" diye konuştu.
Kaçak kazılar ve kaçakçılıkla mücadele konusunda güvenlik güçleriyle birlikte çalıştıklarını ifade eden Müdür Kenan Öncel, "Köy muhtarlarıyla, güvenlik güçleriyle, jandarma bölgesinde jandarmalarla, emniyet bölgesinde polis ekipleriyle birlikte kaçakçılıkla mücadele eden tüm kamu kurumlarıyla işbirliği halindeyiz. Onları sürekli bilgilendirerek ve onlardan da sürekli taze bilgiler alarak Tunceli il sınırları içerisindeki kaçak kazı ve kaçakçılık olaylarının önüne geçmeye çalıştık. Bu anlamda özellikle güvenlik güçlerimiz ve müze personelimiz oldukça başarılı. İddialı olabilir ama şunu diyebilirim, Türkiye’de kaçak kazı ve kaçakçılık olaylarının en az olduğu ve toplumsal duyarlılığın çok üst düzeyde olduğu şanslı bir kentte çalışıyoruz" şeklinde konuştu.
