Umutlar ve temenniler üzerine kurulmuş bir hayat yapılması gereken ve yapılmaması gerekenler üstünde bir yaşam mantalitesi güdülen, Van’da yaşam ve beklentileri içiren hayat mücadelesi, bir var oluş kavgası güden bir şehir.
Şairin dediği gibi memleket isterim, deniz mavi, dağlar yeşil, insanlar şen ve mutluluklar bol olsun. Van’ın ekonomik sosyal ve kültürel hayatına bakıldığı zaman, sonuç itibariyle şehrin her gün orantısız göç aldığı ilin, geçmişten gelen şehrin kültürel yapısında bir erozyonun yaşandığı bilinmektedir. Ve bariz bir şekilde hissedilmekte olduğu anlaşılmaktadır.
İşsizlik her geçen gün artarak insanların esnafların dar boğazda olduğu görülmektedir. İlin sorunlarına köklü çözümlere yönelik projelerin yapılması ve hayata geçmemesi kentimizi geri bırakırken, yetkililerin Van’ın elli ya da, yüz yıl sonrasına yönelik gelecek çabalarının olmadığı gibi, herhangi bir tahmin bile yürütmesi söz konusu değildir.
Gelişmiş bir kentte bakıldığında alt yapısı ile üst yapısı ile illerin kalkınması ve gelişmesi yönünde yüz yıllık hesaplarının güdülmesi ve yapılması bilinmektedir. Doğuda Van metropol bir kent olma yönünde adımlar atılması gerekirken, nerde bu ilin siyasileri, nerde bu kentte gönül vermiş Vanlılar, bu doğrultuda mücadele eden aydın beyinler, bu gün bu perspektiften bakıldığında konunun muhatabı ve müsebbibi ortada yok. Van’ın kalkınması ve gelişmesi muasır medeniyetler seviyesine gelmesi ve metropolleşmesi için yapılması gerekenler, neden uzlaşı içinde tartışılmıyor, istişareler yapılmıyor, projeler üretilmiyor ve hayata geçmiyor?
Van’ın mevcut trafiğine bakıldığı zaman mevcut yollarda bu gülerde dahi bir kaos yaşanırken gelecekte ne olacağı düşünmek bile insanın içinden gelmiyor yeni ana alter yoların açılması tali yoların çoğaltılması gerekirken, Van’da bu konularda bir adım atılmadığı bariz ortada olduğu his edilmektedir.
Kent yaşamı ve bir kente olması gerenlere bakıldığı zaman Van bu olguları çok geriden takip ediyor. Büyükşehir belediyesi unvanını kazanan Van büyükşehir olma yolunda ilerlerken kent hak ettiği kimliğini bulamamış ve kimlik arayan bir şehirle karşı karşıya olduğu aşikardır.
Urartulardan, Selçuklulardan ve en son Osmanlı’ya kadar Van şehri hep önemsenmiş ve şehre umut bağlamış fiili olarak burada bir yaşam sürdürülmüştür. Bu sahipsiz şehrin sakinleri olarak bizler ilimizin gelişmesi kalkınması ve müreffeh bir seviyeye gelmesini arzulamakta olup ilimizin köy kent olma yolunda kurtarıp, hak ettiği seviyeye gelmesi için kollarımızı sıvamalıyız.Tüm bunlara ilaveten bu ilde yaşayan, ben Vanlıyım diyen, bütün insanların ortak paydası olan bu şehir, artık kabuğunu kırmasının, değişimler ve gelişmeler göstermesinin zamanı gelmiş geçiyor bile.
Bu ilde yaşayan insanların Vangölü’nden yararlanmadığı, aslında isminin Vangölü olması belleklerde yer edinirken, Vanlıların Vangölü’nden istifade etmemesi ne kadar trajik ve ilginç bir durum. Mevcutta kamu kurum ve kuruluşların Vangölü kıyılarının işgaline bakılırsa gölden insanların ne kadar uzak kaldığı bariz görülmektedir. Bu ile gelen İranlı ve diğer turistlerin bu kentte deniz diye nitelendirilen göle girmek için, bir sahil kumsal bulamaması ne kadar enteresan bir olgu.
Van ve Vanlılar bunları hak etmediği gibi bu konuda yetkililerin sorun tespiti ve çözümü hakkında yeterli ve kâfi bir girişimde olmadığı gibi her şey akışına bırakılmaktadır. Diğer bir konu Van’da çok elzem olan iki yolun çevre ve sahil yolunun olmaması ilimizin ekonomisini sosyal ve turizmini baltalamakta turizm kan kaybettiği gibi yerli ve yabancı turistlerin Van’ın tercih etmemeleri düşünülmesi gereken bir olgu. Güneşin kenti Van’da yaşanmış krallıklar ve medeniyetler ve tarihi olguların yeterli ve kafi derecede tanıtılmaması Van’ın ekonomisini olumsuz etkilemektedir. Oysa iskeleden Edremit’e kadar koşu parkuru, yürüyüş alanı, mesire alanları, yeşil alanlar ve hafif trafiğin akışını oluşturacak bir sahil bandının, Van’ın çevresini görselliğini değiştireceğini, Vanlının günün her saatinde, örnek verilirse İzmir kordon gibi ve benzeri birçok örneğin verileceği gibi, bu sahil bandında dinlenme, gezinti, güneşin batışını seyretme, konuşlandırılmış olan çay bahçelerinde, semaver çayı içme, oluşturulmuş yeşil alanlarda zaman geçirme gibi sosyal aktifitelerini yaşanılabilecek hale getirmesi vanın vizyonunu değiştirecek. İldeki insanların beklentilerinin yerini bulacağı, ailelerin rahatlıkla gezebileceği ve batı şehirlerini artmayacak olguların oluşması, düşünüldüğünde bunların bu şehirde olmasını istemek bir vazifedir bir gereksimdir.
Bunlar van için fazla şeyler değildir yıllar öncesinden bu ilde olması gerekenlerdir. İlin dışarıya verdiği göç ve bu göçün nedenleri nelerdir. Bu konuda bir arge yapılmalıdır. İnsanların beklentilerine cevap verecek bir potansiyelin oluşması, çalışmaların derhal başlatılması, sorunun tespiti ve çözümü yönünde ivedi adımların atılması, Van’ın istenilen sosyal hayata kavuşturulması iş-aş ve yaşam zemini oluşturulması kentin üretim ve sanayisinin canlanması, tüketen bir toplumdan üreten bir toplum haline getirilmesi, ticaretin yaygınlaştırılması sınır ticaretinin faal hale getirilmesi ve önündeki engellerin kaldırılması tarım ve hayvancılığın günün koşullarında yaygınlaştırıp çoğaltılması, bu konuda kafi adımlar atılması, projeler üretilmesi, insanların üretime teşvik edilmesi ve gelişim oluşum adına çalışmalar yapılması, istihdamın genişletilerek yaygınlaşması, kentin kendine yeter hale getirilmesi, yeni çalışmalar yapılması, yatırımcılara fırsat sunulması ve önlerindeki engellerin kaldırılması için, acil eylem planlarının hayata geçmesi gerektiği, belediye başkanları bu misyon ve sorumluluk bilinci ile hareket etmesi, artık kente geçici makyaj anlayışı ile değil kalıcı eserler oluşturulması, bu şehri yaşanabilir kılınması güvenin ve huzurun insanlara ve kente enpoze edilmesi, her ilçede çalışmaların başlatılması, merkez ilçelerde sorun tespitlerinin, ivedilik ile yapılması bu yönde çözüm ve projeler geliştirilmesi, kentete çarpık yapılaşmanın engellenmesi, alt yapı ve üst yapının sorunlarının giderilmesi ve eksiklerinin yapılması imarın siliyetinin gözetilerek uygulanması, ada ve mahalle bazında tadilatların başlatılması, çarpıklığın önlenmesi, metropollerden model kent örneklerinin alınması ve bu örneklerin Van’da hayata geçirilmesi, Van’ın sorunların masaya yatırılması ve neşter vurulması, konuyla ilgi köklü çözüm getirilmesi artık kaçınılmaz bir gereksimdir.
