600 yıllık Kara Yusuf Bey Kümbeti onarılmayı bekliyor

Van’ın Erciş ilçesinde hükümdarlık sembolleri bulunan Karakoyunlular Devleti hükümdarı Kara Yusuf Bey Kümbeti ve çevresindeki tarihi mezarlıklar onarılmayı bekliyor.

Selçuklu mimarisi tarzında 1423 yılında Cihan Şah tarafından yapılan ve üzerinde hükümdarlık sembolleri bulunan Kara Yusuf Bey Kümbeti, 2011 yılında Erciş depreminde kısmen yıkıldı. Aradan 12 yıl geçmesine rağmen kümbet onarılmazken, çevresinde bulunan tarihi Karakoyunlu ve Selçuklu mezarları da yok edilip tarla haline getirilerek ekin alanı olarak kullanılıyor. Erciş Kaymakamlığının girişimleri ile Bitlis Vakıflar Bölge Müdürlüğü ekipleri alanda incelemeler yapmalarına rağmen herhangi bir onarım yapılmadı. Kümbetin birçok işlemeli taşları yok olurken, üst gövde çevresindeki Ayet-el Kürsi yazılı taşların da yerlere düşerek ayaklar altında kalması dikkat çekiyor.

Kara Yusuf Bey Kümbeti’nin üzerinde simetrik iki kuş, kuzey tarafında iki aslan figürü, batı tarafında Selçuklu arması olan çift başlı kartal kabartması ve hükümdarlık sembolleri bulunuyor. İki katlı olarak inşa edilen, alt kat (kripta) kare planlı beşik tonoz örtülü olurken, gövdesi içten silindirik dıştan ise on iki gen gövdeye sahiptir. Yöre halkı, üst gövde çevresini Ayet-el Kürsi yazısının sardığı kümbetin ve çevresindeki tarihi mezarların kurtarılarak tarihe tekrardan kazandırılmasını istiyor.

Erciş Karakoyunlular Türkmenleri Dernek Başkanı İzzet Şefketoğlu, “Şu anda Türk tarihinde savaşçılığı, cesareti ve kahramanlığıyla nam salmış Karakoyunlu’nun ünlü hükümdarı Kara Yusuf Bey’in kümbetinin karşısında bulunmaktayız. Bu kümbet 2011 yılında depremde yıkıldı. Bu kümbette çok büyük özellikler vardır. Bu kümbet; bu toprakların tapusu ve bu toprakların geçmişte Türkmenlerin olduğuna dair tarihsel yapıları mevcuttur. Her şeyden önce aslan ve kartal figürleri ile bu kümbetin Kara Yusuf Bey’e ait olduğu çok nettir. Tarihte eşi ender rastlanan bir yüce hükümdar ve bey olmasına rağmen maalesef yetkililer buraya gerekli özeni göstermemiş ve buradaki kümbetin etrafındaki mezarlıklar dahi tarla haline getirilmiştir. Bugün baktığınız vakit, kümbetin tam sınırına kadar kazılmış ve ekin içilmiştir. Eğer ki biz sahip çıkmazsak etrafında binlerce Türkmen mezarlığı nasıl tarla haline getirildiyse, bu kümbet de ileride onarılmazsa tarla haline getirilecektir. Yetkililerden ricamız, Ercişliler olarak, Ercişli Karakoyunlular olarak acilen bu kümbetin onarılması ve tarihi gerçeklerin gerekli şekilde yerine oturulmasıdır. Kara Yusuf Bey’in kümbetinin etrafı büyük bir Türkmen Karakoyunlu mezarlığıydı, hatta yanında çok büyük Türkmenlere ait beylerin mezarlıkları bulunmaktaydı. Sahip çıkılmadığı için zaman dilimi içinde göründüğü gibi kümbetin tam sınırına kadar maalesef hepsi tarla olmuş. O mezarlıklar, o muhteşem tarih yok edildi. Eğer biz de bugün sahip çıkmazsak, maalesef bu toprakların tapusu ve vesikası Türklük üzerine olan bu kümbet de yok edilecek. Erciş Kaymakamlığı Vakıflar Bitlis Bölge Müdürlüğüne müracaat etmesine rağmen onlarda gelip bu harabe halini görmelerine rağmen maalesef yok olmasına müsaade etmekte ve göz yummaktalar. Bütün müracaatlarımıza rağmen ayağa kaldırılmayan bu kümbetin ayağa kalkması için Cumhurbaşkanımız ve yetkililerden rica ediyoruz, bu tarihi vesikayı ve kültürel yapıyı bir an önce ayağa kaldırıp onarsınlar” dedi.

Araştırmacı, tarihçi, yazar ve emekli öğretmen Selahattin Koşar da, kümbetin Karakoyunlular’dan kaldığını belirterek, “Karakoyunlular’ın ilk başkenti Erciş’tir. Bu yüzden Erciş’te Karakoyunlular’a ait mimari yapı olarak çok önemli olan bu kümbetlerden birisi de budur. Bu kümbette; çift kartal, çift aslan, aslanların kuyrukları üzerinde çift ejderha ve Karakoyunlular’ın bayrağı olan semboller işlenmiştir. Bu yüzden tarihçilerin ve araştırmacıların görüşüne göre bizim de görüşümüze göre bu kümbet mimari yapı olarak da çok önemli bir kümbettir. Özellikle ilçemiz açısından çok değerli ve anlamlı olduğu için bu kümbetin acil olarak yetkililer tarafından onarılmasını istiyoruz.” diye konuştu.